Yazılar

Kanguru Bakım’ın Temel Kuralları

/in /tarafından

Özellikle prematüre bebekler için Kanguru Bakımın faydaları hakkında farkındalığın arttığını ve birçok annenin bu konuda talepkar olduğunu memnuniyetle takip ediyorum.

Kanguru Bakımın yararlı olabilmesi için doğru şekilde uygulanması çok önemlidir.

Yenidoğan yoğun bakım ortamında uygulanacak olan kanguru bakım için sağlanması gereken koşullar aşağıdaki gibidir.

  1. Hemşire veya doktor tarafından bebeğin Kanguru Bakım için uygun olduğu onaylanmalı.
  2. Kuvözdeki bebeğin sağlık parametreleri ( nabız, tansiyon, solunum veya operasyon vb) stabil olmalı.
  3. Kanguru Bakım sırasında size eşlik edecek hemşirenin müsait olması gerekiyor.
  4. Kanguru Bakım yapmak her anne ve babanın hakkıdır ancak bu konuda sabırlı olmak gerekiyor. Talebinizi doktorunuza uygun dile ilettin ve uygun zamanlama için bekleyeceğinizi söyleyin.
  5. Kanguru Bakım yapacak kişinin ( anne veya baba)  rahat ve güvenli şekilde oturabileceği bir koltuk ayarlanmalı. İmkan varsa ortam kumaş paravan ile izole edilmeli.
  6. Ten teması gerçekleşmesi için bebek sadece bezli ve ebeveynin ise üst kısmı çıplak olmalı. Kanguru Bakım yapılacak gün ebeveynin duş alınıp gelmesi, önden düğme veya fermuar ile acılabilir rahat bir gömlek giyinmesi uygun olacaktır.
  7. Hemşire desteği ile doğru Kanguru Bakım pozisyonu elde edildikten sonra, bebek ve ebeveyn arasında ısı alışverişi olacak şekilde tek bir battaniye ile ikisinin üstü örtülür.
  8. Kanguru Bakım sırasında ebeveynlerin rahat olması ve derin nefes almaları bebeğin gelişimi  için çok önemli.

9.  Kanguru Bakım yani anne / baba kokusu ve sevgisi yoğun bakımdaki prematüre bebek için şifa  kaynağıdır. Ancak bu temas çok narin ve kırılgan olan bebeği yoran bir uyarandır aynı zamanda bu nedenle Kanguru Bakım süresinin 20 dakika ile sınırlandırılması gerekmektedir.

10. Kanguru Bakım’ın özellikle prematüre bebeklerin gelişimi ve iyilemesi üzerinde sayısız  faydaları bilimsel olarak kanıtlanmıştır Anne kokusu, sıcaklığı ve sevgisi alan bebekleri güzel bir gelecek beklemektedir.

11. Kanguru Bakım yapan annelerin anne sütü arttığı kanıtlanmıştır.

12. Eve taburculuk sonrası Kanguru Bakımı bol bol, süresiz olarak sürdürmek çok önemlidir.

13. Bebeğin aşı,göz muayenesi vb acı veren işlemlerden önce ve sonra Kanguru Bakıma tabii  tutulması stresini azaltıcı etki yaptığı kanıtlanmıştır.

Kanguru Bakım’ın Temel Kuralları

9 Adımda Prematüre Bebeklerin Enfeksiyondan Korunması ve Hijyen Tedbirleri

/in /tarafından

Prematüre bebek sahibi annelerin kaygılarını arttıran nedenlerin en başında, bebeğinin hastalıklardan nasıl korunması gerektiği konusudur. Özellikle içinde bulunduğumuz sonbahar – kış mevsimi özellikle prematüre doğan ve bağışıklık sistemi zayıf olan bebekler için risk taşımaktadır. Gerek hastanedeki yenidoğan yoğun bakım ziyaretleri ve gerekse ev ortamında dikkate edilmesi gereken tedbirleri hatırlatmak isterim.

Annelerin bazen temel tedbirleri yetersiz bulup, fazlasını yapma ve aşırı hijyen takıntısı eğilimleri oluşabilmektedir.

Oysa doğru şekilde uygulanan 9 adımlık temizlik tedbirleri yeterli olacaktır.

9 Adımda Prematüre Bebeklerin Enfeksiyondan Korunması ve Hijyen Tedbirleri

1.Ellerin doğru şekilde ve sıklıkta  yıkanması. Eller dirsekler dahil olacak şekilde 3 dakika süre ile sabunlanarak yıkanmalıdır. Bebeğe her tekrar temas öncesi yıkama veya dezenfektan işlemi tekrar etmelidir.Sizinle temas edecek olan kişilerden de el yıkama veya hijyenine önem vermeleri gerektiğini acıklayın.

2.Bebeğin bakımına destek verecek aile bireylerinin ( bebeğin annesi , babası veya aile büyükleri ) grip aşısı olması önerilmektedir.

3.Grip veya nezle belirtisi taşıyan riskli kişilerden uzak durulmalıdır. Bebeğin doğum haftasına bağlı olarak ilk 6 ay boyunca ( özellikle sonbahar – kış ) eve ziyaretçi kabul edilmemelidir.

4.Bebeği kucağına alacak kişilerin ( ilk aylarda sadece anne ve baba olması önerilir) temiz giysiler veya hastane ortamında mutlaka önlük kullanmaları önerilmektedir.

5.Bebeğin doğum haftasına ve risklerine bağlı olarak RSV aşısının yaptırılmasına ve takibine önem verilmelidir.

6.Bebeğin bulunduğu ev ortamı , bebek başka bir odaya alınarak günde en az 1 kez 30 dakika boyunca iyice havalandırılmalıdır. Bebeğin giysileri ve eşyaları uygun sabun ile yüksek ısıda yıkanmalıdır.

7.Düzeltilmiş 2 -3 aylık prematüre bebeklerin günlük olarak uygun hava koşullarında , uygun koruma tedbirleri alınarak acık hava ( varsa güneş) ile  yaklaşık 1 saat teması sağlanmalıdır.

8.Bebeğinizin başkaları tarafından öpülmesine izin vermeyiniz ( doğum haftasına bağlı olarak en az 6 – 12 ay boyunca). Kendiniz de başkaları ile yakın temasdan uzak durun.

9.Bebeğinizi aşırı sıcak tutmaktan sakının. Bebeğin sağlığı için aşırı sıcak bakım koşulları , soğuk koşullar kadar sakıncalıdır.

Anne ve Babaya Düşen En Önemli Görev Nedir?

/in /tarafından

Anne ve Babaya Düşen En Önemli Görev Nedir?

Erken doğum ile dünyaya gelen aceleci bebekler hastanenin yoğun bakım servisinde müşahade altında alınırken anne ve baba olmak çok zordur. Bu nedenle prematüre bebek demek prematüre ebeveyn demektir. Yaşanan travmanın ve şokun etkisi ile anne ve baba olarak ne yapacağımızı, nasıl davranacağımızı ve olmusuz duygularımız ile nasıl başa çıkabileceğimizi yönetmek çok zordur.

Bana sorulan soruların başında ‘’ Bizi neler bekliyor , benzer bebeklerde ne tür sorunlar yaşanmakta ‘’ , ‘’Bebeğimiz için ne yapabilirsiz ‘’ veya ‘’ Doktorumuza ne sormalıyız ‘’ gibi endişeler gelmektedir.

Unutulmaması gereken en önemli 2 kuralı vardır. Bunun dışında anne ve baba olarak elininizden ne geliyorsa ona odaklanın.

  • Siz bebeğin anne ve babasısınız, yani ne doktor nede hemşiresiniz. Dolaysıyla sağlık konularında hekimin sizi bilgilendirdiği konunun dışında daha fazla bilgi edinmenin sizi kaygılandırmak hariçinde hiçbir faydası yoktur. Bebeğiniz stabil ise yani nefes alıyor,besleniyor ve sindirim yapıyorsa o gün için şükredin. Yarının size ne getireceğini ancak yarın öğrenebiliriz.
  • Çevrenizdekilerin söylediklerine ve internette var olan bilgilere itibar etmeyin. Prematüre bebeklerin hikayeleri ve ailelerin yaşadığı duygular benzer olsada, her bebek kendi genetik mirası ve koşulları ile dünyaya gelir. Dolaysıyla gelişimi ve sonuçları karşılaştırmak doğru değildir.

 

Özetlemek gerekirse ebeveynlere düşen en önemli görevler aşağıda sıralanmaktadır.

1. İyi ve güçlü olmak. Kısa vadede kuvöz ortamında ve uzun vadede ev ortamında bebekler annelerinin duygularından doğrudan etkilenir. Bebeklerin hissleri ve algıları çok güçlü olduğundan ebeveynlerinin duygularını bir sünger gibi emer.

2. Hijyene ve hastane kurallarına önem vermek. Kendine iyi bakmak ve böylece bebeği enfeksiyondan korumak.

3. Anne sütü temin etmek.

4. Doğru dokunuş ve uyaranlar ile yoğun bakımda bebeği ile bağ kurmak. Sevginizi aktarmak ve sevgi terapisi ile şifa vermek ( Kanguru Bakım).

5. Bebeğin sesi olmak. En doğrusunu her bebeğin annesi hisseder ve bilir, bu nedenle yolunda gitmeyenler ile ilgili farkındalık sahibi olmak.Annelik iç güdülerine güvenmek.

6. Bebeğin uzmanı olmak. Yani bebeğini davranışlarının iyi izlenmesi ve okunması.

7. Bebeğiniz mücadele ettiği sürece ona inanmaktan vazgeçmeyin. Zaman zaman çok zorda olsa umutsuzluğa kapılmayın.

Prematüre bebeğimin gelişimini hızlandırmak için ne yapmalıyım?

/in /tarafından

En sık sorulan sorulardan birisi, prematüre doğan bebeğimin gelişimini hızlandırmak için ne yapmalıyım ?

Prematüre Hastaneden eve çıktıktan sonra birçok organı ile ilgili bir takım riskler ve sorunlar devam edebiliyor.

1.) Akciğer ile ilgili problemi olabiliyor: Dış enfeksiyon etkenlerinden iyi korunması gerekiyor, özellikle kış aylarında. Prematüre bebekler ne kadar sık hastalanırsa, ki düşük bağışıklık sistemi nedeniyle akciğer enfeksiyonlarına karşı eğilimleri oluyor ve buda gelişimlerini olmusuz etkiliyor.

Bu nedenle gelişimi desteklemek için hijyene ve kış dönemindeki enfeksiyonlara çok dikkat etmek gerekiyor.

2.) Gözleri ile ilgili sorun olabiliyor. Ailelerin bebeklerinin göz muayene ve takiplerine önem vermeleri gerekiyor, ki eğer gerekirse gerekli girişim için geç kalınmasın.

3.) Nörolojik takip önemli, yani bu bebeklerin merkezi sinir sistemlerinin gelişimi ile ilgili sorun olabiliyor. Ailerlerin bebeklerinin davranışlarını yakından izlemesi ve uyaran çeşitliliğini artırması çok önemli. Bebeğin işaret dilini anlamak, ihtiyaçlarını zamanında karşılamak, bol bol ten teması yapmak, konuşmak ve oyun oynamak beyin gelişimini teşvik etmek için yapılabileceklerin başında gelmektedir.

4.) Beslenme, ailelerin en hassas olduğu konulardan birisidir.Bebeğim ne zaman kilo alacak, ne zaman boyu uzayacak ve ne zaman yaşıtlarına yetişecek gibi kaygılar çok yaygın olabiliyor.

Oysa altını çizmek gerekiyor ki, bu bebeklerin hızlı şekilde kilo alması ve çok hızlı büyümesi çok iyi bir şey değil. Hekimler bunun tam tersini teşvik ediyor ve prematüre bebeklerin kendi hızında, kendi ritminde büyümelerinin daha sağlıklı olduğunu vurguluyor.

Tıp anladı ki prematüre bebeklerin yavaş yavaş, kendi hızlarında büyüyerek zaman içinde akranlarını yakalamaları çok daha sağlıklı.

Prematüre veya çok düşük doğum ağırlığına sahip bebekler çok hızlı kilo alacak olurlarsa, ileriki yaşlarında diabet, karaciğer, kalp ve damar problemleri çok daha fazla olabiliyor.

Beslenme yönünden kilo artışı doktor tavsiyesi dahilinde normal gitmeli,yani aileler bebeklerine çok hızlı kilo ve gerekenden fazla kilo aldırmak için acele etmemelidir.

Prematüre ve düşük doğum ağırlığına sahip bebeklerde, kıt kanat yani az ile idare etme sistemi gelişiyor. İleriki dönemde dış dünyada çok fazla besin almaya başlayınca bir bozukluk gelişiyor.

Bu bebeklerde ailelerin beslenmeye birden yüklenip çok hızlı kilo artışı yaratacak bir caba içine girmemeleri gerekiyor. Prematüre doğan bebeklerin gelecekteki sağlığını korumak için buna çok dikkat etmek gerekiyor.

Prematüre bebeğimin gelişimini hızlandırmak için ne yapmalıyım?

Anne ve babalara prematüre bebeklerinden mesaj var

/in /tarafından

Eve prematüre bebek bakımı hakkında anne ve babaların bilmesi gerekenleri aşağıda yer alan 6 başlıkta bulabilirsiniz.

Anne ve babalara prematüre bebeklerinden mesaj var

1.Beslenme

2.Sağlımı korumama yardımcı ol

3.Beceri gelişimi

4.Etkileşim ve oyun

5.Uyku

6.Kendine iyi bakmalısın

 

 1.BESLENME

– Beni beslemeye başlamadan önce tamamen uyanık olduğumdan emin olmalısın ve dikkatimi dağıtmayacak sessiz bir ortam seçmelisin.

– Beslenme refleksimin gelişmesi bana zaman tanımalı ve sabırlı olmalısın.

– Beslenme esnasında beni doğru pozisyonda tuttuğundan emin olmalısın.

– Beslenme sona erdikten sonra ve aralarında beni dik pozisyonda omuzunda dinlendirmelisin.

– Bu şekilde sindirmeye yardımcı olurken ve kusmamı önlemiş olursun.

 

2.SAĞLIMI KORUMAMA YARDIMCI OL

– Zayıf bağışıklık sistemim nedeniyle enfeksiyonlar karşısında daha yüksek risk altındayım.Beni ev dışında götüreceğin yerlere dikkat et ve bizi ziyarete gelenleri bu konuda uyarmalısın, özellikle de grip mevsiminde.

– Bana dokunacak herkesin önce ellerini yıkaması gerekiyor! Gerekirse başkalarını uyar veya bir işaret koy. El antiseptiği ’ni evde, arabada ve alt değiştirme çantamda bulundurmayı ihmal etme.

– Etrafımda sigara içilmesine izin verme.

– Rutin doktor kontrollerimi ihmal etme ve verilen aşı takvimine uy.

– Eğer hastalık belirtisi işaretler fark edersen, beni beklemeden hastane veya doktora götürmeyi ihmal etme. Hastalandığımı gösteren ilk belirtiler dudaklarda veya burumda morarma, kusma, nefes alışverişinde düzensizlik, 38 dereceyi geçen ateş ve anneme farklı görünen herhangi bir belirtti.

– Beni öksürük veya hapşıran insanlardan korumayı ihmal etme.

– Benim hakkında sormak istediğin soruların listesini doktoruma gitmeden önce not etmeyi unutma. Böylece doktor randevusunda öğrenmek istediklerini sormayı unutmamış olursun.

 

3.BERCERİ GELİŞMİ

– Tüm yeni doğan bebekler yeni şeyler öğrenirken, becerilerim de zamanla gelişecek.Elbette her bebek gibi kendi hızımda gelişeceğinden senden beni büyütürken sabırlı olamanı bekliyorum.

– Düzeltilmiş yaş hesabımı 2 yaşına kadar gelişimsel ve fiziksel olarak dikkate almalısın.Eğer doğumumdan bugüne 6 ay geçmişse ve 2 ay erken dünyaya gelmişsem, düzeltilmiş yaşım 4 aylık ‘tır.

– Erken beceri gelişim işaretlerimden bazıları, gülümseme ve daha uzun süre odaklanabilmektir.Önce oyuncakları kaba kol hareketlerimle aşırtmayı öğrenirim, daha sonra onları elimde tutmayı ve son olarak onlar ile oynamaya başlarım.

– Yapabildiklerimi ve yapamadığım için endişe duyduğun konuları takip etmeli, gelişimimi takvimine not almalısın.

– Benim hakkımda gelişimsel olarak duyduğun endişeleri doktoruma bildirmelisin.Böylece gerekli erken müdahale ve destek ile yaşıtlarımı yaklayabilirim.

 

4.ETKİLEŞİM VE OYUN

– Senin yüzüne bakmaya ve senin sesini duymayı çok seviyorum.

– Bazen bana yakından bakıp aynı anda konuşman beni fazla heyecanlandırabiliyor ve ağlamaya başlayabiliyorum.

– Yüz mimiklerimi takip edersen nasıl hissettiğimi ve stres belirtilerimi daha iyi anlayabilirsin.Eğer stres nedeniyle kızarmış veya yüzümü başka yöne çeviriyorsam, molaya ihtiyacım vardır.

– Oyun istediğim zaman gözlerimi keyifle odaklar etrafıma benimle konuşacak birini ararım.

 

 5.UYKU

– Uyku benim büyümem ve beyin gelişimim için çok gerekli.

– Uyku zamanı etrafımın huzurlu ve sesiz olmasından emin olmalısın.

– Yatağımda benim için tehlike yaratacak nesnelerin olmadığından emin ol.Yatağımdan oyuncak, fazla örtü veya yastık gibi ürünleri uzak tutmalısın.

– Uyku tulumunu güvenlik nedeniyle battaniyeye tercih ediyorum.

– Tüm yeni doğan bebekler gibi ilk 6 ay boyunca kesinlikle sırt üstünde uyumam gerekiyor. Gündüzleri uyanıkken karın üstü yatırma egzersizleri ve bol bol kanguru ten teması yaparsan boyun kas gelişimimi desteklemiş olursun.

 

 6.KENDİNİ İYİ BAKMALISIN

– Bana iyi bakabilmen için önce kendine iyi bakman gerektiğini unutmamalısın.

– Beni büyütmek her zaman kolay bir iş olmayacak. Bazen kendini üzgün ve  yetersiz hissedebilirsin, erken doğum nedeniyle suçluluk duyabilir, kızgınlık ve depresyon yaşayabilirsin. Bunların hepsi çok normal ve benim sabırsız bebekleri olan tüm annelerinin yaşadığı duygular. PBED’dan yardım ve destek alabilirsin.

– Prematüre bebek sahibi annelerde erken lohsalık sendromu yaygın olarak görülmektedir.

– Yalnızlık hissetmemek için gerekli kişilerden veya etrafından yardım istemelisin.

Uzman Dr. Gülnihal Sarman’nın Prematüre bebekleri anlatıyor

/in /tarafından

12.Kasım Uzm Dr. Gülnihal Şarman Konuşma Notları

Bir bebeğin sağlıklı olması için dünyada kabul edilen 5 koşul var:

1.Bebeğin zamanında doğması (yani 38 – 41 hafta)

2.Antibiyotik almamış olması

3.Annenin yanında olması

4.Anne sütü alması

5.   Vajinal – normal doğum yolu ile dünyaya gelmiş olması

 

1. Annelerden gelen soru:

Şimdilerde 4.5 yaşında olan ve 28 haftalık doğan ikiz bebeklerim var, anaokuluna gidiyorlar ve çok sık hastalanıyorlar. Prematüre bebek niçin daha sık nezle, grip ve soğuk algınlığı hastalıklarına yakalanıyorlar?

 

Uzm Dr. Günihal Şarman cevabı:

1.Prematüre bebeklere yeni doğan yoğun bakımda verilen antibiyotikler, bağırsak florasındaki yaralı bakteri yapısını etkilendiğinden dolayı bağışıklık sistemini zayıflatıyor.

2. Prematüre bebeklerde tüm organlar gibi ciğer gelişimi henüz olgunlaşmaya devam ettiği için üst solunum yolları enfeksiyonu yaygın olarak görülmektedir. Bu nedenle İlk 1 yıl sonbahar mevsimine geçişlerde RSV aşısının çok önemli önleyici etkisi bulunmaktadır.

3. Yeterli anne sütü veya hiç anne sütü alamayan prematüre bebeklerin hastalıklara karşı dirençleri düşük olabiliyor.

4. Uzun süreli steril ortam bağışıklık sitemini olumsuz etkiliyor. Prematüre bebek anneleri taburculuk sonrası hijyen konusunda zaman zaman fazla duyarlı olabiliyor, bu da bebeğin bakteriler ile tanışıp savaşmasına imkan vermiyor.

 

2. Annelerden gelen soru:

İlk bebeği prematüre doğan annenin ikinci hamileliğin de erken doğum ile sonuçlanma riski var mıdır ?

Uzm Dr. Günihal Şarman cevabı:

1.Erken doğumun gerçekleşme nedeni çok önemli.Ne neden olduğu kısmı iyi teşhis edilmeli ve

buna göre ikincide risk var mıdır cevabı aranmalıdır.

Riskli olan hamileliklerin mutlaka bir Perinatolog Hekim tarafından takip edilmesi gerek.Aynı

şeklide prematüre bebekleri de Neonatolog takip etmelidir.

2. İkiz hamilelikler ve özellikle tek yumurta ikizlerinde erken doğum riski yüksektir.

Yeni doğan yoğun bakımdaki kuvözlerin yaklaşık %50 ‘i ikiz bebeklere aittir.

 

Toplantıda aktarılan genel görüşler :

– Erken doğumun bilindik nedenlerinin yanı sıra, tıp dünyası hala hazırda prematüre doğumu   neden gerçekleştiğine dair net cevap bulabilmiş değil.

– Yoğun bakımdaki kısıtlı ziyaret saatleri kaldırılmalı. Aileler bebeklerini dilediklerinde görebilmeli ve dokunabilmeli. Hele hele sağlık durumu stabil bebeklerde ebeveynler sürece mutlaka dahil edilmeli. Duş alarak gelmek, herhangi bir enfeksiyon geçirmemek gibi hijyen kurallarına uyularak anne ve babanın bebeği ile ilişki kurması teşvik edilmelidir.

– Bebeklerin duyusal ve beyin organizasyonu için anne ve baba ile ten teması çok önemli. Yoğun bakım sonrasında, ev ortamında kanguru bakımı sürdürülmelidir.

– Yoğun bakımda bebeğini bekleyen annelerde doğal olarak korku duygusu hakim oluyor. Bu nedenle gerekli eğitimler ve uyumlamalar ile ‘’annelik ayarı ‘’ yapılması önemli.

– Hemşire kalitesi çok önemli. İyi eğitimli yeni doğan yoğun bakım hemşirelerini korumak ve kıymet vermek gerekli.

– Hastanelerin doğum katı ve erken doğum yapmış olan annelerin bulunduğu bölüm ayrı tutulmalıdır.

– Prematüre bebeklerin göz problemlerine ROP ilişkin önemli gelişmeler var. Göze yapılan basit bir enjeksiyon ile lazer tedavi ve körlüğün engellenmesi mümkün artık. 32 ile 40 hafta arasında göz retinası damarlanmakta ve bu dönemde gerekli teşhis yapılmaz ise bebek 3-4 aylık olduğunda geç kalınmış oluyor.

– Türkiye ‘de her yıl 120 bin bebek erken doğmakta yani hamileliklerin %10-12 sini prematüre doğum ile sonuçlanmaktadır. Bu sayı lösemili çocuklardan fazla.

– Bu bebeklerin %25 ‘i yani yaklaşık 30 bini 25 hafta ve altında doğmaktadır.Bu bebekleri ortalama 70 – 80 günlük bir yoğun bakım    sürecinden sonra 70 -80 yıllık bir hayat bekliyor. Dolaysıyla prematüre doğan bebeğin bakımını üstlenen ailere yaşam kalitesinin artılması konusunda önemli görevler düşmektedir.Aile çok önemli .

– İşitme konusunda güzel gelişmeler var. Prematüre bebekler 5-6 aylık takip sonunda işitme testini geçemiyorsa (beyin yolu sağlıklı ise ) iç kulak takılıyor ve sorun ortadan kalıyor. Bunun için Türkiye’de özel merkezler var. Uzmanına gitmek çok önemli.Çocuk yan dalları mutlaka kullanılmalıdır.

– Türkiye’deki büyük eksikliklerden birisi de Bebek ve Çocuk Hastanesinin bulunmaması.Bebekler ilgili uzmanlara ulaştırılabilmek için ordan oraya taşınıyor. Oysa tüm uzmanların bir merkezde toplanması çok önemli.

– Prematüre bebeklerde 5 Duyu sistemi.Bebeklerde Tad alma / Koku alma / Hissetme biz yetişkinlere göre çok yüksek, çünkü görme ve işitme yetişkinler kadar gelişmiş değil henüz.Görme duyusunu tarif etmek için 3 kat tülün arkasından bakmayı deneyebilirsiniz.Dolaysıyla bebek hareket edemiyor, henüz net görüp işitemiyorsa tüm algıları dokunmaya, kacaklanmaya ve anne sevgisine odaklanmakta. Bu nedenle ‘’ Dokunarak Tedavi ‘’ anneler için çok gerekli.Bebek bu nedenle her aladığında kucaklanmalıdır.

– Prematüre bebek ve aileleri için herşey hastaneden taburculuk sonrasında başlıyor.Ailelerin   geciken sorunlar ile karşılaşmamaları için doğru bilgilenmeleri çok önemli.

– Beyinin en önemli yeteneklerinden birisi plastisite özelliği. Beyin hazarlı tarafını kompanse ediyor.Erken müdahale ve ailenin doğru yaklaşımı çok etkili. Anne ‘’ yaşam terapisi ‘’ uygulamalı, yani bebeğini hayatın içine katarak eksiklikleri oyunla gidermek.

Uzman Dr. Gülnihal Sarman’nın Prematüre bebekleri anlatıyor

Annelere Eğitim ile Destek Oluyoruz

/in /tarafından

17.Kasım Dünya Prematüre gününde 17 anneye destek oluyoruz !

Prematüre Bebek Ebeveyn Danışmanlığı olarak 17 prematüre bebek annesine eğitim ve kitap hediye ediyoruz.  Prematüre bebeklerin beslenmesi, uyku, temel bakım ve gelişim gibi konularda aileleri gerekli bilgi ve eğitim ile destekliyoruz.

Katılım koşulları :

– 29.Kasım 2015 tarihine kadar incicandemir@pbed.net  adresine ’’17.Kasım’’  konu başlığı ile kişisel bilgiler ve doğum hikayesini göndermek.

– Prematüre bebeği yeni doğmuş veya en fazla 1 aylık olan prematüre bebek annesi olmak.

– Çekiliş ile belirlenecek 17 prematüre bebek annenin isimleri 30.Kasım 2015 tarihinde  Facebook PBED sayfası ve Instagram @incicandemir_pbed  üzerinde duyurulacaktır.

Annelere Eğitim ile Destek Oluyoruz

Prematüre Bebek Ebeveyn Danışmanlığı olarak 17 prematüre bebek annesine eğitim ve kitap hediye ediyoruz.  Prematüre bebeklerin beslenmesi, uyku, temel bakım ve gelişim gibi konularda aileleri gerekli bilgi ve eğitim ile destekliyoruz

Prematüre Bebek Ebeveyn Danışmanlığı, bebekleri erken doğan ailelere destek sağlayan, prematüre bebek bakımı ve gelişimi hakkında bilgi veren bir eğitim programdır.

Ebeveynlerin sürece dahil edilerek bebeklerinin iyileşmesine ve gelişmesine katkı sağlanması amaçlanmaktadır.

Yurt dışında hastane bünyelerinde hizmet veren PBED, Türkiye ‘de mesleğinin ilk ve tek temsilcisidir.

‘’Prematüre bebekler farklı bir başlangıçtır ve prematüre bebek demek , prematüre ebeveyn demektir.’’

Ebeveynliğe adım atmak, yani anne baba olmak, yenidoğan bebeğin bakımını ve sorumluluğunu üstlenmek başlı başına bir yüktür.

Bu yolculuğa, erken doğan bir bebeğin anne babası olarak başlarken, prematürelik gerçeğine uyum sağlamak üzere bilgi desteği ve bebeğin temel bakım konusunda eğitim gereklidir.

Erken doğum ile sonuçlanan hamilelikler, anne için bedensel ve ruhsal travmalara sebep olmaktadır.

Kuvözdeki bebeğinden uzak kalan anne, yaşadığı belirsizlik nedeniyle korku, çaresizlik ve suçluluk gibi baş edilmesi güç duygular ile karşılaşır.

Hastaneden evine taburcu olan bebeğin bakımı, beslenmesi gibi temel ihtiyacları ve birçok soru karşısında yaşanan bilgi eksikliği annenin kaygılarını artırmaktadır.

İlk günden itibaren prematüre bebeklere tıbbi hizmet vermek kadar, ailelerine de destek ve bakım konusunda eğitim vermek gereklidir.

Prematüre Bebek Ebeveyn Danışmanlığı, anne babayı bilgi ile destekleyerek bebeğinin iyileşmesine ve gelişmesine katkı sağlamayı amaçlayan bir eğitim programdır.

Prematüre bebekler, annelerinin kalbinde büyür

/in /tarafından

Kasım ayı benim gibi erken doğum yapmış, prematüre bebek anneleri için çok özel bir aydır. Dünya Prematüre Günü olarak anılan 17 Kasım tarihi tüm dünyada ve ülkemizde mor renkli kurdela ile farkındalık kazandırmayı amaçlamaktadır. Bir düşünün anne olma adaylığınız süresince almış olduğunuz hamilelik kıyafetleri üzerinde etiketleri ile dolabınızda giyeceğiniz günü bekliyorsunuz. Henüz bebek odası, mobilyaları veya puseti dahi seçilmemişken. Hiç beklenmedik bir hastanenin yeni doğan yoğun bakım bölümündeki kuvözün önünde mini minnacık bebeğiniz için dua ederken buluyorsunuz kendinizi.

Hayalini kurduğunuz doğum sonrası kurdelalar ile süslü, mutlu kavuşma sahnesi bir kenara, bebeğinin mis kokulu pamuk tenine dahi dokunamamak derin bir düş kırklığı, kayıp ve hatta travma duygusu yaratır anne üzerinde. Benim gibi prematüre bir bebeğin annesi olarak bu mücadeleyi vermiş ve geride bırakmış anneleri kutlamak ve bu farklı yolculuğun başında olanlara güç vermek, yanınızdayız diyebilmek için 17 Kasım tarihi çok değerli bir gün.

Yaşam sınırında, 5 buçuk aylık ve 670 gram doğan prematüre bir bebek annesi olarak yaşadığım tecrübeyi bu alanda aldığım Prematüre Bebek Ebeveyn Danışmanlığı eğitim programı ile birleştirerek Türkiye’ deki diğer prematüre bebek sahibi annelere destek sağlıyorum. Bu nedenle her gün en sık karşılaştığım soru “Prematüre bebek sahibi annelere ne tavsiye edersiniz” şeklinde oluyor. Prematürelik gerçeği ile tanışan ailelere 10 saatlik eğitim programının ilk günden, son güne değin verdiğim en önemli ancak uygulanması en zor mesaj şudur.

“Siz iyi olursanız, bebeğiniz de iyi olur .”  Zira anne ile bebeğin bağı kuvöz ortamında dahi devam eder ve bebekler annelerini hissederler. İlerki dönemle eve taburcu olan bebek, annesinin duygularını aynalar. Tıbbi belirsizlikler nedeniyle yaşanan derin korku elbette ebeveynlerin iyi ve güçlü duygular içinde olmasını engelemektedir. Bu nedenle prematüre bebek sahibi ebeveynlere destek ve bilgi sağlanması gereklidir.

‘’Prematüre bebekler, annelerinin karnında değil annelerinin kalbinde büyürler.’’

Prematüre bebekler, annelerinin kalbinde büyür

Kasım ayı benim gibi erken doğum yapmış, prematüre bebek anneleri için çok özel bir aydır. Dünya Prematüre Günü olarak anılan 17 Kasım tarihi tüm dünyada ve ülkemizde mor renkli kurdela ile farkındalık kazandırmayı amaçlamaktadır.

Prematüre bebeklerde oral motor (beslenme) gelişim sorunları

/in /tarafından

PBED eğitim programı ile desteklemekte olduğun ailelerden gelen en sık soru ve sorunların başında beslenme konusu gelmektedir. Prematüre bebeklerde beslenme sorunları 2 ayrı dönemde ele alınmalıdır.

1.Yeni doğan bebeklerde ilk 6 ay boyunca karşılaşılan emme güçlükleri

2.Ek gıdaya geçiş ile birlikte yeme – yutma – çiğneme bozuklukları

 

Aşağıda yer alan bilgiler yeme – yutma – çiğnemeye yönelik oral motor gelişim sorunlarına yöneliktir. Oral kas gelişim geçikmesine bağlı olarak emme güçlüğü çeken birçok prematüre doğan bebekde ilerleyen dönemlerde yeme – yutma – çiğneme bozuklukları görülebilmektedir.

Her zaman eğitimlerimde belirttiğim gibi aileye düşen en önemli görev yolunda gitmeyen durumun erken tespit edilip fark edilmesi. Bebeğin takibini yapan hekim ile duruma dair tespitler aktarıldıktan sonra Türkiye ‘de sayıları giderek artan Oral Terapistlerden birine başvurmak gerekmektedir.

Kuşkusuz bebeklerin oral motor gelişim sorunları ile ilgili en doğru teşhis konunun uzmanına aittir. Prematüre bebek sahibi ebeveynlerde genel bir farkındalık yaratmak üzere aşağıda yer alan bilgiler derlenmiştir.

 

Dikkat edilmesi gereken ipucları:

1.Annenin beslenmes esnasındaki bebeğini tutuş pozisyonu – bebeğin postürü.

2.Beslenme esnasında sağlanan psikolojik ortam ve tutum.

3.Bebeğin beslenmeye hazır oluşu.

4.Egzerizler için bebeğin hazır oluşu – asla zorlama yapılmamlıdı

5.Her bebek bireysel farklara sahiptir.Bir bebek için uygun olan ekzersiz diğer için uygun  olmayabilir.Bu nedenle bebeğe neyin iyi geldiğini iyi gözlemlemek gereklidir.

 

Oral motor farkındalık ve duyarlılık oluşturma

Beden üzerinde çok dokunuş duyarlılığı olan sinir hücreleri, ayak tabanı , el ayası,parmak ucu,dil , dudaklar ve yüzde bulunur (Field,2001).

Bu bölgelere uygulanan bilinçli dokunuşlar vücudu genel olarak rahatlatmakla beraber, sinir hücrelerine uyarıcı mesajlar iletmektedir.

Bu nedenle vücudun bu bölgeleri oral – motor destekleme programı için önemlidir.

Oral – motor programın en önemli kısmı, bebeğin veya çocuğun uygulanacak olan alıştırmaya – egzersize iştirak etmesi yani katılımı. Aksi taktirde, zorlama ‘’kaçış veya savaş tepkisine ’’ neden olacaktır.Böylece aktarılmayak istenen dokunsal mesaj, otomatik hareket kalıpları ve duyusal tepkimeye ters düşecektir.

Oral motor alıştırmasına başlamadan önce söz konusu 6 bölgeye yumuşak masaj hareketleri yapılması önerilmektedir.(Çocuk kendiside yapabilir) Çünkü vücudun uç kısımlarıdan başlayarak merkeze (yani ağız bölgesine) ilerlemek çok önemlidir.

1.Yağ veya losyon kullanılarak yüz , ağız ve dudakları kapsıyacak şekilde cene bölgesi yuvarlak hareketler ile ısındırılır.Bebeğin hareketler sırasında ağzını ne kadar açtığını gözlemlemek önemli.Bu sırada ‘’ağızını küçült – ağzını kapat- dudaklarını birleştir’’ gibi talimatlar ile aktivite desteklenir.

2. Her zaman dokunsal aktivitelere, sözel destekler eşlik etmeli. “Şimdi sol ayak tabanına dokunuyorum gibi.”

3. Yüz kasları ısındırılıp dokunsal uyaranlara hazır olduğunda parmak ucları ile dudaklara hafif masaj hareketleri ile başlanır. Ne yaptığımızı anlatan sözel destekler devam eder.

 ALIŞTIRMALAR: 

1.Pipet ile çiğneme alıştırması :

Cene, dudak ve dil kaslarını çalıştırılır. Bebeğin karşısına geçip sizi taklit etmesini teşvik edin.Dişleri olan tüm bölgelerde kısa süreli ısırma – çiğneme alıştırması yapılır. Sağ – sol – ön olmak üzere her 3 bölgede 10 ile  30 ‘er tekrar hedeflenmektedir.Alkış ve sayı sayarak  bebek teşvik edilir.

Çiğneme esnasında ağız ne kadar az acılırsa ( küçük açıklık) o kadar iyi. Çiğneme esnasında ağızın kapalı tutulması teşvik edilmelidir. Ebeveyn parmaklar ile ağızın kapalı tutulmasına destek sağlayabilir. ‘’Ağızını kapalı tut ‘’ diyerek teşvik edilir.

Çiğneme esnasında istenen cene hareketi aşağıya – yukarı olmalı. Sağ – sola veya öne doğru değil. Yukarıda sözü edilen hareketler doğru yapılmıyorsa, egzersizi bir başka defa denemek üzere kesmek gerek.

 

2.Nuk fırca ile Dil bastırma alıştırması:

Nuk masaj fırçası özellikle oral motor farkındalık egzersizleri yapmak üzere geliştirilmiştir. Bu alıştırma sıra olarak pipet çiğneme egzersizinin ardından yapılacağı için çok önemli olan nokta bebeğin Nuk fırçasını çiğnememesidir. Nuk fırçası ile bebeğin dili ağızın içinde aşağıya doğru hafif basıtırılır ( sabit şekilde tutularak ).

Uygulama sırasında dilin ağızın içinde kalması önemli.

Amaç dilin cene ile bağımısız hareketini teşvik etmek ve böylece farkındalık yaratmak. Eğer dil ve cene kasları birbirinden bağımsız hareket edemiyorsa bebeğin ağız kocam açılır ve dili ağızın içinde kalmaz. İstenmeyen bu durum için bebek 10 ile 30 aralığında sayı sayılarak teşvik edilmelidir. Alıştırma sırasında ebeveyn cene altından tutarak, dilin ağız içinde kalması destekleyebilir .

Yine tüm hareket boyunca ağızın minimum açılması hedeflenir. Bu alıştırma ile dil kasının ağız içindeki farkındalık ve böylece normal oral motor duyarlılık gelişimi hedeflenmektedir.

3.Nuk fırca ile  Dil fırçalama alıştırması:

A. Fırca dilin üst orta yerine yerleştirilir , ileriye ve geriye ( öne arkaya) dilin üzerinde hafif fırçalama /  masaj hareketi yapılır.10 – 15 tekrar.

B. Fırca dilin alt orta yerine yerleştirilir , ileriye ve geriye ( öne arkaya) dilin altında hafif fırçalama /  masaj hareketi yapılır.10 – 15 tekrar.

 

4.Nuk fırca ile  Dil kıvırma  alıştırması:

A.Bu alıştırmada bebeğin dilinin ön uc kısımı kıvrılır ve fırça ile sabit tutulur. Dil yine ağız içinde kalmalıdır. 10 ile 30 arasında sayı sayarak sabit şekilde beklenir. x 5- 10 kez tekrarlanır

B.Sırası ile bebeğin dili sağ – sol  tarafından orta iç hatta doğru kıvrılır. Dil yine ağız içinde kalmalıdır.10 ile 30 arasında sayı sayarak sabit şekilde beklenir. x 5 – 10 kez tekrarlanır.

Tüm alıştırmalarda amaç dil ve cene kaslarını birbirinden bağımsız şekilde hareket etmeye teşvik etmeyi amaçlamaktadır. 4 -5 yaş çocuklar için NUk fırça yerine pilli dış fırçası kullanılabilir.

5.Parmaklar ile Diş etkerine masaj alıştırması:

Anne veya babanın hiçbir araç kullanmadan bebeğinin diş etlerine parmak ucları yardımı ile uygulayacağı hafif masaj hareketleri farklı uyaran çeşitliliği yaratacaktır. (Ellerin temiz olması koşullunda)

Tüm ekzersizler için altın kural :

Her bebek bireysel farklara sahiptir.Bir bebek için uygun olan ekzersiz diğer için uygun olmayabilir. Bu nedenle bebeğe neyin iyi geldiğini iyi gözlemlemek gereklidir.

 

Prematüre bebeklerde oral motor (beslenme) gelişim sorunları

Prematüre bebeklerin nörolojik ve zihinsel gelişimi nasıl olur ?

/in /tarafından

Prematüre bebeklerin nörolojik ve zihinsel gelişimi nasıl olur ?

 

Prematüre bebekler yaşamla tanıştıkları andan itibaren , gelişimsel olarak hazır olmadıkları çevreden kaynaklanan girdiler ile başetmek zorundadırlar.

 

Erken doğan bebeğin diğer organlar gibi beyin gelişimi , yani nöronların doğru bağlantıları tamamlamaları ve gelişimleri kuvöz koşullarında tamamlanmıştır.

Bu konuda uzun süre yeni doğan yoğun bakım bölümünde kalan bebeklerin beyinlerinde  neler olup bittiği  , ne gibi izler geride kaldığı , nasıl etkilendikleri halen araştırılmaktadır.

 

Ancak bebeğin merkezi sinir sisteminin bu koşullarda olumlu etkilendiğini söylemek mümkün değil.

Hamileliğin 3.cü trimester bebeğin beyinin ani ve hızlı olgunlaştırmayı gerçekleştirdiği önemli bir dönemidir . Bu nedenle 32 haftadan önce doğan bebeklerde nörolojik özellikler doğumdan sonra oluşur.

 

Yeni doğan yoğun bakım bölümünde bebeğin duygusal ihtiyaçları sınırlı şekilde karşılanmıştır , bu nedenle hastaneden taburcu olan bebekler sosyo-duygusal sorunları bir süre daha taşırlar.

Bu anlamda ev ortamında bebek hem fiziki hemde duygusal olarak yeni bir uyum geliştirmesi gerekmektedir.

 

Prematüre bebekler korumacı ve özel ilgi ile büyüler , beyin gelişimleri için doğrusu ve gereken de budur.

 

Ebeveynler düşen görev , bebeklerinin davranışlarını doğru okumaları ve bebeklerini kolayca yorabilecek fazla uyaranlara karşı farkındalık içinde olmalarıdır.