Anne ve babalara prematüre bebeklerinden mesaj var

/in /tarafından

Eve prematüre bebek bakımı hakkında anne ve babaların bilmesi gerekenleri aşağıda yer alan 6 başlıkta bulabilirsiniz.

Anne ve babalara prematüre bebeklerinden mesaj var

1.Beslenme

2.Sağlımı korumama yardımcı ol

3.Beceri gelişimi

4.Etkileşim ve oyun

5.Uyku

6.Kendine iyi bakmalısın

 

 1.BESLENME

– Beni beslemeye başlamadan önce tamamen uyanık olduğumdan emin olmalısın ve dikkatimi dağıtmayacak sessiz bir ortam seçmelisin.

– Beslenme refleksimin gelişmesi bana zaman tanımalı ve sabırlı olmalısın.

– Beslenme esnasında beni doğru pozisyonda tuttuğundan emin olmalısın.

– Beslenme sona erdikten sonra ve aralarında beni dik pozisyonda omuzunda dinlendirmelisin.

– Bu şekilde sindirmeye yardımcı olurken ve kusmamı önlemiş olursun.

 

2.SAĞLIMI KORUMAMA YARDIMCI OL

– Zayıf bağışıklık sistemim nedeniyle enfeksiyonlar karşısında daha yüksek risk altındayım.Beni ev dışında götüreceğin yerlere dikkat et ve bizi ziyarete gelenleri bu konuda uyarmalısın, özellikle de grip mevsiminde.

– Bana dokunacak herkesin önce ellerini yıkaması gerekiyor! Gerekirse başkalarını uyar veya bir işaret koy. El antiseptiği ’ni evde, arabada ve alt değiştirme çantamda bulundurmayı ihmal etme.

– Etrafımda sigara içilmesine izin verme.

– Rutin doktor kontrollerimi ihmal etme ve verilen aşı takvimine uy.

– Eğer hastalık belirtisi işaretler fark edersen, beni beklemeden hastane veya doktora götürmeyi ihmal etme. Hastalandığımı gösteren ilk belirtiler dudaklarda veya burumda morarma, kusma, nefes alışverişinde düzensizlik, 38 dereceyi geçen ateş ve anneme farklı görünen herhangi bir belirtti.

– Beni öksürük veya hapşıran insanlardan korumayı ihmal etme.

– Benim hakkında sormak istediğin soruların listesini doktoruma gitmeden önce not etmeyi unutma. Böylece doktor randevusunda öğrenmek istediklerini sormayı unutmamış olursun.

 

3.BERCERİ GELİŞMİ

– Tüm yeni doğan bebekler yeni şeyler öğrenirken, becerilerim de zamanla gelişecek.Elbette her bebek gibi kendi hızımda gelişeceğinden senden beni büyütürken sabırlı olamanı bekliyorum.

– Düzeltilmiş yaş hesabımı 2 yaşına kadar gelişimsel ve fiziksel olarak dikkate almalısın.Eğer doğumumdan bugüne 6 ay geçmişse ve 2 ay erken dünyaya gelmişsem, düzeltilmiş yaşım 4 aylık ‘tır.

– Erken beceri gelişim işaretlerimden bazıları, gülümseme ve daha uzun süre odaklanabilmektir.Önce oyuncakları kaba kol hareketlerimle aşırtmayı öğrenirim, daha sonra onları elimde tutmayı ve son olarak onlar ile oynamaya başlarım.

– Yapabildiklerimi ve yapamadığım için endişe duyduğun konuları takip etmeli, gelişimimi takvimine not almalısın.

– Benim hakkımda gelişimsel olarak duyduğun endişeleri doktoruma bildirmelisin.Böylece gerekli erken müdahale ve destek ile yaşıtlarımı yaklayabilirim.

 

4.ETKİLEŞİM VE OYUN

– Senin yüzüne bakmaya ve senin sesini duymayı çok seviyorum.

– Bazen bana yakından bakıp aynı anda konuşman beni fazla heyecanlandırabiliyor ve ağlamaya başlayabiliyorum.

– Yüz mimiklerimi takip edersen nasıl hissettiğimi ve stres belirtilerimi daha iyi anlayabilirsin.Eğer stres nedeniyle kızarmış veya yüzümü başka yöne çeviriyorsam, molaya ihtiyacım vardır.

– Oyun istediğim zaman gözlerimi keyifle odaklar etrafıma benimle konuşacak birini ararım.

 

 5.UYKU

– Uyku benim büyümem ve beyin gelişimim için çok gerekli.

– Uyku zamanı etrafımın huzurlu ve sesiz olmasından emin olmalısın.

– Yatağımda benim için tehlike yaratacak nesnelerin olmadığından emin ol.Yatağımdan oyuncak, fazla örtü veya yastık gibi ürünleri uzak tutmalısın.

– Uyku tulumunu güvenlik nedeniyle battaniyeye tercih ediyorum.

– Tüm yeni doğan bebekler gibi ilk 6 ay boyunca kesinlikle sırt üstünde uyumam gerekiyor. Gündüzleri uyanıkken karın üstü yatırma egzersizleri ve bol bol kanguru ten teması yaparsan boyun kas gelişimimi desteklemiş olursun.

 

 6.KENDİNİ İYİ BAKMALISIN

– Bana iyi bakabilmen için önce kendine iyi bakman gerektiğini unutmamalısın.

– Beni büyütmek her zaman kolay bir iş olmayacak. Bazen kendini üzgün ve  yetersiz hissedebilirsin, erken doğum nedeniyle suçluluk duyabilir, kızgınlık ve depresyon yaşayabilirsin. Bunların hepsi çok normal ve benim sabırsız bebekleri olan tüm annelerinin yaşadığı duygular. PBED’dan yardım ve destek alabilirsin.

– Prematüre bebek sahibi annelerde erken lohsalık sendromu yaygın olarak görülmektedir.

– Yalnızlık hissetmemek için gerekli kişilerden veya etrafından yardım istemelisin.

Uzman Dr. Gülnihal Sarman’nın Prematüre bebekleri anlatıyor

/in /tarafından

12.Kasım Uzm Dr. Gülnihal Şarman Konuşma Notları

Bir bebeğin sağlıklı olması için dünyada kabul edilen 5 koşul var:

1.Bebeğin zamanında doğması (yani 38 – 41 hafta)

2.Antibiyotik almamış olması

3.Annenin yanında olması

4.Anne sütü alması

5.   Vajinal – normal doğum yolu ile dünyaya gelmiş olması

 

1. Annelerden gelen soru:

Şimdilerde 4.5 yaşında olan ve 28 haftalık doğan ikiz bebeklerim var, anaokuluna gidiyorlar ve çok sık hastalanıyorlar. Prematüre bebek niçin daha sık nezle, grip ve soğuk algınlığı hastalıklarına yakalanıyorlar?

 

Uzm Dr. Günihal Şarman cevabı:

1.Prematüre bebeklere yeni doğan yoğun bakımda verilen antibiyotikler, bağırsak florasındaki yaralı bakteri yapısını etkilendiğinden dolayı bağışıklık sistemini zayıflatıyor.

2. Prematüre bebeklerde tüm organlar gibi ciğer gelişimi henüz olgunlaşmaya devam ettiği için üst solunum yolları enfeksiyonu yaygın olarak görülmektedir. Bu nedenle İlk 1 yıl sonbahar mevsimine geçişlerde RSV aşısının çok önemli önleyici etkisi bulunmaktadır.

3. Yeterli anne sütü veya hiç anne sütü alamayan prematüre bebeklerin hastalıklara karşı dirençleri düşük olabiliyor.

4. Uzun süreli steril ortam bağışıklık sitemini olumsuz etkiliyor. Prematüre bebek anneleri taburculuk sonrası hijyen konusunda zaman zaman fazla duyarlı olabiliyor, bu da bebeğin bakteriler ile tanışıp savaşmasına imkan vermiyor.

 

2. Annelerden gelen soru:

İlk bebeği prematüre doğan annenin ikinci hamileliğin de erken doğum ile sonuçlanma riski var mıdır ?

Uzm Dr. Günihal Şarman cevabı:

1.Erken doğumun gerçekleşme nedeni çok önemli.Ne neden olduğu kısmı iyi teşhis edilmeli ve

buna göre ikincide risk var mıdır cevabı aranmalıdır.

Riskli olan hamileliklerin mutlaka bir Perinatolog Hekim tarafından takip edilmesi gerek.Aynı

şeklide prematüre bebekleri de Neonatolog takip etmelidir.

2. İkiz hamilelikler ve özellikle tek yumurta ikizlerinde erken doğum riski yüksektir.

Yeni doğan yoğun bakımdaki kuvözlerin yaklaşık %50 ‘i ikiz bebeklere aittir.

 

Toplantıda aktarılan genel görüşler :

– Erken doğumun bilindik nedenlerinin yanı sıra, tıp dünyası hala hazırda prematüre doğumu   neden gerçekleştiğine dair net cevap bulabilmiş değil.

– Yoğun bakımdaki kısıtlı ziyaret saatleri kaldırılmalı. Aileler bebeklerini dilediklerinde görebilmeli ve dokunabilmeli. Hele hele sağlık durumu stabil bebeklerde ebeveynler sürece mutlaka dahil edilmeli. Duş alarak gelmek, herhangi bir enfeksiyon geçirmemek gibi hijyen kurallarına uyularak anne ve babanın bebeği ile ilişki kurması teşvik edilmelidir.

– Bebeklerin duyusal ve beyin organizasyonu için anne ve baba ile ten teması çok önemli. Yoğun bakım sonrasında, ev ortamında kanguru bakımı sürdürülmelidir.

– Yoğun bakımda bebeğini bekleyen annelerde doğal olarak korku duygusu hakim oluyor. Bu nedenle gerekli eğitimler ve uyumlamalar ile ‘’annelik ayarı ‘’ yapılması önemli.

– Hemşire kalitesi çok önemli. İyi eğitimli yeni doğan yoğun bakım hemşirelerini korumak ve kıymet vermek gerekli.

– Hastanelerin doğum katı ve erken doğum yapmış olan annelerin bulunduğu bölüm ayrı tutulmalıdır.

– Prematüre bebeklerin göz problemlerine ROP ilişkin önemli gelişmeler var. Göze yapılan basit bir enjeksiyon ile lazer tedavi ve körlüğün engellenmesi mümkün artık. 32 ile 40 hafta arasında göz retinası damarlanmakta ve bu dönemde gerekli teşhis yapılmaz ise bebek 3-4 aylık olduğunda geç kalınmış oluyor.

– Türkiye ‘de her yıl 120 bin bebek erken doğmakta yani hamileliklerin %10-12 sini prematüre doğum ile sonuçlanmaktadır. Bu sayı lösemili çocuklardan fazla.

– Bu bebeklerin %25 ‘i yani yaklaşık 30 bini 25 hafta ve altında doğmaktadır.Bu bebekleri ortalama 70 – 80 günlük bir yoğun bakım    sürecinden sonra 70 -80 yıllık bir hayat bekliyor. Dolaysıyla prematüre doğan bebeğin bakımını üstlenen ailere yaşam kalitesinin artılması konusunda önemli görevler düşmektedir.Aile çok önemli .

– İşitme konusunda güzel gelişmeler var. Prematüre bebekler 5-6 aylık takip sonunda işitme testini geçemiyorsa (beyin yolu sağlıklı ise ) iç kulak takılıyor ve sorun ortadan kalıyor. Bunun için Türkiye’de özel merkezler var. Uzmanına gitmek çok önemli.Çocuk yan dalları mutlaka kullanılmalıdır.

– Türkiye’deki büyük eksikliklerden birisi de Bebek ve Çocuk Hastanesinin bulunmaması.Bebekler ilgili uzmanlara ulaştırılabilmek için ordan oraya taşınıyor. Oysa tüm uzmanların bir merkezde toplanması çok önemli.

– Prematüre bebeklerde 5 Duyu sistemi.Bebeklerde Tad alma / Koku alma / Hissetme biz yetişkinlere göre çok yüksek, çünkü görme ve işitme yetişkinler kadar gelişmiş değil henüz.Görme duyusunu tarif etmek için 3 kat tülün arkasından bakmayı deneyebilirsiniz.Dolaysıyla bebek hareket edemiyor, henüz net görüp işitemiyorsa tüm algıları dokunmaya, kacaklanmaya ve anne sevgisine odaklanmakta. Bu nedenle ‘’ Dokunarak Tedavi ‘’ anneler için çok gerekli.Bebek bu nedenle her aladığında kucaklanmalıdır.

– Prematüre bebek ve aileleri için herşey hastaneden taburculuk sonrasında başlıyor.Ailelerin   geciken sorunlar ile karşılaşmamaları için doğru bilgilenmeleri çok önemli.

– Beyinin en önemli yeteneklerinden birisi plastisite özelliği. Beyin hazarlı tarafını kompanse ediyor.Erken müdahale ve ailenin doğru yaklaşımı çok etkili. Anne ‘’ yaşam terapisi ‘’ uygulamalı, yani bebeğini hayatın içine katarak eksiklikleri oyunla gidermek.

Uzman Dr. Gülnihal Sarman’nın Prematüre bebekleri anlatıyor

Annelere Eğitim ile Destek Oluyoruz

/in /tarafından

17.Kasım Dünya Prematüre gününde 17 anneye destek oluyoruz !

Prematüre Bebek Ebeveyn Danışmanlığı olarak 17 prematüre bebek annesine eğitim ve kitap hediye ediyoruz.  Prematüre bebeklerin beslenmesi, uyku, temel bakım ve gelişim gibi konularda aileleri gerekli bilgi ve eğitim ile destekliyoruz.

Katılım koşulları :

– 29.Kasım 2015 tarihine kadar incicandemir@pbed.net  adresine ’’17.Kasım’’  konu başlığı ile kişisel bilgiler ve doğum hikayesini göndermek.

– Prematüre bebeği yeni doğmuş veya en fazla 1 aylık olan prematüre bebek annesi olmak.

– Çekiliş ile belirlenecek 17 prematüre bebek annenin isimleri 30.Kasım 2015 tarihinde  Facebook PBED sayfası ve Instagram @incicandemir_pbed  üzerinde duyurulacaktır.

Annelere Eğitim ile Destek Oluyoruz

Prematüre Bebek Ebeveyn Danışmanlığı olarak 17 prematüre bebek annesine eğitim ve kitap hediye ediyoruz.  Prematüre bebeklerin beslenmesi, uyku, temel bakım ve gelişim gibi konularda aileleri gerekli bilgi ve eğitim ile destekliyoruz

Prematüre Bebek Ebeveyn Danışmanlığı, bebekleri erken doğan ailelere destek sağlayan, prematüre bebek bakımı ve gelişimi hakkında bilgi veren bir eğitim programdır.

Ebeveynlerin sürece dahil edilerek bebeklerinin iyileşmesine ve gelişmesine katkı sağlanması amaçlanmaktadır.

Yurt dışında hastane bünyelerinde hizmet veren PBED, Türkiye ‘de mesleğinin ilk ve tek temsilcisidir.

‘’Prematüre bebekler farklı bir başlangıçtır ve prematüre bebek demek , prematüre ebeveyn demektir.’’

Ebeveynliğe adım atmak, yani anne baba olmak, yenidoğan bebeğin bakımını ve sorumluluğunu üstlenmek başlı başına bir yüktür.

Bu yolculuğa, erken doğan bir bebeğin anne babası olarak başlarken, prematürelik gerçeğine uyum sağlamak üzere bilgi desteği ve bebeğin temel bakım konusunda eğitim gereklidir.

Erken doğum ile sonuçlanan hamilelikler, anne için bedensel ve ruhsal travmalara sebep olmaktadır.

Kuvözdeki bebeğinden uzak kalan anne, yaşadığı belirsizlik nedeniyle korku, çaresizlik ve suçluluk gibi baş edilmesi güç duygular ile karşılaşır.

Hastaneden evine taburcu olan bebeğin bakımı, beslenmesi gibi temel ihtiyacları ve birçok soru karşısında yaşanan bilgi eksikliği annenin kaygılarını artırmaktadır.

İlk günden itibaren prematüre bebeklere tıbbi hizmet vermek kadar, ailelerine de destek ve bakım konusunda eğitim vermek gereklidir.

Prematüre Bebek Ebeveyn Danışmanlığı, anne babayı bilgi ile destekleyerek bebeğinin iyileşmesine ve gelişmesine katkı sağlamayı amaçlayan bir eğitim programdır.

Prematüre bebekler, annelerinin kalbinde büyür

/in /tarafından

Kasım ayı benim gibi erken doğum yapmış, prematüre bebek anneleri için çok özel bir aydır. Dünya Prematüre Günü olarak anılan 17 Kasım tarihi tüm dünyada ve ülkemizde mor renkli kurdela ile farkındalık kazandırmayı amaçlamaktadır. Bir düşünün anne olma adaylığınız süresince almış olduğunuz hamilelik kıyafetleri üzerinde etiketleri ile dolabınızda giyeceğiniz günü bekliyorsunuz. Henüz bebek odası, mobilyaları veya puseti dahi seçilmemişken. Hiç beklenmedik bir hastanenin yeni doğan yoğun bakım bölümündeki kuvözün önünde mini minnacık bebeğiniz için dua ederken buluyorsunuz kendinizi.

Hayalini kurduğunuz doğum sonrası kurdelalar ile süslü, mutlu kavuşma sahnesi bir kenara, bebeğinin mis kokulu pamuk tenine dahi dokunamamak derin bir düş kırklığı, kayıp ve hatta travma duygusu yaratır anne üzerinde. Benim gibi prematüre bir bebeğin annesi olarak bu mücadeleyi vermiş ve geride bırakmış anneleri kutlamak ve bu farklı yolculuğun başında olanlara güç vermek, yanınızdayız diyebilmek için 17 Kasım tarihi çok değerli bir gün.

Yaşam sınırında, 5 buçuk aylık ve 670 gram doğan prematüre bir bebek annesi olarak yaşadığım tecrübeyi bu alanda aldığım Prematüre Bebek Ebeveyn Danışmanlığı eğitim programı ile birleştirerek Türkiye’ deki diğer prematüre bebek sahibi annelere destek sağlıyorum. Bu nedenle her gün en sık karşılaştığım soru “Prematüre bebek sahibi annelere ne tavsiye edersiniz” şeklinde oluyor. Prematürelik gerçeği ile tanışan ailelere 10 saatlik eğitim programının ilk günden, son güne değin verdiğim en önemli ancak uygulanması en zor mesaj şudur.

“Siz iyi olursanız, bebeğiniz de iyi olur .”  Zira anne ile bebeğin bağı kuvöz ortamında dahi devam eder ve bebekler annelerini hissederler. İlerki dönemle eve taburcu olan bebek, annesinin duygularını aynalar. Tıbbi belirsizlikler nedeniyle yaşanan derin korku elbette ebeveynlerin iyi ve güçlü duygular içinde olmasını engelemektedir. Bu nedenle prematüre bebek sahibi ebeveynlere destek ve bilgi sağlanması gereklidir.

‘’Prematüre bebekler, annelerinin karnında değil annelerinin kalbinde büyürler.’’

Prematüre bebekler, annelerinin kalbinde büyür

Kasım ayı benim gibi erken doğum yapmış, prematüre bebek anneleri için çok özel bir aydır. Dünya Prematüre Günü olarak anılan 17 Kasım tarihi tüm dünyada ve ülkemizde mor renkli kurdela ile farkındalık kazandırmayı amaçlamaktadır.

Prematüre bebek büyütürken dikkat edilmesi gerekenler

/in /tarafından

Eve gitme zamanı geldiğinde, bebeğiniz ve sizin için önemli bir dönem başlar. Günler, haftalardır beklediğiniz ‘’O ‘’ gün geldi ve bebeğiniz yenidoğan yoğun bakımdan eve taburucu ediliyor. Tıbbi bakım gereksinimi nedeniyle tüm bakımı hastanede gerçekleşen kırılgan ve narin prematüre bebeğiniz artık size emanet. Kuvöz ortamında kucağına alamadığınız ve hatta dokunamadığınız dahi minik kahramanınızın başta sağlığını korumak, büyümesi için beslenmesini sağlamak gibi tüm ihtiyaclarını artık sizin karşılamanız gerekmektedir.

Prematüre bebeğin bakımı konusunda binlerce soru işareti ve kaygı, bebeğinizi artık eve getirebilmenin heyecanı ile birbirine karışır. Evdeki yeni yaşamın bebeğe uygun planlanması ve hazırlıkların doğru tamamlanması aileyi güvende hissettirecektir. Taburculuk gerçekleşmeden önce bir gecenin‘’uyumlama odasında ‘’ ebeveynin bebeğinin bakımına uyum geliştirmesi için hastane ortamında geçirilmesi önerilmektedir. Prematüre bebeklerin gelişimini etkileyen önemli unsurdan birisi ise ‘’Uygun çevre ve bakım koşulları’’ nın yaratılmasıdır.

Prematüre bebeğin  sağlıklı büyümesi için ev ortamı ve bakım koşullarının uygun olarak düzenlenmesi gerekmektedir.

– Bebeğin yeni ev ortamına hem fiziki hemde duygusal olarak uyum geliştirmesi için anlayışlı olmak gerekmektedir.

– Bebeğin sağlığını korumak için hijyen kurallarına ve ziyaretçi trafiğine dikkat edilmelidir.Özellikle küçük çocuklardan uzak tutulması önerilmektedir.

– Hekim tarafından belirlenen aşı takvimine dikkat edilmeli.Özellikle RSV aşısı önemli !

– Bebeğin beslenme talimatlarına ve takviyelerine dikkat edilmelidir.

– Huzurlu bir ev ortamı sağlanmalıdır.Prematüre bebekler yüksek ses ve ışık gibi fazla uyaranlardan korunmalıdır.

– Prematüre bebekler günün büyük bölümü uykuda geçirirler.REM uykusu desteklenmesi beyin gelişimi için çok önemlidir.

– Güvenli bağlanma için bol bol kanguru bakım yani ten teması önerilmektedir.

– İlk günden itibaren karın üstü yatırılma – Tummy time alıştırmasına başlanmalıdır.

– Gelişiminde düzeltilmiş yaş dikkate alınmalıdır.

– Uyaran çeşitliğini artırmak ve gelişimi desteklemek için ebeveyninin sevgi dokunuşları ile prematüre bebek masajı uygulaması önemlidir.

– İhtiyaçlarının doğru okunması ve zamanında karşılanması gerekmektedir.

– Araba koltuğu, ana kucağı ve beslenmede orta hat pozisyonu korunmalıdır.

– Prematüre bebeklerin başta beslenme olmak üzere dış uyaranlara karşı daha efor sarf etmeleri gerektiğinden çabuk yorulurlar ve bu nedenle sık sık mola verilmelidir.

Prematüre bebeklerin büyürken en çok da anne babalarının yakın ilgisine ve derin sevgisine ihtiyacları vardır.

”670 gram ile Hayata Tutunmak ” adlı kitabımda da belirttiğim gibi her mucizenin arkasında sevgi vardır.

Prematüre bebek büyütürken dikkat edilmesi gerekenler

Prematüre bebek annesi olmak ve anne sütü

/in /tarafından

Prematüre bebek annesi olmak ve anne sütü… Şüphesiz anne sütünün eşsiz ve benzersiz faydalarına, özellikle prematüre bir bebeğin annesi iseniz hakimsinizdir.

Erken doğum yapan annelerin, başta sağlık görevlileri olmak üzere çevrelerinden en sık duydukları bu iki sihirli sözcüktür “Anne sütü, anne sütü”.

Ancak anne sütünün temini için gerekli şartlar oluşmamışsa. Yani beslenmesi için dudaklar ile teninize dokunan, kokusundan ve varlığından tıbbi bakım koşulları nedeniyle uzak kaldığınız prematüre doğan bir bebeğiniz varsa süt üretebilmek güçtür. Kuvözde çeşitli sağlık riskleri taşıyan bebeği ile bağ kurmakta güçlük çekmenin yanı sıra, yaşanan korku, belirsizlik ve hatta suçluluk duyguları erken doğum yapan anneler için ağır bir travmadır.

Bu noktada “anne” olabilmenin ve bebeğine fayda sağlayabilmenin tek yolu “süt temini” imiş gibi bir açmaz daha çıkar prematüre bebeği olan annelerin karşısına. Üçüncü ama elbette sonu gelmeyen prematürelik gerçekliği, anne sütünün var ile yok arasında bocalarken artan kaygı ve gerilime bağlı ( örn. bebeğin geçirdiği bir ameliyat vb.) olarak tamamen tükenmesi.

Bu konuda eğitimlerim boyunca annelerden doğal olarak duyduğum en sık yanıt  “Sütüm vardı ama kesildi” şeklindedir.

24 haftalık doğan bir bebeğin annesi olarak ve tam 18 ay boyunca süt sağmış olmam gerçeğini başka annelere güç vermesi için aktarıyorum. Ve her zaman şunu ilave ediyorum, anne sütü için gerekli 2 madde vardır.

Birincisi sütünün olacağına dair Inanç ve diğeri de oluşması için Emek. Ama ne emek !!!

Prematüre bebek annelerinin sütü neden şifalıdır biliyormusunuz ? Bebeğiniz yaşam mücadelesi verirken, sizin onun için içine göz yaşlarınızı akıttığınız bir damla süt için harcadığınız emek ve inanç eşsiz bir iksir meydana getirir.

Hiç mi hiç kolay değil bunun üstesinden gelmek ve herşeye rağmen süt temin edebilmek.

Birde anne sütünü engelleyen bir başka kısır döngü daha vardır.

1.”Sütün kesilirse” endişesi

2.Uykusuzluk ve yorgunluk

3.Stres ve üzüntü

Böyle bakıldığında prematüre bir bebeğin annesinden süt temin etmesini beklemek haksızlık ve diğer yandan bir mucizeye imza atmasını beklemektir.

İnanın bana bu mucizeyi gerçekleştirebilecek öyle çok anne tanıyorum ki !

Not : Teknik olarak prematüre doğum yapan anne ilk günden itibaren aksatmadan her 3 saate 1 kez. Hiç ama hiç aksatmadan düzenli olarak çift göğüsten pomplalayarak süt temin etmeye çalışmalıdır. Süreç sonunda mutklaka süt elde edilecektir.Anahtar nokta ; düzenlilik ve devamlılık sağlamaktır.İlk süt olan Kolostrum , prematüre bebek için çok hayati bileşenler içermektedir.

Prematüre bebek annesi olmak ve anne sütü

Anneler herşeyin en iyisini bilir

/in /tarafından

Bebekleri prematüre (37 haftadan önce) dünyaya gelen ve dolaysıyla gerekli tıbbi bakım nedeniyle bebeklerinden uzak annelere verdiğim eğitimler sırasında aldığım en değerli övgü sözleri ‘’ Verdiğiniz bilgiler sayesinde özgüvenim yerine geldi ‘’ şeklindedir.

Evet kuşkusuz ki bir işin üstesinden gelebilmenin temel koşullu, o işi yapabileceğimize olan inanç ve özgüvenimizdir. Söz konusu annelik görevi olduğunda tanrı bize eşsiz ve eksiksiz çalışan bir duygu bağış etmiş ‘’Annelik içgüdüsü’’.

Yenidoğan bebeğinizi hastaneden eve getirdiğinizde ona nasıl bakacağınız konusunda oluşan tedirginlik ve kaygı, annelik içgüdüsü sayesinde kısa süre içinde aşılır. Elbette bebek bakımı konusunda edindiğimiz doğru bilgiler tüm sıkıntılı süreçlerde bize yol gösterecektir.

Ancak edindiğmiz tüm teorik bilgiler ile kişisel deneyimlerimizle uyumlu bir şekilde sentezlendiğinde bebeğimizin bakımı kolaylaşır. Her bebek kendi genetik mirası ile dünyaya geldiği için bir bebek için çözüm olan diğeri için olmayabilmektedir. Her anne kendi bebeği ile yakından ilgilendiği için biriktirmeye başladığı kişisel deneyim eşsiz değerdedir.

Sayın Mümin Sekman ait çok güzel bir söz yukarıda anlattığım olguyu nefis şekilde özetler ve der ki ‘’ BİLGİ ‘’ beş harflidir, beşte dördü ‘’İLGİ’’ dir.

Prematüre bebek sahibi anneler tıbbi bakım süreci boyunca bebeklerinin bakımını uzun bir süre üstlenemedikleri için bebekleri ile bağ kurmakta güçlük çekerler. Eğitimlerim boyunca verdiğim bilgiler sayesinde annelerde oluşan duygu ‘’ben bu bebeğin annesiyim ve ona çok da iyi bakabilirim’’ şekilindedir.

Oğlum, 1 hafta için gittiğimiz bir Amerika seyahtinde 5 buçuk aylık olarak dünyaya geldiğinde 135 gün süren yenidoğan yoğun bakım maceramızdan bana miras kalan ve hiç bir zaman unuttamıyacağım Amerikalı Profesör Doktorun sözü ‘’ Momy’s knows the best ‘’ yani ‘’Anneler herşeyin en iyisini bilir’’ dir.

Bebeklerinizi ve çocuklarınızı büyütürken ilgi ve sevginin sizlere ışık olmasını diliyorum.

Sevgilerimle,

İnci Candemir

Anneler herşeyin en iyisini bilir

Prematüre bebek annesi olmak

/in /tarafından

Vermekte olduğum eğitimler sırasında erken doğum hikayelerini dinlediğim neredeyse tüm annelerin (kendim dahil) başedilmesi çok zor olan birçok duygu ile karşı karışıya kaldıklarını biliyorum. Bunların başında şok, hakimiyet kaybı,belirsizlik, suçluluk, endişe, çaresizlik, yoksunluk  ve derin korku gelmektedir. Zira hamileliği erken doğum ile sonuçlanan ve bebeğinden ayrılan anne bedensel ve ruhsal olarak büyük bir kayıp yaşar.

Bu travmatik durum ile başa çıkmamıza yardımcı olacak ve 2.eğitim modül konusu olan, bebeğini kuvözde bekleyen ailelere düşen 10 -görevin acıklamasına bu yazımda değinmiyeceğim. Erken doğum ile sarsılan ailelerin 3 evreden geçtiği gözlenmektedir.

1.Aile bebeğini yaşattan hekim ve hastaneye karşı büyük bir minnet duygusu içindedir.

2.Hastanedeki kalış süresi uzamaya başladığında, yıpranan sinirler nedeniyle hemşire veya hekim ile iletişim kazaları baş göstermeye başlar.

3.Hastanedeki kalış süresi 70 gün aşmaya başladığında eşler arasında tartışmalar ve hatta krizler yaşanmaya başlar.

Bu yazıda üzerinde durmak istediğim duygu ise, kuvözdeki bebeğinizi görme, dokunma veya ona zarar verme korkusudur. İlk günlerde bu koruya birde bebeğe bağlanmaktan korkma duygusu eşlik eder ve anneler post-partum depresyonun etkisi ile bebeği ziyaret etmekte dahi güçlük çekebilirler.

Peki erken doğan, prematüre bebek cephesinde neler olur ? Ruhsal ve fiziksel olarak anne karnında 9 ay boyunca olgunlaşmaya programlı her bebek için bu erken ayrılış bir travmadır.

Ancak bebeğin hayata kalması için vazgeçilmez olan yeni doğan yoğun bakım birimi, her anne için  doğal olarak korkutucu bir ortamdır.

İlk öğrenilen şey ise söz konusu kırılgan bu minik bebekler için hijyenin hayati ve tartışılmaz önemi.

Çeşitli hastanelerde imkanlar dahilinde bebek – anne merkezli anlayışı ve yaklaşımlar benimsemiş olsa dahi, annenin koşullanması bebeğine dokunmasına engel teşkil etmektedir.

Oysa kuvözdeki bebeğin iyileşmesi ve gelişmesi için, kokusunu, sesini, tenini, sıcaklığını tanıdığı onu haftalarca karnında büyütmüş olan anne sevgisine en az tıbbi tedavi kadar ihtiyaçı vardır.

Burda söz konusu anne – bebek bağının sürdürülmesi elbette doğru uyaranlar ve koşullar altında sağlanmalıdır. Bunun içinde prematüre bebek sahibi ebeveynlerin bilgi ile desteklenmesi ve yetkinlik kazanmaları gerekmektedir.

Ebeveynlere prematüre bebeklerine gelişimsel ve duygusal desteği nasıl sağlayabileceklerine dair bilgi verilmesi, buna bağlı olarak bebeğin ihtiyaçlarının doğru okunup – uygun olarak karşılanması bir çeşit erken müdahale tedbiri olarak tanımlanmaktadır.

Prematüre bebek annesi olmak

Prematüre bebeklerde oral motor (beslenme) gelişim sorunları

/in /tarafından

PBED eğitim programı ile desteklemekte olduğun ailelerden gelen en sık soru ve sorunların başında beslenme konusu gelmektedir. Prematüre bebeklerde beslenme sorunları 2 ayrı dönemde ele alınmalıdır.

1.Yeni doğan bebeklerde ilk 6 ay boyunca karşılaşılan emme güçlükleri

2.Ek gıdaya geçiş ile birlikte yeme – yutma – çiğneme bozuklukları

 

Aşağıda yer alan bilgiler yeme – yutma – çiğnemeye yönelik oral motor gelişim sorunlarına yöneliktir. Oral kas gelişim geçikmesine bağlı olarak emme güçlüğü çeken birçok prematüre doğan bebekde ilerleyen dönemlerde yeme – yutma – çiğneme bozuklukları görülebilmektedir.

Her zaman eğitimlerimde belirttiğim gibi aileye düşen en önemli görev yolunda gitmeyen durumun erken tespit edilip fark edilmesi. Bebeğin takibini yapan hekim ile duruma dair tespitler aktarıldıktan sonra Türkiye ‘de sayıları giderek artan Oral Terapistlerden birine başvurmak gerekmektedir.

Kuşkusuz bebeklerin oral motor gelişim sorunları ile ilgili en doğru teşhis konunun uzmanına aittir. Prematüre bebek sahibi ebeveynlerde genel bir farkındalık yaratmak üzere aşağıda yer alan bilgiler derlenmiştir.

 

Dikkat edilmesi gereken ipucları:

1.Annenin beslenmes esnasındaki bebeğini tutuş pozisyonu – bebeğin postürü.

2.Beslenme esnasında sağlanan psikolojik ortam ve tutum.

3.Bebeğin beslenmeye hazır oluşu.

4.Egzerizler için bebeğin hazır oluşu – asla zorlama yapılmamlıdı

5.Her bebek bireysel farklara sahiptir.Bir bebek için uygun olan ekzersiz diğer için uygun  olmayabilir.Bu nedenle bebeğe neyin iyi geldiğini iyi gözlemlemek gereklidir.

 

Oral motor farkındalık ve duyarlılık oluşturma

Beden üzerinde çok dokunuş duyarlılığı olan sinir hücreleri, ayak tabanı , el ayası,parmak ucu,dil , dudaklar ve yüzde bulunur (Field,2001).

Bu bölgelere uygulanan bilinçli dokunuşlar vücudu genel olarak rahatlatmakla beraber, sinir hücrelerine uyarıcı mesajlar iletmektedir.

Bu nedenle vücudun bu bölgeleri oral – motor destekleme programı için önemlidir.

Oral – motor programın en önemli kısmı, bebeğin veya çocuğun uygulanacak olan alıştırmaya – egzersize iştirak etmesi yani katılımı. Aksi taktirde, zorlama ‘’kaçış veya savaş tepkisine ’’ neden olacaktır.Böylece aktarılmayak istenen dokunsal mesaj, otomatik hareket kalıpları ve duyusal tepkimeye ters düşecektir.

Oral motor alıştırmasına başlamadan önce söz konusu 6 bölgeye yumuşak masaj hareketleri yapılması önerilmektedir.(Çocuk kendiside yapabilir) Çünkü vücudun uç kısımlarıdan başlayarak merkeze (yani ağız bölgesine) ilerlemek çok önemlidir.

1.Yağ veya losyon kullanılarak yüz , ağız ve dudakları kapsıyacak şekilde cene bölgesi yuvarlak hareketler ile ısındırılır.Bebeğin hareketler sırasında ağzını ne kadar açtığını gözlemlemek önemli.Bu sırada ‘’ağızını küçült – ağzını kapat- dudaklarını birleştir’’ gibi talimatlar ile aktivite desteklenir.

2. Her zaman dokunsal aktivitelere, sözel destekler eşlik etmeli. “Şimdi sol ayak tabanına dokunuyorum gibi.”

3. Yüz kasları ısındırılıp dokunsal uyaranlara hazır olduğunda parmak ucları ile dudaklara hafif masaj hareketleri ile başlanır. Ne yaptığımızı anlatan sözel destekler devam eder.

 ALIŞTIRMALAR: 

1.Pipet ile çiğneme alıştırması :

Cene, dudak ve dil kaslarını çalıştırılır. Bebeğin karşısına geçip sizi taklit etmesini teşvik edin.Dişleri olan tüm bölgelerde kısa süreli ısırma – çiğneme alıştırması yapılır. Sağ – sol – ön olmak üzere her 3 bölgede 10 ile  30 ‘er tekrar hedeflenmektedir.Alkış ve sayı sayarak  bebek teşvik edilir.

Çiğneme esnasında ağız ne kadar az acılırsa ( küçük açıklık) o kadar iyi. Çiğneme esnasında ağızın kapalı tutulması teşvik edilmelidir. Ebeveyn parmaklar ile ağızın kapalı tutulmasına destek sağlayabilir. ‘’Ağızını kapalı tut ‘’ diyerek teşvik edilir.

Çiğneme esnasında istenen cene hareketi aşağıya – yukarı olmalı. Sağ – sola veya öne doğru değil. Yukarıda sözü edilen hareketler doğru yapılmıyorsa, egzersizi bir başka defa denemek üzere kesmek gerek.

 

2.Nuk fırca ile Dil bastırma alıştırması:

Nuk masaj fırçası özellikle oral motor farkındalık egzersizleri yapmak üzere geliştirilmiştir. Bu alıştırma sıra olarak pipet çiğneme egzersizinin ardından yapılacağı için çok önemli olan nokta bebeğin Nuk fırçasını çiğnememesidir. Nuk fırçası ile bebeğin dili ağızın içinde aşağıya doğru hafif basıtırılır ( sabit şekilde tutularak ).

Uygulama sırasında dilin ağızın içinde kalması önemli.

Amaç dilin cene ile bağımısız hareketini teşvik etmek ve böylece farkındalık yaratmak. Eğer dil ve cene kasları birbirinden bağımsız hareket edemiyorsa bebeğin ağız kocam açılır ve dili ağızın içinde kalmaz. İstenmeyen bu durum için bebek 10 ile 30 aralığında sayı sayılarak teşvik edilmelidir. Alıştırma sırasında ebeveyn cene altından tutarak, dilin ağız içinde kalması destekleyebilir .

Yine tüm hareket boyunca ağızın minimum açılması hedeflenir. Bu alıştırma ile dil kasının ağız içindeki farkındalık ve böylece normal oral motor duyarlılık gelişimi hedeflenmektedir.

3.Nuk fırca ile  Dil fırçalama alıştırması:

A. Fırca dilin üst orta yerine yerleştirilir , ileriye ve geriye ( öne arkaya) dilin üzerinde hafif fırçalama /  masaj hareketi yapılır.10 – 15 tekrar.

B. Fırca dilin alt orta yerine yerleştirilir , ileriye ve geriye ( öne arkaya) dilin altında hafif fırçalama /  masaj hareketi yapılır.10 – 15 tekrar.

 

4.Nuk fırca ile  Dil kıvırma  alıştırması:

A.Bu alıştırmada bebeğin dilinin ön uc kısımı kıvrılır ve fırça ile sabit tutulur. Dil yine ağız içinde kalmalıdır. 10 ile 30 arasında sayı sayarak sabit şekilde beklenir. x 5- 10 kez tekrarlanır

B.Sırası ile bebeğin dili sağ – sol  tarafından orta iç hatta doğru kıvrılır. Dil yine ağız içinde kalmalıdır.10 ile 30 arasında sayı sayarak sabit şekilde beklenir. x 5 – 10 kez tekrarlanır.

Tüm alıştırmalarda amaç dil ve cene kaslarını birbirinden bağımsız şekilde hareket etmeye teşvik etmeyi amaçlamaktadır. 4 -5 yaş çocuklar için NUk fırça yerine pilli dış fırçası kullanılabilir.

5.Parmaklar ile Diş etkerine masaj alıştırması:

Anne veya babanın hiçbir araç kullanmadan bebeğinin diş etlerine parmak ucları yardımı ile uygulayacağı hafif masaj hareketleri farklı uyaran çeşitliliği yaratacaktır. (Ellerin temiz olması koşullunda)

Tüm ekzersizler için altın kural :

Her bebek bireysel farklara sahiptir.Bir bebek için uygun olan ekzersiz diğer için uygun olmayabilir. Bu nedenle bebeğe neyin iyi geldiğini iyi gözlemlemek gereklidir.

 

Prematüre bebeklerde oral motor (beslenme) gelişim sorunları

Bebekler için önemli olan nasıl beslendikleri değil, nasıl sevildikleridir

/in /tarafından

Özellikle prematüre bebek sahibi anneler için beslenme konusunda doğru bilgilenmek çok önemlidir. Annelerden aldığım sayısız mesajın ortak noktası beslenme ve anne sütü konusundaki kaygılar ve sıkıntılarda birleşiyor. 1,5 yıl boyunca anne sütü sağmış 24 haftalık  doğan prematüre bir bebeğin annesi olarak, sizlere kişisel deneyimimden yola çıkarak nasihata bulunmak değil niyetim.

Aşağıdaki bilgiler bilimsel gerçekleri yansıtmaktadır. Prematüre bebeklerin ek gıdaya geçiş ile birlikte olası Oral motor gelişim sorunlarına ise ileri ki yazılarımda değineceğim.

Kolay ve doğal gibi görünsede prematüre doğan bebeklerin beslenme alışkanlıklarını geliştirmeleri çok yorucu ve zor bir süreçtir. Bebek için olduğu kadar, anne içinde mücadele ve sabır gerektirir.

Beslenme sorunu prematüre bebeklerin ilk 1 yılında çok yayındır.Bunun nedeni ise aşağıda yer alan başlıklar şeklinde sıralanabilir.

1.Emme – yutkunma – nefes almak ; bu muhteşem 3 ‘lünün koordinasyonu prematüre ebekler için son derece kompleks bir refleks gelişimi gerekmektedir.

2.Yoğun bakımdan gelen alışkanlık ile aileler bebeğin kilo alarak beslenmesi konusunda hassiyet içinde olurlar.

3.Hastane ortamındaki beslenme alışkanlığı (beslenme tüpü veya olumsuz deneyim). Prematüre bebeklerin oral hoşnutsuzluğu uzun süreli entübe işlemine bağlı olabilir. Uygun oral terapi önerilir.

4.Bebeğin henüz gelişmekte olan yanak ve çene kasları.

5.Ebeveynler uygun besleme tekniklerini ve bebeğin açlık belirtilerini biliyor olmabilir.

6.Beslenme problemleri sağlık , oral ve davranışsal sebeblerden kaynaklanabilir.

7.Reflü beslenmeye bağlı acı verebilir , oral hassiyeti savunma güdüsü ile tetikliyor olabilir

8.Bebek stresli ve yorgun iken , uzun süren zorlanmış göğüsten emme çabası hoşnutsuz bir deneyimin gelişmesine neden olabilir.

9.Hastaneden çabuk taburcu olan bebeklerin beslenme sorunları hayati olabiliyor.

10.Bebeğin nefesinin sıklılığını ve derinliğini fiziksel istikrarı dengeleyerek sağlaması güçtür.

11.Prematüre bebekler düzeltilmiş yaşlarında dahi yaşıtlarının beslenme performasının gerisinde kalabilir.

 

Prematüre bebek sahibi annelere beslenme konusunda öneriler :

1.Son derece büyük fedakarlık ve emek isteyen her 3 saate 1 kez çift başlıklı elektrikli pompa ile süt sağmaktan asla vazgeçmemek gerekmektedir.Yorgunluğa ve strese bağlı olarak süt miktarı azalma ve hatta bitme belirtileri gösterebilir, ancak herşeyin başı süt temin edebileceğinize inanmaktan geçiyor.

Anne sütü için bazı ipucları :

– İmkan dahilinde bol dinlenme – bol uyku.

– Düzenli süt sağma (böylece beyine süt temini için mesaj göndermiş oluyoruz).

– Dengeli beslenme ve su tüketimi.

2.Anne sütü hiç bir şekilde temin edilemiyorsa ( ki buda son derece doğal) veya yetersiz ise uygun mama ile bebeğin beslenmesinde dikkat edilmesi gereken en önemli ayrıntı aşağıdaki gibidir.

Beslenme bebeğin fiziksel büyümesini sağlarken , beslenme esnasında oluşturulan ortam  bebeğin psikolojik gelişimine önemli katkılar sağlar.

Yeni doğan ile annesi arasında yakınlaşma sağlar , bebek bu esnada her türlü beslenir.

Beslenirken fiziksel konfor sağlanır ve önemli sosyal uyaranlar gerçekleşir , bu nedenle ebeveynler beslenme saatini zevkli , hoş bir zaman dilimi haline getirmeleri önemlidir.

Biberon ile beslenmede bazı ipuçları:

– Sık sık mola verilir ve gazın çıkışı sağlanır.

– Bebek 45 derece dik acı ile göz göze gelecek şekilde tutulur.

– Bebeğin acıkma belirtisi göstermesi beklenir.

3.Kısacası kaygının hertürüsü bebek tarafından aynalanır ve olmumsuz duygu veya huzursuzluk olarak bize geri yansır.Bebeğimizin kilo alımı konusundaki hassasiyet doğal olarak iyi anne olma performansı ile eşdeğer gibi görünmektedir.Özellikle prematüre bebek anneleri için bu tuzak derin kaygılar ve sorunlara neden olmaktadır.

4.Prematüre bebeklerin büyük bir kısmı ( doğum haftasına bağlı olarak) anne göğüsünden direkt olarak dolu dolu emmeyi başaramaz.Bu durum annelerde bebeğini ne kadar zorlaması gerektiği konusunda çeşitli çelişkilere düşmesine neden olmaktadır.

Özetle bebekler için önemli olan nasıl beslendikleri değil, nasıl sevildikleridir.