Prematüre bebeklerde karın üstü yatırma alıştırmasının motor gelişimindeki önemi nedir ?

Prematüre bebeklerde karın üstü yatırma alıştırmasının motor gelişimindeki önemi nedir ?

30 haftadan önce doğan bebekler in motor geçikmeleri erken doğum ile ilişkilendirilmektedir.

Tespit edilmiş kalıcı bir sağlık sorunu yok ise ( fizik terapi gerektirecek) doğru bakım koşulları ile çocuklukta motor gelişimi tamamlanmaktadır.

Sinir sistemindeki gelişmişlik, Genetik miras, çevre ve bakım koşulları prematüre bebeklerin başlıca performans etkenidir.

Fiziksel kuvvet ; dayanıklılığı artırdığı ve sosyal becerileri geliştirdiği gibi, büyük ve ince motor gelişmi için hayati önem taşır.

Örnek.bazı bebekler veya çocuklar , vücutları verilen bilgiyi kabul etmediği için sadece izleyici konumunda kalır.

Motor becerileri sayesinde çevremize uyum sağlamamız ve ona uygun cevabı verebilmemiz sağlanır.

Bebeklerde kas ve kuvvet gelişimi,baştan başlar ve ayaklara doğru devam eder. Fiziksel uyaran çeşitliği aynı zamanda beyin gelişimine katkı sağlar.

Büyük motor , küçük motor gelişiminden önce olur.

(El kas gelişimi , omuz kuvveti oluştuktan sonra gelişir.Ayak güçü yine kalça gelişiminden sonra oluşur.)

Yeni doğan bebekleri için çok önemli adımlardan birisi ‘’Karın üstü -Tummy time ‘’ pozisyonu ve alıştırmasıdır.Bebeklerin fiziksel gelişimleri ‘’ Karın üstü ‘’ pozisyonunda geçirdikleri zaman ile dogrudan ilişkilidir.

–  Önce bebeğin baş – boyun – ense kasları böylece kuvvetlenir.Sonra sırt – omuz kasları ile beden konrolü gelişir yani büyük motor.Daha sonra kol – el – parmak kasları gelişir ve böylece küçük motor gelişimi desteklenmiş olur. Küçük motor ile konuşma merkezi beyinin aynı bölgesi tarafından yönetilmektedir (gelişimleri birbirini etkiler).

Tummy time -karın üstü yatırma alıştırması eksik olan bebeklerde küçük motor beceri gelişiminde geçikme yaşanır.

Düz kafa (Flat head) veya boyun eğrilği (tortocollis)gelişebilir.

Tummy time – karın üstü yatırma alıştırması ile pelvis kasları kuvvetlenmiş olur, bu da oturma ve ayakta durma yani büyük motor  gelişimine katkı sağlar. Eksikliğinde ise oturma , emekleme, tay tay duruşa geçiş ve yürüme geçikebilir

Araba koltuğu gibi benzeri oturma şekillerini çok uzun süreli kullanmak ( uykuya dalmak ), yine aynı sakıncaları beraberinde getirir. ROTASYON önemli.Araba koltuğu ve benzeri oturmalarda başın orta hat pozisyonu gözetilmesi çok önemlidir.

Tummy Time – Karın üstü yatma alıştırması için kesinlikle beklenmemelidir.

Zamanlama ;

Doğumdan itibaren – 6 haftalık olana dek ( düzeltilmiş yaş ) = günde 5 dak.

2 aylık bebeklerde = günde 15 dak.

4 aylık bebeklerde =günde 1.5 saat

Tüm süre aynı anda olması gerekmiyor.Kanguru bakımı da karın üstü alıştırma süresi olarak geçerlidir. Bebek karın üstü alıştırma tummy time den hoşlanmazsa onu yüreklendirmeli ve teşvik etmeli.Havlu – battaniye ile rulo yapılarak desteklenebilir.

Bebek kuvözde olduğu sürece ve dış ortamda motor gelişimine katkı sağlayacak pozisyonlar:

1.  Eller yüzüne yakınlaştırılır

2.  Baş orta hat pozisyonu – rotasyonlar

3.  Gergin , geri bükülmüş bir sırt pozisyonu yerine cenin pozisyonu

4.  Kalça ve diz cenin pozisyonu

5.  Kanguru bakım

6.  Tummy Time – Karın üstü yatırma alıştırması

Prematüre Bebek Ebeveyn Danışmanlığı Nedir ?

Prematüre Bebek Ebeveyn Danışmanlığı Nedir ?

Prematüre Bebek Ebeveyn Danışmanlığı, ailelere yoğun bakım süreçine destek sağlar ve bebeklerin gelişimi için doğru bakımın uygulanmasına rehberlik eder.

Ebeveynlerin prematürelik gerçeği hakkında yol gösterici bilgi ile desteklenmeleri çok önemlidir.

PBED, aileleri yoğun bakım süreçine dahil etmeyi ve erken doğum ile kesintiye uğrayan anne – bebek ilişkisini sağlıklı bir sürece oturtmayı amaçlamaktadır.

Araştırmalar, yoğun bakımdaki bebeklerin iyileşmesi için tıbbi destek kadar aileleri ile ilişki içinde olmaları gerektiğini kanıtlamıştır. Uygun uyaranlar ile kuvöz ortamında sağlanan anne – baba dokunuşu, ten teması ve sesi prematüre bebekler için iyileştirici etki yapmaktadır.

Prematüre Bebek Ebeveyn Danışmanlığı, aileyi desteklemek üzere erken doğumun gerçekleştiği andan itibaren devreye girer.Bebek yoğun bakımda kaldığı sürece ebeveynlerin bebekleri için neler yapabilecekleri konusunda bilgilenme sağlanır.

Hastaneden taburcu olan bebeğin evdeki bakımı ve gelişimi hakkında aileye eğitim verilir. Ebeveynler genelikle bebeklerinin fiziksel gelişimini önemserken, sosyo-duygusal gelişimini gözardı ettikleri gözlemlenmektedir.

Prematürelik bir risktir. Bu risk hiçbir zaman ortadan kalkmadığı için ailelere neyi – niçin – nasıl yapmaları gerektiği konusunda bilgi verilmesi ve erken müdahale için kaynaklara yönlendirme önemlidir.

Prematüre bebeklerin beslenmesinde karşılaşılabilecek zorlukların nedenleri nelerdir ?

Prematüre bebeklerin beslenmesinde karşılaşılabilecek zorlukların nedenleri nelerdir ?

Beslenme bebeğin fiziksel büyümesini sağlarken , beslenme esnasında oluşturulan ortam bebeğin psikolojik gelişimine önemli katkılar sağlar.Yeni doğan ile annesi arasında yakınlaşma sağlar , bebek bu esnada her türlü beslenir.

Dolaysıyla beslenme her yönden keyifli ve besleyici gerçekleşiyorsa, bebek beslenmeyi olumlu bir tecrübe olarak kayıt eder.Kolay ve doğal gibi görünsede prematüre bebeklerin beslenmesi çok yorucu ve zor bir süreçtir.Bebek için olduğu kadar anne içinde mücadele ve sabır gerektiren bir dönemdir.

* Beslenme sorunu prematüre bebeklerin ilk 1 yılında çok yayındır.

* Emme – yutkunma – nefes almak ; bu muhteşem 3 ‘lünün koordinasyonu premmatüre bebekler için son derece kompleks bir refleks gelişimi demektir.

* Yoğun bakımdan gelen alışkanlık ile aileler bebeğin kilo alarak beslenmesi konusunda hassiyet içinde olurlar.

* Hastane ortamındaki beslenme alışkanlığı .Prematüre bebeklerin oral hoşnutsuzluğu uzun süreli entübe işlemine bağlı olabilir. Uygun oral terapi önerilir.

* Henüz gelişmekte olan yanak kasları

* Ebeveynler uygun besleme tekniklerini ve bebeğin açlık belirtilerini biliyor olmalı.

* Beslenme problemleri sağlık , oral ve davranışsal sebeblerden kaynaklanabilir.

* Reflü beslenmeye bağlı acı verebilir, oral hassiyeti savunma güdüsü ile tetikliyor olabilir.

* Bebek stresli ve yorgun iken, uzun süren zorlanmış göğüsten emme çabası hoşnutsuz bir deneyimin gelişmesine neden olabilir.

* Hastaneden çabuk taburcu olan bebeklerin beslenme sorunları hayati olabiliyor.

* Nefesin sıklılığını ve derinliğini fiziksel istikrarı dengeleyerek sağlamak güçtür.

* Prematüre bebekler düzeltilmiş yaşlarında dahi yaşıtlarının beslenme performasının gerisinde kalabilir.

Kuvözdeki bebeğimi ne zaman kucağıma alabilirim ?

Kuvözdeki bebeğimi ne zaman kucağıma alabilirim ?

Kuvözde kalan bebeğinizi ilk kez kucağınıza almak en önemli ve mutlu dönüm noktalarından birisidir.

Prematüre bebekler düşük doğum ağırlığına sahip oldukları ve tıbbi olarak desteklenmeleri gerektiğinden, anne ve babası dokunmak için günler veya haftalarca beklemek zorunda kalabilir.Bir yeni doğan yoğun bakım hemşiresinin görevindeki en kıymetli an, prematüre bebeğin ailesinin kucağına yerleştirilmesine yardım etmektir.

Kuvözdeki bebeğin kuçağa alınmaya hazır olup olmadığına karar vermeden önce değerlendirme yapılması gerekir.Ebeveyn – bebek temaslarının, özellikle kanguru bakımın karşılıklı olarak bebek ve ebeveyne fayda sağladığı bilinmektedir.Ancak bu temas bebek hazır olmadan sağlanır veya fazla uyaranlara dikkat edilmezse bazı riskler ortaya çıkabilir.

Genel olarak aşağıda yer alan işaretler mevcut ise, bebeğin temasa hazır olduğunu anlamak mümkündür.

 

Bebeğin stabil olması:

Prematüre bebekler hayatlarının ilk günlerinde nabız ve kalp atışlarını düzenlenmeye çalışarak geçirirler.Doktor ve hemşireler bebeğin solumunu düzenlemek için oksijen desteği sağlarken, nabız dalgalanmaları bazen Intraventricular hemorrhage (beyin karıncıklarında kanama) meydana getirebilir.Prematüre bebeklerin dolaşım sistemleri en küçük yer değişikliği ile etkileyebileceği için ilk günler çok büyük hassasiyet gerektirir.

 

Monitör kabloları ve tüpler:

Yeni doğan yoğun bakımdaki bebekler birçok tıbbi teşhizata ve kabloya bağlıdır. Birçok bağlantı takip amaçlı elektrot kablolarından oluşsada, bazıları damaryoluna veya çiğerlere inenen tüplerdir.Dolaysıyla bebeğinizi kucağınıza almadan önce doktorun veya hemşirenin söz konusu bağlantıların konumlarının güvenli olduğunu onaylamaları gerekmektedir.

 

Ebeveyn tarafından bakımın üstlenmesi:

Kucağa alınmaya uygun olan bebeklerin, kuvöz içindeki bakımları (bez değişitirme, banyo – silme, pozisyonlama gibi ) ebeveynleri tarafından sağlanabilir.Bebeğe dokunma işlemi tolere edilmesi gereken bir uyaran olduğu için ilave oksijen desteği ihtiyaç gösterebilir, buna ebeveynin hazırlıklı olması gerekir.

 

Operasyon sonrası toplarlanma:

Eğer bebek bir operasyon geçirmişse, dokunmak veya kucağa almak için operasyona bağlı müdahalelerin( tüp veya katerter bağlantısı) uygunluk göstermesi beklenmelidir.

 

Ciltteki nem seviyesi:

İleri prematüre bebeklerin ciltleri henüz olgunlaşmadığı için kolaylıkla nem kaybına bağlı olarak dehidrasyon meydana gelebilir.Kuvözdeki ortam nem bariyerini korduğu için bazı bebekleri 27 haftadan önce kucağa almak uygun olmayabilir.

 

Doktor ve hemşirenin onayı:

Yeni doğan doktor ve hemşireleri prematüre veya hasta bebekler konusunda uzman kişilerdir.Meslekleki donanıma sahip bu kişilerin görevi size bebeğinizi sağlıklı olarak teslim edebilmek olduğundan dolayı, görüşlerini dikkate almak gerekir.Eğer bebeğinizi kucaklamaya onay vermiyorsalar, mutlaka doğru bildikleri birşey vardır.

Kuvözdeki yeni doğan bebeğiniz ile bağ kurmak için neler yapabilirsiniz ?

Kuvözdeki yeni doğan bebeğiniz ile bağ kurmak için neler yapabilirsiniz ?

Anne ve baba olma yolculuğunda bebek ile bağ kurmak önemlidir.Prematüre bebek ebeveynleri için bu bağın kurulması, bebeklerinin yoğun bakımda bulunması nedeniyle kesintiye uğramaktadır.

Prematüre bebek ebeveynleri, bebekleri doğar doğmaz onu tutma veya kucaklama imkanına sahip olamasalarda yapabilecekleri birçok şey var.

1.Sık ziyaret:

Hastane imkanları ve hijyen kuralları dahilinde, yoğun bakımdaki bebek sık sık ziyaret edilmelidir. Kuvözde bulunan bebeğin yanında mümkün olduğu kadar çok vakit geçirilmelidir.Böylece bebeğiniz hakkında önemli gözlemlerde bulunabilir ve bilgiler edinebilirsiniz.Bebeğinizin nelerden hoşlanıp nelerden hoşlanmadığını tespit ederken, bebeğinizin uzmanı olursunuz.

 

2.Bebeğeninize dokunun:

Kuvözdeki prematüre bebekler olgunlaşmamış sinir sistemine sahip oldukları için okşanmayı tolere edemezler.Doğru uyaranlar ve sabit dokunuşlar ile sınırlandırılmış (cenin pozisyonu) hissi veren temaslar bebeğe şifa verir.

 

3.Kangaroo bakım (ten teması) :

Bebeğinizin sağlık durumu stabil hale geldiğinde, yetkililerden kangaroo bakım yani ten teması talebinde bulunun.Doğru teknikler ile uygunanan ten teması bebeğin gelişimine katkı sağlarken, ebeveynlerin bebekleri ile yakınlaşmasına imkan sağlar.Bu teknik sayesinde düşük doğum ağırlığına sahip bebeklerin kilo aldığı ve birçok faydalar elde ettiği araştırmalarla kanıtlanmıştır.

 

4.Bebeğinizin bakımına dahil olun:

Araştırmalar yeni doğan yoğun bakım bölümünde dahil edilen ve kısmen bebeğinin bakımını üstlenen ebeveynlerin, bebeklerinin gelişimine önemli faydalar sağladığını kanıtlamıştır.Hemşirenin onay ve desteği ile alt değiştirme, beslenme, banyo – silme gibi bakım işlemlerine katılmanız çok önemlidir.

 

5.Anne Sütü temin edin:

Bebeğinizin beslenmesi için sevgi kadar gerekli olan şey anne sütü teminidir.Beslenme tüpü ile beslenen bebekler, ilerleyen haftalarda çene kaslarının güçlenmesi ile birlikte annesini emmesi gözetimli olarak denenecektir.Bu süreçte en önemli şey sabırla, düzenli olarak süt sağmaktır.