Yazılar

Kanguru Bakım’ın Temel Kuralları

Özellikle prematüre bebekler için Kanguru Bakımın faydaları hakkında farkındalığın arttığını ve birçok annenin bu konuda talepkar olduğunu memnuniyetle takip ediyorum.

Kanguru Bakımın yararlı olabilmesi için doğru şekilde uygulanması çok önemlidir.

Yenidoğan yoğun bakım ortamında uygulanacak olan kanguru bakım için sağlanması gereken koşullar aşağıdaki gibidir.

  1. Hemşire veya doktor tarafından bebeğin Kanguru Bakım için uygun olduğu onaylanmalı.
  2. Kuvözdeki bebeğin sağlık parametreleri ( nabız, tansiyon, solunum veya operasyon vb) stabil olmalı.
  3. Kanguru Bakım sırasında size eşlik edecek hemşirenin müsait olması gerekiyor.
  4. Kanguru Bakım yapmak her anne ve babanın hakkıdır ancak bu konuda sabırlı olmak gerekiyor. Talebinizi doktorunuza uygun dile ilettin ve uygun zamanlama için bekleyeceğinizi söyleyin.
  5. Kanguru Bakım yapacak kişinin ( anne veya baba)  rahat ve güvenli şekilde oturabileceği bir koltuk ayarlanmalı. İmkan varsa ortam kumaş paravan ile izole edilmeli.
  6. Ten teması gerçekleşmesi için bebek sadece bezli ve ebeveynin ise üst kısmı çıplak olmalı. Kanguru Bakım yapılacak gün ebeveynin duş alınıp gelmesi, önden düğme veya fermuar ile acılabilir rahat bir gömlek giyinmesi uygun olacaktır.
  7. Hemşire desteği ile doğru Kanguru Bakım pozisyonu elde edildikten sonra, bebek ve ebeveyn arasında ısı alışverişi olacak şekilde tek bir battaniye ile ikisinin üstü örtülür.
  8. Kanguru Bakım sırasında ebeveynlerin rahat olması ve derin nefes almaları bebeğin gelişimi  için çok önemli.

9.  Kanguru Bakım yani anne / baba kokusu ve sevgisi yoğun bakımdaki prematüre bebek için şifa  kaynağıdır. Ancak bu temas çok narin ve kırılgan olan bebeği yoran bir uyarandır aynı zamanda bu nedenle Kanguru Bakım süresinin 20 dakika ile sınırlandırılması gerekmektedir.

10. Kanguru Bakım’ın özellikle prematüre bebeklerin gelişimi ve iyilemesi üzerinde sayısız  faydaları bilimsel olarak kanıtlanmıştır Anne kokusu, sıcaklığı ve sevgisi alan bebekleri güzel bir gelecek beklemektedir.

11. Kanguru Bakım yapan annelerin anne sütü arttığı kanıtlanmıştır.

12. Eve taburculuk sonrası Kanguru Bakımı bol bol, süresiz olarak sürdürmek çok önemlidir.

13. Bebeğin aşı,göz muayenesi vb acı veren işlemlerden önce ve sonra Kanguru Bakıma tabii  tutulması stresini azaltıcı etki yaptığı kanıtlanmıştır.

Kanguru Bakım’ın Temel Kuralları

Anne ve Babaya Düşen En Önemli Görev Nedir?

Anne ve Babaya Düşen En Önemli Görev Nedir?

Erken doğum ile dünyaya gelen aceleci bebekler hastanenin yoğun bakım servisinde müşahade altında alınırken anne ve baba olmak çok zordur. Bu nedenle prematüre bebek demek prematüre ebeveyn demektir. Yaşanan travmanın ve şokun etkisi ile anne ve baba olarak ne yapacağımızı, nasıl davranacağımızı ve olmusuz duygularımız ile nasıl başa çıkabileceğimizi yönetmek çok zordur.

Bana sorulan soruların başında ‘’ Bizi neler bekliyor , benzer bebeklerde ne tür sorunlar yaşanmakta ‘’ , ‘’Bebeğimiz için ne yapabilirsiz ‘’ veya ‘’ Doktorumuza ne sormalıyız ‘’ gibi endişeler gelmektedir.

Unutulmaması gereken en önemli 2 kuralı vardır. Bunun dışında anne ve baba olarak elininizden ne geliyorsa ona odaklanın.

  • Siz bebeğin anne ve babasısınız, yani ne doktor nede hemşiresiniz. Dolaysıyla sağlık konularında hekimin sizi bilgilendirdiği konunun dışında daha fazla bilgi edinmenin sizi kaygılandırmak hariçinde hiçbir faydası yoktur. Bebeğiniz stabil ise yani nefes alıyor,besleniyor ve sindirim yapıyorsa o gün için şükredin. Yarının size ne getireceğini ancak yarın öğrenebiliriz.
  • Çevrenizdekilerin söylediklerine ve internette var olan bilgilere itibar etmeyin. Prematüre bebeklerin hikayeleri ve ailelerin yaşadığı duygular benzer olsada, her bebek kendi genetik mirası ve koşulları ile dünyaya gelir. Dolaysıyla gelişimi ve sonuçları karşılaştırmak doğru değildir.

 

Özetlemek gerekirse ebeveynlere düşen en önemli görevler aşağıda sıralanmaktadır.

1. İyi ve güçlü olmak. Kısa vadede kuvöz ortamında ve uzun vadede ev ortamında bebekler annelerinin duygularından doğrudan etkilenir. Bebeklerin hissleri ve algıları çok güçlü olduğundan ebeveynlerinin duygularını bir sünger gibi emer.

2. Hijyene ve hastane kurallarına önem vermek. Kendine iyi bakmak ve böylece bebeği enfeksiyondan korumak.

3. Anne sütü temin etmek.

4. Doğru dokunuş ve uyaranlar ile yoğun bakımda bebeği ile bağ kurmak. Sevginizi aktarmak ve sevgi terapisi ile şifa vermek ( Kanguru Bakım).

5. Bebeğin sesi olmak. En doğrusunu her bebeğin annesi hisseder ve bilir, bu nedenle yolunda gitmeyenler ile ilgili farkındalık sahibi olmak.Annelik iç güdülerine güvenmek.

6. Bebeğin uzmanı olmak. Yani bebeğini davranışlarının iyi izlenmesi ve okunması.

7. Bebeğiniz mücadele ettiği sürece ona inanmaktan vazgeçmeyin. Zaman zaman çok zorda olsa umutsuzluğa kapılmayın.

Prematüre bebek annesi olmak ve anne sütü

Prematüre bebek annesi olmak ve anne sütü… Şüphesiz anne sütünün eşsiz ve benzersiz faydalarına, özellikle prematüre bir bebeğin annesi iseniz hakimsinizdir.

Erken doğum yapan annelerin, başta sağlık görevlileri olmak üzere çevrelerinden en sık duydukları bu iki sihirli sözcüktür “Anne sütü, anne sütü”.

Ancak anne sütünün temini için gerekli şartlar oluşmamışsa. Yani beslenmesi için dudaklar ile teninize dokunan, kokusundan ve varlığından tıbbi bakım koşulları nedeniyle uzak kaldığınız prematüre doğan bir bebeğiniz varsa süt üretebilmek güçtür. Kuvözde çeşitli sağlık riskleri taşıyan bebeği ile bağ kurmakta güçlük çekmenin yanı sıra, yaşanan korku, belirsizlik ve hatta suçluluk duyguları erken doğum yapan anneler için ağır bir travmadır.

Bu noktada “anne” olabilmenin ve bebeğine fayda sağlayabilmenin tek yolu “süt temini” imiş gibi bir açmaz daha çıkar prematüre bebeği olan annelerin karşısına. Üçüncü ama elbette sonu gelmeyen prematürelik gerçekliği, anne sütünün var ile yok arasında bocalarken artan kaygı ve gerilime bağlı ( örn. bebeğin geçirdiği bir ameliyat vb.) olarak tamamen tükenmesi.

Bu konuda eğitimlerim boyunca annelerden doğal olarak duyduğum en sık yanıt  “Sütüm vardı ama kesildi” şeklindedir.

24 haftalık doğan bir bebeğin annesi olarak ve tam 18 ay boyunca süt sağmış olmam gerçeğini başka annelere güç vermesi için aktarıyorum. Ve her zaman şunu ilave ediyorum, anne sütü için gerekli 2 madde vardır.

Birincisi sütünün olacağına dair Inanç ve diğeri de oluşması için Emek. Ama ne emek !!!

Prematüre bebek annelerinin sütü neden şifalıdır biliyormusunuz ? Bebeğiniz yaşam mücadelesi verirken, sizin onun için içine göz yaşlarınızı akıttığınız bir damla süt için harcadığınız emek ve inanç eşsiz bir iksir meydana getirir.

Hiç mi hiç kolay değil bunun üstesinden gelmek ve herşeye rağmen süt temin edebilmek.

Birde anne sütünü engelleyen bir başka kısır döngü daha vardır.

1.”Sütün kesilirse” endişesi

2.Uykusuzluk ve yorgunluk

3.Stres ve üzüntü

Böyle bakıldığında prematüre bir bebeğin annesinden süt temin etmesini beklemek haksızlık ve diğer yandan bir mucizeye imza atmasını beklemektir.

İnanın bana bu mucizeyi gerçekleştirebilecek öyle çok anne tanıyorum ki !

Not : Teknik olarak prematüre doğum yapan anne ilk günden itibaren aksatmadan her 3 saate 1 kez. Hiç ama hiç aksatmadan düzenli olarak çift göğüsten pomplalayarak süt temin etmeye çalışmalıdır. Süreç sonunda mutklaka süt elde edilecektir.Anahtar nokta ; düzenlilik ve devamlılık sağlamaktır.İlk süt olan Kolostrum , prematüre bebek için çok hayati bileşenler içermektedir.

Prematüre bebek annesi olmak ve anne sütü

Prematüre bebek annesi olmak

Vermekte olduğum eğitimler sırasında erken doğum hikayelerini dinlediğim neredeyse tüm annelerin (kendim dahil) başedilmesi çok zor olan birçok duygu ile karşı karışıya kaldıklarını biliyorum. Bunların başında şok, hakimiyet kaybı,belirsizlik, suçluluk, endişe, çaresizlik, yoksunluk  ve derin korku gelmektedir. Zira hamileliği erken doğum ile sonuçlanan ve bebeğinden ayrılan anne bedensel ve ruhsal olarak büyük bir kayıp yaşar.

Bu travmatik durum ile başa çıkmamıza yardımcı olacak ve 2.eğitim modül konusu olan, bebeğini kuvözde bekleyen ailelere düşen 10 -görevin acıklamasına bu yazımda değinmiyeceğim. Erken doğum ile sarsılan ailelerin 3 evreden geçtiği gözlenmektedir.

1.Aile bebeğini yaşattan hekim ve hastaneye karşı büyük bir minnet duygusu içindedir.

2.Hastanedeki kalış süresi uzamaya başladığında, yıpranan sinirler nedeniyle hemşire veya hekim ile iletişim kazaları baş göstermeye başlar.

3.Hastanedeki kalış süresi 70 gün aşmaya başladığında eşler arasında tartışmalar ve hatta krizler yaşanmaya başlar.

Bu yazıda üzerinde durmak istediğim duygu ise, kuvözdeki bebeğinizi görme, dokunma veya ona zarar verme korkusudur. İlk günlerde bu koruya birde bebeğe bağlanmaktan korkma duygusu eşlik eder ve anneler post-partum depresyonun etkisi ile bebeği ziyaret etmekte dahi güçlük çekebilirler.

Peki erken doğan, prematüre bebek cephesinde neler olur ? Ruhsal ve fiziksel olarak anne karnında 9 ay boyunca olgunlaşmaya programlı her bebek için bu erken ayrılış bir travmadır.

Ancak bebeğin hayata kalması için vazgeçilmez olan yeni doğan yoğun bakım birimi, her anne için  doğal olarak korkutucu bir ortamdır.

İlk öğrenilen şey ise söz konusu kırılgan bu minik bebekler için hijyenin hayati ve tartışılmaz önemi.

Çeşitli hastanelerde imkanlar dahilinde bebek – anne merkezli anlayışı ve yaklaşımlar benimsemiş olsa dahi, annenin koşullanması bebeğine dokunmasına engel teşkil etmektedir.

Oysa kuvözdeki bebeğin iyileşmesi ve gelişmesi için, kokusunu, sesini, tenini, sıcaklığını tanıdığı onu haftalarca karnında büyütmüş olan anne sevgisine en az tıbbi tedavi kadar ihtiyaçı vardır.

Burda söz konusu anne – bebek bağının sürdürülmesi elbette doğru uyaranlar ve koşullar altında sağlanmalıdır. Bunun içinde prematüre bebek sahibi ebeveynlerin bilgi ile desteklenmesi ve yetkinlik kazanmaları gerekmektedir.

Ebeveynlere prematüre bebeklerine gelişimsel ve duygusal desteği nasıl sağlayabileceklerine dair bilgi verilmesi, buna bağlı olarak bebeğin ihtiyaçlarının doğru okunup – uygun olarak karşılanması bir çeşit erken müdahale tedbiri olarak tanımlanmaktadır.

Prematüre bebek annesi olmak

Prematüre bebeklerin nörolojik ve zihinsel gelişimi nasıl olur ?

Prematüre bebeklerin nörolojik ve zihinsel gelişimi nasıl olur ?

 

Prematüre bebekler yaşamla tanıştıkları andan itibaren , gelişimsel olarak hazır olmadıkları çevreden kaynaklanan girdiler ile başetmek zorundadırlar.

 

Erken doğan bebeğin diğer organlar gibi beyin gelişimi , yani nöronların doğru bağlantıları tamamlamaları ve gelişimleri kuvöz koşullarında tamamlanmıştır.

Bu konuda uzun süre yeni doğan yoğun bakım bölümünde kalan bebeklerin beyinlerinde  neler olup bittiği  , ne gibi izler geride kaldığı , nasıl etkilendikleri halen araştırılmaktadır.

 

Ancak bebeğin merkezi sinir sisteminin bu koşullarda olumlu etkilendiğini söylemek mümkün değil.

Hamileliğin 3.cü trimester bebeğin beyinin ani ve hızlı olgunlaştırmayı gerçekleştirdiği önemli bir dönemidir . Bu nedenle 32 haftadan önce doğan bebeklerde nörolojik özellikler doğumdan sonra oluşur.

 

Yeni doğan yoğun bakım bölümünde bebeğin duygusal ihtiyaçları sınırlı şekilde karşılanmıştır , bu nedenle hastaneden taburcu olan bebekler sosyo-duygusal sorunları bir süre daha taşırlar.

Bu anlamda ev ortamında bebek hem fiziki hemde duygusal olarak yeni bir uyum geliştirmesi gerekmektedir.

 

Prematüre bebekler korumacı ve özel ilgi ile büyüler , beyin gelişimleri için doğrusu ve gereken de budur.

 

Ebeveynler düşen görev , bebeklerinin davranışlarını doğru okumaları ve bebeklerini kolayca yorabilecek fazla uyaranlara karşı farkındalık içinde olmalarıdır.