Yazılar

Kanguru Bakım’ın Temel Kuralları

/in /tarafından

Özellikle prematüre bebekler için Kanguru Bakımın faydaları hakkında farkındalığın arttığını ve birçok annenin bu konuda talepkar olduğunu memnuniyetle takip ediyorum.

Kanguru Bakımın yararlı olabilmesi için doğru şekilde uygulanması çok önemlidir.

Yenidoğan yoğun bakım ortamında uygulanacak olan kanguru bakım için sağlanması gereken koşullar aşağıdaki gibidir.

  1. Hemşire veya doktor tarafından bebeğin Kanguru Bakım için uygun olduğu onaylanmalı.
  2. Kuvözdeki bebeğin sağlık parametreleri ( nabız, tansiyon, solunum veya operasyon vb) stabil olmalı.
  3. Kanguru Bakım sırasında size eşlik edecek hemşirenin müsait olması gerekiyor.
  4. Kanguru Bakım yapmak her anne ve babanın hakkıdır ancak bu konuda sabırlı olmak gerekiyor. Talebinizi doktorunuza uygun dile ilettin ve uygun zamanlama için bekleyeceğinizi söyleyin.
  5. Kanguru Bakım yapacak kişinin ( anne veya baba)  rahat ve güvenli şekilde oturabileceği bir koltuk ayarlanmalı. İmkan varsa ortam kumaş paravan ile izole edilmeli.
  6. Ten teması gerçekleşmesi için bebek sadece bezli ve ebeveynin ise üst kısmı çıplak olmalı. Kanguru Bakım yapılacak gün ebeveynin duş alınıp gelmesi, önden düğme veya fermuar ile acılabilir rahat bir gömlek giyinmesi uygun olacaktır.
  7. Hemşire desteği ile doğru Kanguru Bakım pozisyonu elde edildikten sonra, bebek ve ebeveyn arasında ısı alışverişi olacak şekilde tek bir battaniye ile ikisinin üstü örtülür.
  8. Kanguru Bakım sırasında ebeveynlerin rahat olması ve derin nefes almaları bebeğin gelişimi  için çok önemli.

9.  Kanguru Bakım yani anne / baba kokusu ve sevgisi yoğun bakımdaki prematüre bebek için şifa  kaynağıdır. Ancak bu temas çok narin ve kırılgan olan bebeği yoran bir uyarandır aynı zamanda bu nedenle Kanguru Bakım süresinin 20 dakika ile sınırlandırılması gerekmektedir.

10. Kanguru Bakım’ın özellikle prematüre bebeklerin gelişimi ve iyilemesi üzerinde sayısız  faydaları bilimsel olarak kanıtlanmıştır Anne kokusu, sıcaklığı ve sevgisi alan bebekleri güzel bir gelecek beklemektedir.

11. Kanguru Bakım yapan annelerin anne sütü arttığı kanıtlanmıştır.

12. Eve taburculuk sonrası Kanguru Bakımı bol bol, süresiz olarak sürdürmek çok önemlidir.

13. Bebeğin aşı,göz muayenesi vb acı veren işlemlerden önce ve sonra Kanguru Bakıma tabii  tutulması stresini azaltıcı etki yaptığı kanıtlanmıştır.

Kanguru Bakım’ın Temel Kuralları

Prematüre Bebek Anneleri Korku ile Nasıl Baş Edebilir?

/in /tarafından

Prematüre Bebek Anneleri Korku ile Nasıl Baş Edebilir?

Her gün eğitimlerime katılan veya Türkiye’nin çeşitli şehirlerinden beni arayan aceleci bebeklerin ailelerine destek veriyorum. Yenidoğan yoğun bakım ve eve taburculuk süreçlerine destek olduğum, resim kolajında yer alan bebeklerin ortalama doğum ağırlıkları 1000 gramın altında idi. Prematüre bebeklerin bu zorlu yolculuklarında annelerin yaşadığı en yoğun duygu KORKU.
Yeni doğan yoğun bakımdaki ürkütücü belirsizlik, eve taburculuk sonrasında minik bebeğinin bakımı konusundaki derin endişe ve kaygıya dönüşmektedir. Ebeveynlerin kaydılarını artıran bir başka etken ise başka bebeklerin olumsuz hikayeleri ve ailelerinin paylaşımları.

Korku ile başa çıkmak için prematüre annelerine önerdiğim bazı ipuçlarını aşağıda sıraladım.

1.Başka prematüre bebeklere ait olumsuz hikayeleri asla dinlemeyin.

2.Kendinize ve kendi genetik yapınıza güvenin ve inanın. Emin olun ki siz güçlü olursanız bebeğiniz de hayata dört elle tutunacaktır.

3.Korkunun yerine Sevgi duygusunu yerleştirmeye gayret edin. Bebeğinize duyduğunuz koşulsuz ve amasız sevginin derinliğini her gün kendinize hatırlatın. Bebeğinizin sağlığına her ne olursa olsun ona olan sevginiz hiç bitmeyecek, hiç azalmayacak.

4.İçinde bulunduğunuz duruma teslim olun ve bebeğinizin her türlü haline razı olun.Yani her ne olacaksa olacak , korku ve endişe hali sizi olacaklara karşı korumayacaktır. Tam tersi olumsuzu kendinize çekecektir.

5.Tıp bilimine , doktorlarınıza ve hemşirelerinize güvenin . Onların bebeğinizi size sağlıklı bir şekilde teslim etmek için canla başla çalıştıklarına emin olun.

6.Hekimler veya hemşirelerle oluşabilecek iletişim kazalarına karşı hoşgörülü olmaya gayret edin.

7. Elinizden gelenlere odaklanın. Prematüre bebek sahibi ailelerin bilmesi gerekenleri doğru kaynaklardan araştırın.Başka ailelerin deneyimleri bazen yanıltıcı olabilir , dikkatli olun.

8.Sabırlı ve umutlu olun. Yüreğinizden bebeğinizin iyi olacağına dair inancı asla eksiltmeyin.

Unutmayın, emek varılan mutluluğun kıymetini ve değerini kat be kat artırır.Emek ve sabrın sonunda hep güzel günler vardır.

9.Her karanlık gecenin, aydınlık bir sabahı vardır. Işık saçabilmek için önce yanmak gerek demiş Mevlana.

10. Kendinize iyi bakın. Bebeğinizin en çok sevgi ve sağlık dolu bir anne ve babaya ihtiyacı vardır.

11. Bebeğinize kavuştuğunda birlikte neler yapacağınızı, nasıl vakit gecireceğinizi ve ne kadar mutlu olacağınızın hayalini kurun.Korku duygusu geldiği her an, gelecek için kurduğunuz hayalin resimine bakın.

 

İnci Candemir

Prematüre Bebek Ebeveyn Danışmanı ve Eğitmeni

0.532.598.18.68

Prematüre bebek annesi olmak ve anne sütü

/in /tarafından

Prematüre bebek annesi olmak ve anne sütü… Şüphesiz anne sütünün eşsiz ve benzersiz faydalarına, özellikle prematüre bir bebeğin annesi iseniz hakimsinizdir.

Erken doğum yapan annelerin, başta sağlık görevlileri olmak üzere çevrelerinden en sık duydukları bu iki sihirli sözcüktür “Anne sütü, anne sütü”.

Ancak anne sütünün temini için gerekli şartlar oluşmamışsa. Yani beslenmesi için dudaklar ile teninize dokunan, kokusundan ve varlığından tıbbi bakım koşulları nedeniyle uzak kaldığınız prematüre doğan bir bebeğiniz varsa süt üretebilmek güçtür. Kuvözde çeşitli sağlık riskleri taşıyan bebeği ile bağ kurmakta güçlük çekmenin yanı sıra, yaşanan korku, belirsizlik ve hatta suçluluk duyguları erken doğum yapan anneler için ağır bir travmadır.

Bu noktada “anne” olabilmenin ve bebeğine fayda sağlayabilmenin tek yolu “süt temini” imiş gibi bir açmaz daha çıkar prematüre bebeği olan annelerin karşısına. Üçüncü ama elbette sonu gelmeyen prematürelik gerçekliği, anne sütünün var ile yok arasında bocalarken artan kaygı ve gerilime bağlı ( örn. bebeğin geçirdiği bir ameliyat vb.) olarak tamamen tükenmesi.

Bu konuda eğitimlerim boyunca annelerden doğal olarak duyduğum en sık yanıt  “Sütüm vardı ama kesildi” şeklindedir.

24 haftalık doğan bir bebeğin annesi olarak ve tam 18 ay boyunca süt sağmış olmam gerçeğini başka annelere güç vermesi için aktarıyorum. Ve her zaman şunu ilave ediyorum, anne sütü için gerekli 2 madde vardır.

Birincisi sütünün olacağına dair Inanç ve diğeri de oluşması için Emek. Ama ne emek !!!

Prematüre bebek annelerinin sütü neden şifalıdır biliyormusunuz ? Bebeğiniz yaşam mücadelesi verirken, sizin onun için içine göz yaşlarınızı akıttığınız bir damla süt için harcadığınız emek ve inanç eşsiz bir iksir meydana getirir.

Hiç mi hiç kolay değil bunun üstesinden gelmek ve herşeye rağmen süt temin edebilmek.

Birde anne sütünü engelleyen bir başka kısır döngü daha vardır.

1.”Sütün kesilirse” endişesi

2.Uykusuzluk ve yorgunluk

3.Stres ve üzüntü

Böyle bakıldığında prematüre bir bebeğin annesinden süt temin etmesini beklemek haksızlık ve diğer yandan bir mucizeye imza atmasını beklemektir.

İnanın bana bu mucizeyi gerçekleştirebilecek öyle çok anne tanıyorum ki !

Not : Teknik olarak prematüre doğum yapan anne ilk günden itibaren aksatmadan her 3 saate 1 kez. Hiç ama hiç aksatmadan düzenli olarak çift göğüsten pomplalayarak süt temin etmeye çalışmalıdır. Süreç sonunda mutklaka süt elde edilecektir.Anahtar nokta ; düzenlilik ve devamlılık sağlamaktır.İlk süt olan Kolostrum , prematüre bebek için çok hayati bileşenler içermektedir.

Prematüre bebek annesi olmak ve anne sütü

Prematüre bebek annesi olmak

/in /tarafından

Vermekte olduğum eğitimler sırasında erken doğum hikayelerini dinlediğim neredeyse tüm annelerin (kendim dahil) başedilmesi çok zor olan birçok duygu ile karşı karışıya kaldıklarını biliyorum. Bunların başında şok, hakimiyet kaybı,belirsizlik, suçluluk, endişe, çaresizlik, yoksunluk  ve derin korku gelmektedir. Zira hamileliği erken doğum ile sonuçlanan ve bebeğinden ayrılan anne bedensel ve ruhsal olarak büyük bir kayıp yaşar.

Bu travmatik durum ile başa çıkmamıza yardımcı olacak ve 2.eğitim modül konusu olan, bebeğini kuvözde bekleyen ailelere düşen 10 -görevin acıklamasına bu yazımda değinmiyeceğim. Erken doğum ile sarsılan ailelerin 3 evreden geçtiği gözlenmektedir.

1.Aile bebeğini yaşattan hekim ve hastaneye karşı büyük bir minnet duygusu içindedir.

2.Hastanedeki kalış süresi uzamaya başladığında, yıpranan sinirler nedeniyle hemşire veya hekim ile iletişim kazaları baş göstermeye başlar.

3.Hastanedeki kalış süresi 70 gün aşmaya başladığında eşler arasında tartışmalar ve hatta krizler yaşanmaya başlar.

Bu yazıda üzerinde durmak istediğim duygu ise, kuvözdeki bebeğinizi görme, dokunma veya ona zarar verme korkusudur. İlk günlerde bu koruya birde bebeğe bağlanmaktan korkma duygusu eşlik eder ve anneler post-partum depresyonun etkisi ile bebeği ziyaret etmekte dahi güçlük çekebilirler.

Peki erken doğan, prematüre bebek cephesinde neler olur ? Ruhsal ve fiziksel olarak anne karnında 9 ay boyunca olgunlaşmaya programlı her bebek için bu erken ayrılış bir travmadır.

Ancak bebeğin hayata kalması için vazgeçilmez olan yeni doğan yoğun bakım birimi, her anne için  doğal olarak korkutucu bir ortamdır.

İlk öğrenilen şey ise söz konusu kırılgan bu minik bebekler için hijyenin hayati ve tartışılmaz önemi.

Çeşitli hastanelerde imkanlar dahilinde bebek – anne merkezli anlayışı ve yaklaşımlar benimsemiş olsa dahi, annenin koşullanması bebeğine dokunmasına engel teşkil etmektedir.

Oysa kuvözdeki bebeğin iyileşmesi ve gelişmesi için, kokusunu, sesini, tenini, sıcaklığını tanıdığı onu haftalarca karnında büyütmüş olan anne sevgisine en az tıbbi tedavi kadar ihtiyaçı vardır.

Burda söz konusu anne – bebek bağının sürdürülmesi elbette doğru uyaranlar ve koşullar altında sağlanmalıdır. Bunun içinde prematüre bebek sahibi ebeveynlerin bilgi ile desteklenmesi ve yetkinlik kazanmaları gerekmektedir.

Ebeveynlere prematüre bebeklerine gelişimsel ve duygusal desteği nasıl sağlayabileceklerine dair bilgi verilmesi, buna bağlı olarak bebeğin ihtiyaçlarının doğru okunup – uygun olarak karşılanması bir çeşit erken müdahale tedbiri olarak tanımlanmaktadır.

Prematüre bebek annesi olmak

Prematüre bebeklerin beyin gelişimi nasıl olur?

/in /tarafından

Prematüre bebeklerin beyin gelişimi nasıl olur?

Prematüre bebekler yaşamla tanıştıkları andan itibaren, gelişimsel olarak hazır olmadıkları çevreden kaynaklanan girdiler ile başetmek zorundadırlar.

Erken doğan bebeğin diğer organlar gibi beyin gelişimi, yani nöronların doğru bağlantıları tamamlamaları ve gelişimleri kuvöz koşullarında tamamlanmıştır.

Bu konuda uzun süre yeni doğan yoğun bakım bölümünde kalan bebeklerin beyinlerinde  neler olup bittiği  , ne gibi izler geride kaldığı , nasıl etkilendikleri halen araştırılmaktadır.

Ancak bebeğin merkezi sinir sisteminin bu koşullarda olumlu etkilendiğini söylemek mümkün değil.

Hamileliğin 3.cü trimester bebeğin beyinin ani ve hızlı olgunlaştırmayı gerçekleştirdiği önemli bir dönemidir. Bu nedenle 32 haftadan önce doğan bebeklerde nörolojik özellikler doğumdan sonra oluşur.

Yeni doğan yoğun bakım bölümünde bebeğin duygusal ihtiyaçları sınırlı şekilde karşılanmıştır , bu nedenle hastaneden taburcu olan bebekler sosyo-duygusal sorunları bir süre daha taşırlar.

Bu anlamda ev ortamında bebek hem fiziki hemde duygusal olarak yeni bir uyum geliştirmesi gerekmektedir.

Prematüre bebekler korumacı ve özel ilgi ile büyüler , beyin gelişimleri için doğrusu ve gereken de budur.

Ebeveynler düşen görev, bebeklerinin davranışlarını doğru okumaları ve bebeklerini kolayca yorabilecek fazla uyaranlara karşı farkındalık içinde olmalarıdır.

Bebek beyini yeni nöron bağlantıları ile sürekli gelişim gösteren bir organdır.

Beyin gelişirken 2 temel koşulla bağlıdır.

– Genetik yapı ve özellikleri (yaradılış)

– Etkileşim sonunda yaşanan deneyim (beslenmek)

Her bebek gelişmeyi (filizlenmeyi) bekleyen trilyonlarca nöron ( sinir hücresi) ile dünyaya gelir.

Eğer yeterli uyarılma sağlanmaz ise nöron (sinir hücreleri) bağlantıları sağlanmadan kurur.

Doğum esnasında hücreler arasındaki bağlantı hızlı değildir. Beyin pozitif uyaranlara maruz kaldığı ölçüde bağlantılar hızlanmaya başlar.

Beyin doğru uyaranlar ile beslendiği sürece trilyonlarca nöron bağlantısının oluşma potansiyeline sahitiptir.

– Doğum esnasında sinir hücrelerinin bağlantısı %25 oranında gerçekleşmiştir.

– Bebek 1 yaşına geldiğinde ise nöron bağlantıları %75 oranında tamamlanmıştır.

– Çocuk 3 yaşına geldiğinde ise bağlantıların %90 sı tamamlanmıştır.

Beyin gelişirken güvenli ve pozitif bir ortamda beslenirse uygun bağlantıları

(öğrenme kalıpları) oluşmaktadır. Fazla uyaran (ortamdaki stres) olumsuz etkide bulunabileceği gibi atipik sinir hücresi kalıpların gelişmesine neden olabilir.

İlk 1 yıl boyunca fiziksel ve zihinsel gelişim için “güvenli bağlanma” sağlayacak ten ve göz teması, dokunma, konuşma alanlardaki beslenme çok önemi rol oynar.

Yeni doğanlarda etkileşime en güzel örneklerden birisi ekte yer alan deney çalışması videosunda yer almaktadır.

Kuvözdeki bebeğimi ne zaman kucağıma alabilirim ?

/in /tarafından

Kuvözdeki bebeğimi ne zaman kucağıma alabilirim ?

Kuvözde kalan bebeğinizi ilk kez kucağınıza almak en önemli ve mutlu dönüm noktalarından birisidir.

Prematüre bebekler düşük doğum ağırlığına sahip oldukları ve tıbbi olarak desteklenmeleri gerektiğinden, anne ve babası dokunmak için günler veya haftalarca beklemek zorunda kalabilir.Bir yeni doğan yoğun bakım hemşiresinin görevindeki en kıymetli an, prematüre bebeğin ailesinin kucağına yerleştirilmesine yardım etmektir.

Kuvözdeki bebeğin kuçağa alınmaya hazır olup olmadığına karar vermeden önce değerlendirme yapılması gerekir.Ebeveyn – bebek temaslarının, özellikle kanguru bakımın karşılıklı olarak bebek ve ebeveyne fayda sağladığı bilinmektedir.Ancak bu temas bebek hazır olmadan sağlanır veya fazla uyaranlara dikkat edilmezse bazı riskler ortaya çıkabilir.

Genel olarak aşağıda yer alan işaretler mevcut ise, bebeğin temasa hazır olduğunu anlamak mümkündür.

 

Bebeğin stabil olması:

Prematüre bebekler hayatlarının ilk günlerinde nabız ve kalp atışlarını düzenlenmeye çalışarak geçirirler.Doktor ve hemşireler bebeğin solumunu düzenlemek için oksijen desteği sağlarken, nabız dalgalanmaları bazen Intraventricular hemorrhage (beyin karıncıklarında kanama) meydana getirebilir.Prematüre bebeklerin dolaşım sistemleri en küçük yer değişikliği ile etkileyebileceği için ilk günler çok büyük hassasiyet gerektirir.

 

Monitör kabloları ve tüpler:

Yeni doğan yoğun bakımdaki bebekler birçok tıbbi teşhizata ve kabloya bağlıdır. Birçok bağlantı takip amaçlı elektrot kablolarından oluşsada, bazıları damaryoluna veya çiğerlere inenen tüplerdir.Dolaysıyla bebeğinizi kucağınıza almadan önce doktorun veya hemşirenin söz konusu bağlantıların konumlarının güvenli olduğunu onaylamaları gerekmektedir.

 

Ebeveyn tarafından bakımın üstlenmesi:

Kucağa alınmaya uygun olan bebeklerin, kuvöz içindeki bakımları (bez değişitirme, banyo – silme, pozisyonlama gibi ) ebeveynleri tarafından sağlanabilir.Bebeğe dokunma işlemi tolere edilmesi gereken bir uyaran olduğu için ilave oksijen desteği ihtiyaç gösterebilir, buna ebeveynin hazırlıklı olması gerekir.

 

Operasyon sonrası toplarlanma:

Eğer bebek bir operasyon geçirmişse, dokunmak veya kucağa almak için operasyona bağlı müdahalelerin( tüp veya katerter bağlantısı) uygunluk göstermesi beklenmelidir.

 

Ciltteki nem seviyesi:

İleri prematüre bebeklerin ciltleri henüz olgunlaşmadığı için kolaylıkla nem kaybına bağlı olarak dehidrasyon meydana gelebilir.Kuvözdeki ortam nem bariyerini korduğu için bazı bebekleri 27 haftadan önce kucağa almak uygun olmayabilir.

 

Doktor ve hemşirenin onayı:

Yeni doğan doktor ve hemşireleri prematüre veya hasta bebekler konusunda uzman kişilerdir.Meslekleki donanıma sahip bu kişilerin görevi size bebeğinizi sağlıklı olarak teslim edebilmek olduğundan dolayı, görüşlerini dikkate almak gerekir.Eğer bebeğinizi kucaklamaya onay vermiyorsalar, mutlaka doğru bildikleri birşey vardır.