Yazılar

Herşey Yenidoğan Yoğun Bakım’da (NICU) başlar

/in /tarafından

Neden erken doğan bebeklerde iyileşme ve gelişim için ebeveynlerin sürece dahil edilmesi gereklidir?

Avustralya’da her yıl 5000 bebekten fazlası , erken dünyaya gelmektedir. 32 hafta altında olanlar ileri derece prematüre sayılmaktadır.Prematüre bebeklerde belirgin şekilde bilişsel gelişim riskleri mevcuttur. Zihinsel faaliyet , dikkat eksikliği, öğrenme , anlama , hiperaktivite, sosyalleşme ve genel okul performansı bunlardan bazılardır.

Bu sorunlar bebeğin ruh sağlığını etkilediği gibi ailesi ve sosyal çevresine sorumluluk yükler. İlk yıllardan itibaren erken müdahale bu bebeklere gelişim desteği sağlamak adına büyük önem taşır. En iyi sonucu elde etmek için ailelerin farkındalık sahibi olmaları gerekmektedir. Prematüre doğan bir bebeğin öncelikle hayatta kalması ve büyümesi desteklenmelidir.

Ancak günümüzde birçok hastanenin NICU / Yenidoğan Yoğun Bakım bölümünde aile merkezli ( bebek dostu) yaklaşımlar kabul görmeye başlanmıştır. Bunun anlamı ailelerin aktif olarak bebeğin bakımına katılmaları ve sürece dahil olmaları anlamına gelmektedir. Bu katılımın sağlanması için ailenin ilk günden itibaren yenidoğan yoğun bakım ortamını yakından tanıması ve eğitim alması sağlanmalıdır. Bebeklerin ilk yıllarındaki gelişimlerinde ailenin güçlü etkileri vardır. Bu etkinin güçlü olmasının nedenlerinden birisi sağlıklı bebek – ebeveyn ilişkisidır. Yaptığımız araştırma hassas ve sıcak ebeveyn tutumlarının bu gerçeği desteklediğini göstermektedir.

Özellikle prematüre bebeklerin duygularının dikkate alınması ve öğrenme deneyimlerinin desteklenmesi olumlu ilişkinin temelini atmaktadır. Dolayısıyla ilk günlerden itibaren bebek ile annenin bağ kurma süreci desteklenmelidir.Yine araştırmalar göstermektedir ki bebek ne kadar uzun süre yoğun bakımda kalmış olursa olsun, sağlanan kaliteli ev ortamı öğrenme gibi bilişsel gelişimde önemli rol oynamaktadır.

Çalışmalar erken müdahale programlarının aile desteği ve katılımı ile ciddi oranda başarı faktörüne etki ettiğini göstermektedir. Böylece ailelerin sürece dahil edilmesi sadece bebek için değil ebeveynler içinde fayda sağlamaktadır. Bağ kurma ile uzun vadede prematüre bebekler üzerinde sağlanan olumlu etkisinin yanı sıra, ailenin sürece dahil olması aynı zamanda erken doğum sonrası stresini azaltıcı etki göstermektedir. Erken doğum stresi, bebeğin hastaneden taburcu olup eve gelmesini de kapsamaktadır. Araştırmalar annelerin %63 ‘nün erken doğumu takip eden ilk aylarında depresyon belirtileri gösterdiğini kayıt ederken psikolojik sorunların %38 oranda doğumdan 2 yıl sonra sürdüğünü göstermektedir.

Prematüre bebek sahibi annelerin %20 ‘sı aşırı kaygı ve stresin doğumu takip eden 7 yıl boyunca devam ettiğini belirtmişlerdir. Bu nedenle prematüre bebek ebeveynleri için eğitim, kaygı ve depresyon konusunda hafifletici etki yapmaktadır.

Herşey Yenidoğan Yoğun Bakım’da (NICU) başlar

Prematüre doğan bebeğiniz artık iyi, ya siz iyi misiniz?

/in /tarafından

Prematüre doğan bebeğiniz artık iyi, ya siz iyi misiniz?

Yenidoğan Yoğun Bakım günleri geride kaldı, prematüre doğan bebeğiniz sağlıklı şekilde eve taburcu oldu. İlk haftalarda uykusuz geçen evdeki uyumlanma günlerin ardından anneleri bekleyen bir başka tuzak ise duygusal yorgunluk ve yoğun endişe halidir. Yoğun bakım günlerinden kalan yüksek adrenalin yarattığı duygu yorgunluğu, çevreden bebeğin bakımı konusunda gelen doğru veya yanlış fikir beyanları , halı hazırda bebeğine annelik yapma konusunda özgüveni kaybı yaşayan Prematüre Bebek Annesininde huzursuzluk yaratır.

Bu noktada geçen anneler gününde  45 yıllık ömrümde hayattan ve annelikten öğrendiklerimi naçizane yazıya dökmek gelmişti içimden.

Hemen hemen her gün hoşnutsuzluk duyduğumuz, üzüldüğümüz ve hatta değiştirmeye güçümüzün yetmeceğine inandığımız olaylar yaşarız. Esasen olayların bize hissettirdiği duygunun kurbanı oluruz ve bu mağdur durum kabul etmesekte beynimizin besin kaynağı haline dönüşür çünkü salgıladığımız “savaş veya kaç” hormonunu biz farkında varmadan bağımlılık yapar.

Sorunlarımız , üzüntülerimiz bizim varlık nedenimiz haline dönüşür. Yani özetle olumsuz duyguların bizi elle geçirmesine ve bizi yönetmesine istemsiz olarak izin vermiş oluruz.

Oysa bildiğimiz ancak uygulamada zorlandığımız  “sen iyi olursan , herşey iyi olur”, ” başkalarını değiştirmek istiyorsan önce kendinen başla” veya  “aynı şeyleri yaparak farklı sonuçlar elde etmeyi beklemek deliliktir” felsefesi biraz gayretle alışkanlığımız haline dönüştürebilmek bizim elimizde.

Evet biliyorum hayat bazen hiç de adil değil ve hiçte olması gerektiği gibi davranmayabiliyor bazılarına. Hatta bazen bizi çok zorlu sınavlardan geçirebiliyor.

Ailelerle yaptığım çalışmalarda her zaman allaha inanarak ve güvenerek şunu söylerim.

“Rabbimiz , dağına göre kar verirmiş” ve o karların eridiği topraklarda elbet bir gün çicekler açacak. Geçmekte olduğunuz zorluklar ne olursa olsun zamanı dolana dek , birbiriyle çelişiyor gibi görünsede 3 deva vardır her derde .

  • Sabır
  • Teslimiyet
  • Gayret

Kendi annelik yolculuğunda , gerekse çalıştığım ailelerin bebeklerinde doğadaki her çiceğin farklı zamanlarda açması gibi her bebeğin zamanı geldiğinde gelişimini tamamladığını gözlemliyorum.

Gerçek şu ki bu prematüre bebeklerin büyüme ve gelişme dönemlerinde anne olarak yaşanan kaygılar olacaklara engel olmadığı gibi ancak yaşanan günleri zehir edebilmektedir.

Üstelik çalışmalar bebeklerin 0 – 3 yaş döneminde annelerinin tüm duygularını sünger gibi emdiğini ve aynaladığını göstermektedir.

Özetle biz anne olarak iyi olursak yani iyi hissedersek bebeğimiz de iyi olur . Olumlu duygular ve sevgi ile beslenen bebekler sağlıklı olur. İyi hissedebilmenin yolu ise her insana , her anneye göre değişir.

Bu nedenle naçizane annelik yolculuğunuz boyunca seçeceğiniz duygu ve tutuma çok dikkat edin çünkü o bebeğinizin geleceğidir.

Prematüre doğan bebeğiniz artık iyi, ya siz iyi misiniz?

 

Kuvözdeki Bebeğe Dokunmak

/in /tarafından

Yenidoğan yoğun bakım birimi, prematüre bebeği olan anne ve babalar için son derece ürkütücü ve stres dolu bir ortamdır.

En değerli varlığınız, bebeğinizi hayata tutundurmaya çalışan oksijen tüpleri, minik kablolar ve sürekli alarm sesi veren gösterge ekranları.

Yenidoğan bebeğiniz için duymayı istediğiniz ‘’iyi haberler ‘’ karşısında doktorun veya hemşirenin belirsizlik dolu sözleri elbette nefesinizi kesmektedir.

Bu ağır çaresizlik karşısında anne – baba olarak olumlu ve güçlü durmak elbette zor. Kuvözdeki  bebeğimiz ile ilgili ne sormamız gerektiğini dahi kestirememek, bebeğinize destek olmak için ne yapabileceğinizi bilememek bu yolculuğu daha da zorlaştırmaktadır.

Yapılan tüm araştırmalar prematüre bebeklerin gelişimini ve iyileşmelerini desteklemek için ebeveynlerin yenidoğan yoğun bakım sürecine dahil edilmesi gerektiğini göstermektedir.

Ailelere verdiğim eğitimler sırasında ne yazık ki tüm hastanelerin koşullarının her zaman ideal olmadığını ve hatta sınırlı olduğunu görüyorum .

Ancak her zaman için yapabileceklerimize odaklanırsak ,elimizden gelenin en iyisini yapmış oluruz. Öncellikle yoğun bakım koşullarına ait hijyen kurallarına uyarak, hemşirenin onayında bebeğinize dokunarak şifa verebilirsiniz.

Kuvöze yaklaşırken korku ve üzüntü duygularından uzaklaşmak , yavaş ve derin nefes alıp vererek evladınıza duyduğunuz büyük sevgiye odaklanmanız gereklidir. Bu esnada kişisel olarak dua okuyarak huzur bulduğumu belirtebilirim.

Duygu durumunuzu zor da olsa bebeğinize güzel hisler ve güç verecek şekilde dengeledikten sonra iki elinizi ovuşturarak avuç içlerini ısıtmalısınız.Bebeğe dokunmadan önce veya eş zamanlı olarak konuşmak bebeği hazırlamak uygun olacaktır.

Bebek uygunsa kuvöz içine, değilse kuvöz üzerine ellerinizin içi hafif kubbe olacak şekilde yerleştirilir. Uygun durumlarda bebeğin iki ayak tabanını aynı anda kavrayacak şekilde bir elin avuç içi yerleştirilir. Diğer el ise avuç içi başına veya göğüs üzerine hafif kubbe şeklinde, belli belirsiz sabit dokunuşla yerleştirilir.

Bebeklerin ayak taban reseptörleri son derece duyarlıdır, hamilelik boyunca ayaklarını karın duvarına doğru ittirerek güvende hisseder. Bu nedenle kuvöz ortamında anne veya baba tarafından sağlanacak olan cenin pozisyonundaki sabit tutuş destekleyici özelliktedir.

Tutuş sırasında ebeveynlere derin ve sakin nefes alışverişi, bebeğine avuç içlerinden şifa ve güç akıttığını imgelemesi önerilmektedir.

Dokunuşlar sırasında bebekte stres belirtisi yok ise , güzel ve olumlu duygular içeren ( seni seviyoruz, sabırla iyileşmeni bekliyoruz gibi ) ifadeler içeren konuşmalar yapılması önemlidir.

Stres belirtisi ( solunum, nabız, kalıp atış hızında artış, gözleri ve başı başka yöne çevirme, ‘’O’’ şeklinde dudak ifadesi, hıçkırık vb) var ise uyaranlardan birisine ara verilmelidir.

Yani konuşma ve dokunma aynı anda değil, dönüşümlü gerçekleştirilmelidir. Konuşmaların içeriğinin ve duygu durumunun daima olumlu olmasına özen gösterilmelidir. Zira bebeklerin algıları çok güçlüdür ve kuvözde dahi olsalar anne – babasının varlığını hissederler.

İnci Candemir

Kanguru Bakım’ın Temel Kuralları

/in /tarafından

Özellikle prematüre bebekler için Kanguru Bakımın faydaları hakkında farkındalığın arttığını ve birçok annenin bu konuda talepkar olduğunu memnuniyetle takip ediyorum.

Kanguru Bakımın yararlı olabilmesi için doğru şekilde uygulanması çok önemlidir.

Yenidoğan yoğun bakım ortamında uygulanacak olan kanguru bakım için sağlanması gereken koşullar aşağıdaki gibidir.

  1. Hemşire veya doktor tarafından bebeğin Kanguru Bakım için uygun olduğu onaylanmalı.
  2. Kuvözdeki bebeğin sağlık parametreleri ( nabız, tansiyon, solunum veya operasyon vb) stabil olmalı.
  3. Kanguru Bakım sırasında size eşlik edecek hemşirenin müsait olması gerekiyor.
  4. Kanguru Bakım yapmak her anne ve babanın hakkıdır ancak bu konuda sabırlı olmak gerekiyor. Talebinizi doktorunuza uygun dile ilettin ve uygun zamanlama için bekleyeceğinizi söyleyin.
  5. Kanguru Bakım yapacak kişinin ( anne veya baba)  rahat ve güvenli şekilde oturabileceği bir koltuk ayarlanmalı. İmkan varsa ortam kumaş paravan ile izole edilmeli.
  6. Ten teması gerçekleşmesi için bebek sadece bezli ve ebeveynin ise üst kısmı çıplak olmalı. Kanguru Bakım yapılacak gün ebeveynin duş alınıp gelmesi, önden düğme veya fermuar ile acılabilir rahat bir gömlek giyinmesi uygun olacaktır.
  7. Hemşire desteği ile doğru Kanguru Bakım pozisyonu elde edildikten sonra, bebek ve ebeveyn arasında ısı alışverişi olacak şekilde tek bir battaniye ile ikisinin üstü örtülür.
  8. Kanguru Bakım sırasında ebeveynlerin rahat olması ve derin nefes almaları bebeğin gelişimi  için çok önemli.

9.  Kanguru Bakım yani anne / baba kokusu ve sevgisi yoğun bakımdaki prematüre bebek için şifa  kaynağıdır. Ancak bu temas çok narin ve kırılgan olan bebeği yoran bir uyarandır aynı zamanda bu nedenle Kanguru Bakım süresinin 20 dakika ile sınırlandırılması gerekmektedir.

10. Kanguru Bakım’ın özellikle prematüre bebeklerin gelişimi ve iyilemesi üzerinde sayısız  faydaları bilimsel olarak kanıtlanmıştır Anne kokusu, sıcaklığı ve sevgisi alan bebekleri güzel bir gelecek beklemektedir.

11. Kanguru Bakım yapan annelerin anne sütü arttığı kanıtlanmıştır.

12. Eve taburculuk sonrası Kanguru Bakımı bol bol, süresiz olarak sürdürmek çok önemlidir.

13. Bebeğin aşı,göz muayenesi vb acı veren işlemlerden önce ve sonra Kanguru Bakıma tabii  tutulması stresini azaltıcı etki yaptığı kanıtlanmıştır.

Kanguru Bakım’ın Temel Kuralları

Prematüre bebekler, annelerinin kalbinde büyür

/in /tarafından

Kasım ayı benim gibi erken doğum yapmış, prematüre bebek anneleri için çok özel bir aydır. Dünya Prematüre Günü olarak anılan 17 Kasım tarihi tüm dünyada ve ülkemizde mor renkli kurdela ile farkındalık kazandırmayı amaçlamaktadır. Bir düşünün anne olma adaylığınız süresince almış olduğunuz hamilelik kıyafetleri üzerinde etiketleri ile dolabınızda giyeceğiniz günü bekliyorsunuz. Henüz bebek odası, mobilyaları veya puseti dahi seçilmemişken. Hiç beklenmedik bir hastanenin yeni doğan yoğun bakım bölümündeki kuvözün önünde mini minnacık bebeğiniz için dua ederken buluyorsunuz kendinizi.

Hayalini kurduğunuz doğum sonrası kurdelalar ile süslü, mutlu kavuşma sahnesi bir kenara, bebeğinin mis kokulu pamuk tenine dahi dokunamamak derin bir düş kırklığı, kayıp ve hatta travma duygusu yaratır anne üzerinde. Benim gibi prematüre bir bebeğin annesi olarak bu mücadeleyi vermiş ve geride bırakmış anneleri kutlamak ve bu farklı yolculuğun başında olanlara güç vermek, yanınızdayız diyebilmek için 17 Kasım tarihi çok değerli bir gün.

Yaşam sınırında, 5 buçuk aylık ve 670 gram doğan prematüre bir bebek annesi olarak yaşadığım tecrübeyi bu alanda aldığım Prematüre Bebek Ebeveyn Danışmanlığı eğitim programı ile birleştirerek Türkiye’ deki diğer prematüre bebek sahibi annelere destek sağlıyorum. Bu nedenle her gün en sık karşılaştığım soru “Prematüre bebek sahibi annelere ne tavsiye edersiniz” şeklinde oluyor. Prematürelik gerçeği ile tanışan ailelere 10 saatlik eğitim programının ilk günden, son güne değin verdiğim en önemli ancak uygulanması en zor mesaj şudur.

“Siz iyi olursanız, bebeğiniz de iyi olur .”  Zira anne ile bebeğin bağı kuvöz ortamında dahi devam eder ve bebekler annelerini hissederler. İlerki dönemle eve taburcu olan bebek, annesinin duygularını aynalar. Tıbbi belirsizlikler nedeniyle yaşanan derin korku elbette ebeveynlerin iyi ve güçlü duygular içinde olmasını engelemektedir. Bu nedenle prematüre bebek sahibi ebeveynlere destek ve bilgi sağlanması gereklidir.

‘’Prematüre bebekler, annelerinin karnında değil annelerinin kalbinde büyürler.’’

Prematüre bebekler, annelerinin kalbinde büyür

Kasım ayı benim gibi erken doğum yapmış, prematüre bebek anneleri için çok özel bir aydır. Dünya Prematüre Günü olarak anılan 17 Kasım tarihi tüm dünyada ve ülkemizde mor renkli kurdela ile farkındalık kazandırmayı amaçlamaktadır.

Prematüre bebek büyütürken dikkat edilmesi gerekenler

/in /tarafından

Eve gitme zamanı geldiğinde, bebeğiniz ve sizin için önemli bir dönem başlar. Günler, haftalardır beklediğiniz ‘’O ‘’ gün geldi ve bebeğiniz yenidoğan yoğun bakımdan eve taburucu ediliyor. Tıbbi bakım gereksinimi nedeniyle tüm bakımı hastanede gerçekleşen kırılgan ve narin prematüre bebeğiniz artık size emanet. Kuvöz ortamında kucağına alamadığınız ve hatta dokunamadığınız dahi minik kahramanınızın başta sağlığını korumak, büyümesi için beslenmesini sağlamak gibi tüm ihtiyaclarını artık sizin karşılamanız gerekmektedir.

Prematüre bebeğin bakımı konusunda binlerce soru işareti ve kaygı, bebeğinizi artık eve getirebilmenin heyecanı ile birbirine karışır. Evdeki yeni yaşamın bebeğe uygun planlanması ve hazırlıkların doğru tamamlanması aileyi güvende hissettirecektir. Taburculuk gerçekleşmeden önce bir gecenin‘’uyumlama odasında ‘’ ebeveynin bebeğinin bakımına uyum geliştirmesi için hastane ortamında geçirilmesi önerilmektedir. Prematüre bebeklerin gelişimini etkileyen önemli unsurdan birisi ise ‘’Uygun çevre ve bakım koşulları’’ nın yaratılmasıdır.

Prematüre bebeğin  sağlıklı büyümesi için ev ortamı ve bakım koşullarının uygun olarak düzenlenmesi gerekmektedir.

– Bebeğin yeni ev ortamına hem fiziki hemde duygusal olarak uyum geliştirmesi için anlayışlı olmak gerekmektedir.

– Bebeğin sağlığını korumak için hijyen kurallarına ve ziyaretçi trafiğine dikkat edilmelidir.Özellikle küçük çocuklardan uzak tutulması önerilmektedir.

– Hekim tarafından belirlenen aşı takvimine dikkat edilmeli.Özellikle RSV aşısı önemli !

– Bebeğin beslenme talimatlarına ve takviyelerine dikkat edilmelidir.

– Huzurlu bir ev ortamı sağlanmalıdır.Prematüre bebekler yüksek ses ve ışık gibi fazla uyaranlardan korunmalıdır.

– Prematüre bebekler günün büyük bölümü uykuda geçirirler.REM uykusu desteklenmesi beyin gelişimi için çok önemlidir.

– Güvenli bağlanma için bol bol kanguru bakım yani ten teması önerilmektedir.

– İlk günden itibaren karın üstü yatırılma – Tummy time alıştırmasına başlanmalıdır.

– Gelişiminde düzeltilmiş yaş dikkate alınmalıdır.

– Uyaran çeşitliğini artırmak ve gelişimi desteklemek için ebeveyninin sevgi dokunuşları ile prematüre bebek masajı uygulaması önemlidir.

– İhtiyaçlarının doğru okunması ve zamanında karşılanması gerekmektedir.

– Araba koltuğu, ana kucağı ve beslenmede orta hat pozisyonu korunmalıdır.

– Prematüre bebeklerin başta beslenme olmak üzere dış uyaranlara karşı daha efor sarf etmeleri gerektiğinden çabuk yorulurlar ve bu nedenle sık sık mola verilmelidir.

Prematüre bebeklerin büyürken en çok da anne babalarının yakın ilgisine ve derin sevgisine ihtiyacları vardır.

”670 gram ile Hayata Tutunmak ” adlı kitabımda da belirttiğim gibi her mucizenin arkasında sevgi vardır.

Prematüre bebek büyütürken dikkat edilmesi gerekenler

Prematüre bebek annesi olmak ve anne sütü

/in /tarafından

Prematüre bebek annesi olmak ve anne sütü… Şüphesiz anne sütünün eşsiz ve benzersiz faydalarına, özellikle prematüre bir bebeğin annesi iseniz hakimsinizdir.

Erken doğum yapan annelerin, başta sağlık görevlileri olmak üzere çevrelerinden en sık duydukları bu iki sihirli sözcüktür “Anne sütü, anne sütü”.

Ancak anne sütünün temini için gerekli şartlar oluşmamışsa. Yani beslenmesi için dudaklar ile teninize dokunan, kokusundan ve varlığından tıbbi bakım koşulları nedeniyle uzak kaldığınız prematüre doğan bir bebeğiniz varsa süt üretebilmek güçtür. Kuvözde çeşitli sağlık riskleri taşıyan bebeği ile bağ kurmakta güçlük çekmenin yanı sıra, yaşanan korku, belirsizlik ve hatta suçluluk duyguları erken doğum yapan anneler için ağır bir travmadır.

Bu noktada “anne” olabilmenin ve bebeğine fayda sağlayabilmenin tek yolu “süt temini” imiş gibi bir açmaz daha çıkar prematüre bebeği olan annelerin karşısına. Üçüncü ama elbette sonu gelmeyen prematürelik gerçekliği, anne sütünün var ile yok arasında bocalarken artan kaygı ve gerilime bağlı ( örn. bebeğin geçirdiği bir ameliyat vb.) olarak tamamen tükenmesi.

Bu konuda eğitimlerim boyunca annelerden doğal olarak duyduğum en sık yanıt  “Sütüm vardı ama kesildi” şeklindedir.

24 haftalık doğan bir bebeğin annesi olarak ve tam 18 ay boyunca süt sağmış olmam gerçeğini başka annelere güç vermesi için aktarıyorum. Ve her zaman şunu ilave ediyorum, anne sütü için gerekli 2 madde vardır.

Birincisi sütünün olacağına dair Inanç ve diğeri de oluşması için Emek. Ama ne emek !!!

Prematüre bebek annelerinin sütü neden şifalıdır biliyormusunuz ? Bebeğiniz yaşam mücadelesi verirken, sizin onun için içine göz yaşlarınızı akıttığınız bir damla süt için harcadığınız emek ve inanç eşsiz bir iksir meydana getirir.

Hiç mi hiç kolay değil bunun üstesinden gelmek ve herşeye rağmen süt temin edebilmek.

Birde anne sütünü engelleyen bir başka kısır döngü daha vardır.

1.”Sütün kesilirse” endişesi

2.Uykusuzluk ve yorgunluk

3.Stres ve üzüntü

Böyle bakıldığında prematüre bir bebeğin annesinden süt temin etmesini beklemek haksızlık ve diğer yandan bir mucizeye imza atmasını beklemektir.

İnanın bana bu mucizeyi gerçekleştirebilecek öyle çok anne tanıyorum ki !

Not : Teknik olarak prematüre doğum yapan anne ilk günden itibaren aksatmadan her 3 saate 1 kez. Hiç ama hiç aksatmadan düzenli olarak çift göğüsten pomplalayarak süt temin etmeye çalışmalıdır. Süreç sonunda mutklaka süt elde edilecektir.Anahtar nokta ; düzenlilik ve devamlılık sağlamaktır.İlk süt olan Kolostrum , prematüre bebek için çok hayati bileşenler içermektedir.

Prematüre bebek annesi olmak ve anne sütü

Anneler herşeyin en iyisini bilir

/in /tarafından

Bebekleri prematüre (37 haftadan önce) dünyaya gelen ve dolaysıyla gerekli tıbbi bakım nedeniyle bebeklerinden uzak annelere verdiğim eğitimler sırasında aldığım en değerli övgü sözleri ‘’ Verdiğiniz bilgiler sayesinde özgüvenim yerine geldi ‘’ şeklindedir.

Evet kuşkusuz ki bir işin üstesinden gelebilmenin temel koşullu, o işi yapabileceğimize olan inanç ve özgüvenimizdir. Söz konusu annelik görevi olduğunda tanrı bize eşsiz ve eksiksiz çalışan bir duygu bağış etmiş ‘’Annelik içgüdüsü’’.

Yenidoğan bebeğinizi hastaneden eve getirdiğinizde ona nasıl bakacağınız konusunda oluşan tedirginlik ve kaygı, annelik içgüdüsü sayesinde kısa süre içinde aşılır. Elbette bebek bakımı konusunda edindiğimiz doğru bilgiler tüm sıkıntılı süreçlerde bize yol gösterecektir.

Ancak edindiğmiz tüm teorik bilgiler ile kişisel deneyimlerimizle uyumlu bir şekilde sentezlendiğinde bebeğimizin bakımı kolaylaşır. Her bebek kendi genetik mirası ile dünyaya geldiği için bir bebek için çözüm olan diğeri için olmayabilmektedir. Her anne kendi bebeği ile yakından ilgilendiği için biriktirmeye başladığı kişisel deneyim eşsiz değerdedir.

Sayın Mümin Sekman ait çok güzel bir söz yukarıda anlattığım olguyu nefis şekilde özetler ve der ki ‘’ BİLGİ ‘’ beş harflidir, beşte dördü ‘’İLGİ’’ dir.

Prematüre bebek sahibi anneler tıbbi bakım süreci boyunca bebeklerinin bakımını uzun bir süre üstlenemedikleri için bebekleri ile bağ kurmakta güçlük çekerler. Eğitimlerim boyunca verdiğim bilgiler sayesinde annelerde oluşan duygu ‘’ben bu bebeğin annesiyim ve ona çok da iyi bakabilirim’’ şekilindedir.

Oğlum, 1 hafta için gittiğimiz bir Amerika seyahtinde 5 buçuk aylık olarak dünyaya geldiğinde 135 gün süren yenidoğan yoğun bakım maceramızdan bana miras kalan ve hiç bir zaman unuttamıyacağım Amerikalı Profesör Doktorun sözü ‘’ Momy’s knows the best ‘’ yani ‘’Anneler herşeyin en iyisini bilir’’ dir.

Bebeklerinizi ve çocuklarınızı büyütürken ilgi ve sevginin sizlere ışık olmasını diliyorum.

Sevgilerimle,

İnci Candemir

Anneler herşeyin en iyisini bilir

Prematüre bebek annesi olmak

/in /tarafından

Vermekte olduğum eğitimler sırasında erken doğum hikayelerini dinlediğim neredeyse tüm annelerin (kendim dahil) başedilmesi çok zor olan birçok duygu ile karşı karışıya kaldıklarını biliyorum. Bunların başında şok, hakimiyet kaybı,belirsizlik, suçluluk, endişe, çaresizlik, yoksunluk  ve derin korku gelmektedir. Zira hamileliği erken doğum ile sonuçlanan ve bebeğinden ayrılan anne bedensel ve ruhsal olarak büyük bir kayıp yaşar.

Bu travmatik durum ile başa çıkmamıza yardımcı olacak ve 2.eğitim modül konusu olan, bebeğini kuvözde bekleyen ailelere düşen 10 -görevin acıklamasına bu yazımda değinmiyeceğim. Erken doğum ile sarsılan ailelerin 3 evreden geçtiği gözlenmektedir.

1.Aile bebeğini yaşattan hekim ve hastaneye karşı büyük bir minnet duygusu içindedir.

2.Hastanedeki kalış süresi uzamaya başladığında, yıpranan sinirler nedeniyle hemşire veya hekim ile iletişim kazaları baş göstermeye başlar.

3.Hastanedeki kalış süresi 70 gün aşmaya başladığında eşler arasında tartışmalar ve hatta krizler yaşanmaya başlar.

Bu yazıda üzerinde durmak istediğim duygu ise, kuvözdeki bebeğinizi görme, dokunma veya ona zarar verme korkusudur. İlk günlerde bu koruya birde bebeğe bağlanmaktan korkma duygusu eşlik eder ve anneler post-partum depresyonun etkisi ile bebeği ziyaret etmekte dahi güçlük çekebilirler.

Peki erken doğan, prematüre bebek cephesinde neler olur ? Ruhsal ve fiziksel olarak anne karnında 9 ay boyunca olgunlaşmaya programlı her bebek için bu erken ayrılış bir travmadır.

Ancak bebeğin hayata kalması için vazgeçilmez olan yeni doğan yoğun bakım birimi, her anne için  doğal olarak korkutucu bir ortamdır.

İlk öğrenilen şey ise söz konusu kırılgan bu minik bebekler için hijyenin hayati ve tartışılmaz önemi.

Çeşitli hastanelerde imkanlar dahilinde bebek – anne merkezli anlayışı ve yaklaşımlar benimsemiş olsa dahi, annenin koşullanması bebeğine dokunmasına engel teşkil etmektedir.

Oysa kuvözdeki bebeğin iyileşmesi ve gelişmesi için, kokusunu, sesini, tenini, sıcaklığını tanıdığı onu haftalarca karnında büyütmüş olan anne sevgisine en az tıbbi tedavi kadar ihtiyaçı vardır.

Burda söz konusu anne – bebek bağının sürdürülmesi elbette doğru uyaranlar ve koşullar altında sağlanmalıdır. Bunun içinde prematüre bebek sahibi ebeveynlerin bilgi ile desteklenmesi ve yetkinlik kazanmaları gerekmektedir.

Ebeveynlere prematüre bebeklerine gelişimsel ve duygusal desteği nasıl sağlayabileceklerine dair bilgi verilmesi, buna bağlı olarak bebeğin ihtiyaçlarının doğru okunup – uygun olarak karşılanması bir çeşit erken müdahale tedbiri olarak tanımlanmaktadır.

Prematüre bebek annesi olmak

Bebekler için önemli olan nasıl beslendikleri değil, nasıl sevildikleridir

/in /tarafından

Özellikle prematüre bebek sahibi anneler için beslenme konusunda doğru bilgilenmek çok önemlidir. Annelerden aldığım sayısız mesajın ortak noktası beslenme ve anne sütü konusundaki kaygılar ve sıkıntılarda birleşiyor. 1,5 yıl boyunca anne sütü sağmış 24 haftalık  doğan prematüre bir bebeğin annesi olarak, sizlere kişisel deneyimimden yola çıkarak nasihata bulunmak değil niyetim.

Aşağıdaki bilgiler bilimsel gerçekleri yansıtmaktadır. Prematüre bebeklerin ek gıdaya geçiş ile birlikte olası Oral motor gelişim sorunlarına ise ileri ki yazılarımda değineceğim.

Kolay ve doğal gibi görünsede prematüre doğan bebeklerin beslenme alışkanlıklarını geliştirmeleri çok yorucu ve zor bir süreçtir. Bebek için olduğu kadar, anne içinde mücadele ve sabır gerektirir.

Beslenme sorunu prematüre bebeklerin ilk 1 yılında çok yayındır.Bunun nedeni ise aşağıda yer alan başlıklar şeklinde sıralanabilir.

1.Emme – yutkunma – nefes almak ; bu muhteşem 3 ‘lünün koordinasyonu prematüre ebekler için son derece kompleks bir refleks gelişimi gerekmektedir.

2.Yoğun bakımdan gelen alışkanlık ile aileler bebeğin kilo alarak beslenmesi konusunda hassiyet içinde olurlar.

3.Hastane ortamındaki beslenme alışkanlığı (beslenme tüpü veya olumsuz deneyim). Prematüre bebeklerin oral hoşnutsuzluğu uzun süreli entübe işlemine bağlı olabilir. Uygun oral terapi önerilir.

4.Bebeğin henüz gelişmekte olan yanak ve çene kasları.

5.Ebeveynler uygun besleme tekniklerini ve bebeğin açlık belirtilerini biliyor olmabilir.

6.Beslenme problemleri sağlık , oral ve davranışsal sebeblerden kaynaklanabilir.

7.Reflü beslenmeye bağlı acı verebilir , oral hassiyeti savunma güdüsü ile tetikliyor olabilir

8.Bebek stresli ve yorgun iken , uzun süren zorlanmış göğüsten emme çabası hoşnutsuz bir deneyimin gelişmesine neden olabilir.

9.Hastaneden çabuk taburcu olan bebeklerin beslenme sorunları hayati olabiliyor.

10.Bebeğin nefesinin sıklılığını ve derinliğini fiziksel istikrarı dengeleyerek sağlaması güçtür.

11.Prematüre bebekler düzeltilmiş yaşlarında dahi yaşıtlarının beslenme performasının gerisinde kalabilir.

 

Prematüre bebek sahibi annelere beslenme konusunda öneriler :

1.Son derece büyük fedakarlık ve emek isteyen her 3 saate 1 kez çift başlıklı elektrikli pompa ile süt sağmaktan asla vazgeçmemek gerekmektedir.Yorgunluğa ve strese bağlı olarak süt miktarı azalma ve hatta bitme belirtileri gösterebilir, ancak herşeyin başı süt temin edebileceğinize inanmaktan geçiyor.

Anne sütü için bazı ipucları :

– İmkan dahilinde bol dinlenme – bol uyku.

– Düzenli süt sağma (böylece beyine süt temini için mesaj göndermiş oluyoruz).

– Dengeli beslenme ve su tüketimi.

2.Anne sütü hiç bir şekilde temin edilemiyorsa ( ki buda son derece doğal) veya yetersiz ise uygun mama ile bebeğin beslenmesinde dikkat edilmesi gereken en önemli ayrıntı aşağıdaki gibidir.

Beslenme bebeğin fiziksel büyümesini sağlarken , beslenme esnasında oluşturulan ortam  bebeğin psikolojik gelişimine önemli katkılar sağlar.

Yeni doğan ile annesi arasında yakınlaşma sağlar , bebek bu esnada her türlü beslenir.

Beslenirken fiziksel konfor sağlanır ve önemli sosyal uyaranlar gerçekleşir , bu nedenle ebeveynler beslenme saatini zevkli , hoş bir zaman dilimi haline getirmeleri önemlidir.

Biberon ile beslenmede bazı ipuçları:

– Sık sık mola verilir ve gazın çıkışı sağlanır.

– Bebek 45 derece dik acı ile göz göze gelecek şekilde tutulur.

– Bebeğin acıkma belirtisi göstermesi beklenir.

3.Kısacası kaygının hertürüsü bebek tarafından aynalanır ve olmumsuz duygu veya huzursuzluk olarak bize geri yansır.Bebeğimizin kilo alımı konusundaki hassasiyet doğal olarak iyi anne olma performansı ile eşdeğer gibi görünmektedir.Özellikle prematüre bebek anneleri için bu tuzak derin kaygılar ve sorunlara neden olmaktadır.

4.Prematüre bebeklerin büyük bir kısmı ( doğum haftasına bağlı olarak) anne göğüsünden direkt olarak dolu dolu emmeyi başaramaz.Bu durum annelerde bebeğini ne kadar zorlaması gerektiği konusunda çeşitli çelişkilere düşmesine neden olmaktadır.

Özetle bebekler için önemli olan nasıl beslendikleri değil, nasıl sevildikleridir.