Prematüre bebeklerde karın üstü yatırma alıştırmasının motor gelişimindeki önemi nedir ?
Prematüre bebeklerde karın üstü yatırma alıştırmasının motor gelişimindeki önemi nedir ?
30 haftadan önce doğan bebekler in motor geçikmeleri erken doğum ile ilişkilendirilmektedir.
Tespit edilmiş kalıcı bir sağlık sorunu yok ise ( fizik terapi gerektirecek) doğru bakım koşulları ile çocuklukta motor gelişimi tamamlanmaktadır.
Sinir sistemindeki gelişmişlik, Genetik miras, çevre ve bakım koşulları prematüre bebeklerin başlıca performans etkenidir.
Fiziksel kuvvet ; dayanıklılığı artırdığı ve sosyal becerileri geliştirdiği gibi, büyük ve ince motor gelişmi için hayati önem taşır.
Örnek.bazı bebekler veya çocuklar , vücutları verilen bilgiyi kabul etmediği için sadece izleyici konumunda kalır.
Motor becerileri sayesinde çevremize uyum sağlamamız ve ona uygun cevabı verebilmemiz sağlanır.
Bebeklerde kas ve kuvvet gelişimi,baştan başlar ve ayaklara doğru devam eder. Fiziksel uyaran çeşitliği aynı zamanda beyin gelişimine katkı sağlar.
Büyük motor , küçük motor gelişiminden önce olur.
(El kas gelişimi , omuz kuvveti oluştuktan sonra gelişir.Ayak güçü yine kalça gelişiminden sonra oluşur.)
Yeni doğan bebekleri için çok önemli adımlardan birisi ‘’Karın üstü -Tummy time ‘’ pozisyonu ve alıştırmasıdır.Bebeklerin fiziksel gelişimleri ‘’ Karın üstü ‘’ pozisyonunda geçirdikleri zaman ile dogrudan ilişkilidir.
– Önce bebeğin baş – boyun – ense kasları böylece kuvvetlenir.Sonra sırt – omuz kasları ile beden konrolü gelişir yani büyük motor.Daha sonra kol – el – parmak kasları gelişir ve böylece küçük motor gelişimi desteklenmiş olur. Küçük motor ile konuşma merkezi beyinin aynı bölgesi tarafından yönetilmektedir (gelişimleri birbirini etkiler).
Tummy time -karın üstü yatırma alıştırması eksik olan bebeklerde küçük motor beceri gelişiminde geçikme yaşanır.
Düz kafa (Flat head) veya boyun eğrilği (tortocollis)gelişebilir.
Tummy time – karın üstü yatırma alıştırması ile pelvis kasları kuvvetlenmiş olur, bu da oturma ve ayakta durma yani büyük motor gelişimine katkı sağlar. Eksikliğinde ise oturma , emekleme, tay tay duruşa geçiş ve yürüme geçikebilir
Araba koltuğu gibi benzeri oturma şekillerini çok uzun süreli kullanmak ( uykuya dalmak ), yine aynı sakıncaları beraberinde getirir. ROTASYON önemli.Araba koltuğu ve benzeri oturmalarda başın orta hat pozisyonu gözetilmesi çok önemlidir.
Tummy Time – Karın üstü yatma alıştırması için kesinlikle beklenmemelidir.
Zamanlama ;
Doğumdan itibaren – 6 haftalık olana dek ( düzeltilmiş yaş ) = günde 5 dak.
2 aylık bebeklerde = günde 15 dak.
4 aylık bebeklerde =günde 1.5 saat
Tüm süre aynı anda olması gerekmiyor.Kanguru bakımı da karın üstü alıştırma süresi olarak geçerlidir. Bebek karın üstü alıştırma tummy time den hoşlanmazsa onu yüreklendirmeli ve teşvik etmeli.Havlu – battaniye ile rulo yapılarak desteklenebilir.
Bebek kuvözde olduğu sürece ve dış ortamda motor gelişimine katkı sağlayacak pozisyonlar:
1. Eller yüzüne yakınlaştırılır
2. Baş orta hat pozisyonu – rotasyonlar
3. Gergin , geri bükülmüş bir sırt pozisyonu yerine cenin pozisyonu
4. Kalça ve diz cenin pozisyonu
5. Kanguru bakım
6. Tummy Time – Karın üstü yatırma alıştırması