Yazılar

Prematüre bebeklerde karın üstü yatırma alıştırmasının motor gelişimindeki önemi nedir ?

/in /tarafından

Prematüre bebeklerde karın üstü yatırma alıştırmasının motor gelişimindeki önemi nedir ?

30 haftadan önce doğan bebekler in motor geçikmeleri erken doğum ile ilişkilendirilmektedir.

Tespit edilmiş kalıcı bir sağlık sorunu yok ise ( fizik terapi gerektirecek) doğru bakım koşulları ile çocuklukta motor gelişimi tamamlanmaktadır.

Sinir sistemindeki gelişmişlik, Genetik miras, çevre ve bakım koşulları prematüre bebeklerin başlıca performans etkenidir.

Fiziksel kuvvet ; dayanıklılığı artırdığı ve sosyal becerileri geliştirdiği gibi, büyük ve ince motor gelişmi için hayati önem taşır.

Örnek.bazı bebekler veya çocuklar , vücutları verilen bilgiyi kabul etmediği için sadece izleyici konumunda kalır.

Motor becerileri sayesinde çevremize uyum sağlamamız ve ona uygun cevabı verebilmemiz sağlanır.

Bebeklerde kas ve kuvvet gelişimi,baştan başlar ve ayaklara doğru devam eder. Fiziksel uyaran çeşitliği aynı zamanda beyin gelişimine katkı sağlar.

Büyük motor , küçük motor gelişiminden önce olur.

(El kas gelişimi , omuz kuvveti oluştuktan sonra gelişir.Ayak güçü yine kalça gelişiminden sonra oluşur.)

Yeni doğan bebekleri için çok önemli adımlardan birisi ‘’Karın üstü -Tummy time ‘’ pozisyonu ve alıştırmasıdır.Bebeklerin fiziksel gelişimleri ‘’ Karın üstü ‘’ pozisyonunda geçirdikleri zaman ile dogrudan ilişkilidir.

–  Önce bebeğin baş – boyun – ense kasları böylece kuvvetlenir.Sonra sırt – omuz kasları ile beden konrolü gelişir yani büyük motor.Daha sonra kol – el – parmak kasları gelişir ve böylece küçük motor gelişimi desteklenmiş olur. Küçük motor ile konuşma merkezi beyinin aynı bölgesi tarafından yönetilmektedir (gelişimleri birbirini etkiler).

Tummy time -karın üstü yatırma alıştırması eksik olan bebeklerde küçük motor beceri gelişiminde geçikme yaşanır.

Düz kafa (Flat head) veya boyun eğrilği (tortocollis)gelişebilir.

Tummy time – karın üstü yatırma alıştırması ile pelvis kasları kuvvetlenmiş olur, bu da oturma ve ayakta durma yani büyük motor  gelişimine katkı sağlar. Eksikliğinde ise oturma , emekleme, tay tay duruşa geçiş ve yürüme geçikebilir

Araba koltuğu gibi benzeri oturma şekillerini çok uzun süreli kullanmak ( uykuya dalmak ), yine aynı sakıncaları beraberinde getirir. ROTASYON önemli.Araba koltuğu ve benzeri oturmalarda başın orta hat pozisyonu gözetilmesi çok önemlidir.

Tummy Time – Karın üstü yatma alıştırması için kesinlikle beklenmemelidir.

Zamanlama ;

Doğumdan itibaren – 6 haftalık olana dek ( düzeltilmiş yaş ) = günde 5 dak.

2 aylık bebeklerde = günde 15 dak.

4 aylık bebeklerde =günde 1.5 saat

Tüm süre aynı anda olması gerekmiyor.Kanguru bakımı da karın üstü alıştırma süresi olarak geçerlidir. Bebek karın üstü alıştırma tummy time den hoşlanmazsa onu yüreklendirmeli ve teşvik etmeli.Havlu – battaniye ile rulo yapılarak desteklenebilir.

Bebek kuvözde olduğu sürece ve dış ortamda motor gelişimine katkı sağlayacak pozisyonlar:

1.  Eller yüzüne yakınlaştırılır

2.  Baş orta hat pozisyonu – rotasyonlar

3.  Gergin , geri bükülmüş bir sırt pozisyonu yerine cenin pozisyonu

4.  Kalça ve diz cenin pozisyonu

5.  Kanguru bakım

6.  Tummy Time – Karın üstü yatırma alıştırması

Kuvözdeki bebeğimi ne zaman kucağıma alabilirim ?

/in /tarafından

Kuvözdeki bebeğimi ne zaman kucağıma alabilirim ?

Kuvözde kalan bebeğinizi ilk kez kucağınıza almak en önemli ve mutlu dönüm noktalarından birisidir.

Prematüre bebekler düşük doğum ağırlığına sahip oldukları ve tıbbi olarak desteklenmeleri gerektiğinden, anne ve babası dokunmak için günler veya haftalarca beklemek zorunda kalabilir.Bir yeni doğan yoğun bakım hemşiresinin görevindeki en kıymetli an, prematüre bebeğin ailesinin kucağına yerleştirilmesine yardım etmektir.

Kuvözdeki bebeğin kuçağa alınmaya hazır olup olmadığına karar vermeden önce değerlendirme yapılması gerekir.Ebeveyn – bebek temaslarının, özellikle kanguru bakımın karşılıklı olarak bebek ve ebeveyne fayda sağladığı bilinmektedir.Ancak bu temas bebek hazır olmadan sağlanır veya fazla uyaranlara dikkat edilmezse bazı riskler ortaya çıkabilir.

Genel olarak aşağıda yer alan işaretler mevcut ise, bebeğin temasa hazır olduğunu anlamak mümkündür.

 

Bebeğin stabil olması:

Prematüre bebekler hayatlarının ilk günlerinde nabız ve kalp atışlarını düzenlenmeye çalışarak geçirirler.Doktor ve hemşireler bebeğin solumunu düzenlemek için oksijen desteği sağlarken, nabız dalgalanmaları bazen Intraventricular hemorrhage (beyin karıncıklarında kanama) meydana getirebilir.Prematüre bebeklerin dolaşım sistemleri en küçük yer değişikliği ile etkileyebileceği için ilk günler çok büyük hassasiyet gerektirir.

 

Monitör kabloları ve tüpler:

Yeni doğan yoğun bakımdaki bebekler birçok tıbbi teşhizata ve kabloya bağlıdır. Birçok bağlantı takip amaçlı elektrot kablolarından oluşsada, bazıları damaryoluna veya çiğerlere inenen tüplerdir.Dolaysıyla bebeğinizi kucağınıza almadan önce doktorun veya hemşirenin söz konusu bağlantıların konumlarının güvenli olduğunu onaylamaları gerekmektedir.

 

Ebeveyn tarafından bakımın üstlenmesi:

Kucağa alınmaya uygun olan bebeklerin, kuvöz içindeki bakımları (bez değişitirme, banyo – silme, pozisyonlama gibi ) ebeveynleri tarafından sağlanabilir.Bebeğe dokunma işlemi tolere edilmesi gereken bir uyaran olduğu için ilave oksijen desteği ihtiyaç gösterebilir, buna ebeveynin hazırlıklı olması gerekir.

 

Operasyon sonrası toplarlanma:

Eğer bebek bir operasyon geçirmişse, dokunmak veya kucağa almak için operasyona bağlı müdahalelerin( tüp veya katerter bağlantısı) uygunluk göstermesi beklenmelidir.

 

Ciltteki nem seviyesi:

İleri prematüre bebeklerin ciltleri henüz olgunlaşmadığı için kolaylıkla nem kaybına bağlı olarak dehidrasyon meydana gelebilir.Kuvözdeki ortam nem bariyerini korduğu için bazı bebekleri 27 haftadan önce kucağa almak uygun olmayabilir.

 

Doktor ve hemşirenin onayı:

Yeni doğan doktor ve hemşireleri prematüre veya hasta bebekler konusunda uzman kişilerdir.Meslekleki donanıma sahip bu kişilerin görevi size bebeğinizi sağlıklı olarak teslim edebilmek olduğundan dolayı, görüşlerini dikkate almak gerekir.Eğer bebeğinizi kucaklamaya onay vermiyorsalar, mutlaka doğru bildikleri birşey vardır.