Yazılar

Kuvözdeki Bebeğe Dokunmak

Yenidoğan yoğun bakım birimi, prematüre bebeği olan anne ve babalar için son derece ürkütücü ve stres dolu bir ortamdır.

En değerli varlığınız, bebeğinizi hayata tutundurmaya çalışan oksijen tüpleri, minik kablolar ve sürekli alarm sesi veren gösterge ekranları.

Yenidoğan bebeğiniz için duymayı istediğiniz ‘’iyi haberler ‘’ karşısında doktorun veya hemşirenin belirsizlik dolu sözleri elbette nefesinizi kesmektedir.

Bu ağır çaresizlik karşısında anne – baba olarak olumlu ve güçlü durmak elbette zor. Kuvözdeki  bebeğimiz ile ilgili ne sormamız gerektiğini dahi kestirememek, bebeğinize destek olmak için ne yapabileceğinizi bilememek bu yolculuğu daha da zorlaştırmaktadır.

Yapılan tüm araştırmalar prematüre bebeklerin gelişimini ve iyileşmelerini desteklemek için ebeveynlerin yenidoğan yoğun bakım sürecine dahil edilmesi gerektiğini göstermektedir.

Ailelere verdiğim eğitimler sırasında ne yazık ki tüm hastanelerin koşullarının her zaman ideal olmadığını ve hatta sınırlı olduğunu görüyorum .

Ancak her zaman için yapabileceklerimize odaklanırsak ,elimizden gelenin en iyisini yapmış oluruz. Öncellikle yoğun bakım koşullarına ait hijyen kurallarına uyarak, hemşirenin onayında bebeğinize dokunarak şifa verebilirsiniz.

Kuvöze yaklaşırken korku ve üzüntü duygularından uzaklaşmak , yavaş ve derin nefes alıp vererek evladınıza duyduğunuz büyük sevgiye odaklanmanız gereklidir. Bu esnada kişisel olarak dua okuyarak huzur bulduğumu belirtebilirim.

Duygu durumunuzu zor da olsa bebeğinize güzel hisler ve güç verecek şekilde dengeledikten sonra iki elinizi ovuşturarak avuç içlerini ısıtmalısınız.Bebeğe dokunmadan önce veya eş zamanlı olarak konuşmak bebeği hazırlamak uygun olacaktır.

Bebek uygunsa kuvöz içine, değilse kuvöz üzerine ellerinizin içi hafif kubbe olacak şekilde yerleştirilir. Uygun durumlarda bebeğin iki ayak tabanını aynı anda kavrayacak şekilde bir elin avuç içi yerleştirilir. Diğer el ise avuç içi başına veya göğüs üzerine hafif kubbe şeklinde, belli belirsiz sabit dokunuşla yerleştirilir.

Bebeklerin ayak taban reseptörleri son derece duyarlıdır, hamilelik boyunca ayaklarını karın duvarına doğru ittirerek güvende hisseder. Bu nedenle kuvöz ortamında anne veya baba tarafından sağlanacak olan cenin pozisyonundaki sabit tutuş destekleyici özelliktedir.

Tutuş sırasında ebeveynlere derin ve sakin nefes alışverişi, bebeğine avuç içlerinden şifa ve güç akıttığını imgelemesi önerilmektedir.

Dokunuşlar sırasında bebekte stres belirtisi yok ise , güzel ve olumlu duygular içeren ( seni seviyoruz, sabırla iyileşmeni bekliyoruz gibi ) ifadeler içeren konuşmalar yapılması önemlidir.

Stres belirtisi ( solunum, nabız, kalıp atış hızında artış, gözleri ve başı başka yöne çevirme, ‘’O’’ şeklinde dudak ifadesi, hıçkırık vb) var ise uyaranlardan birisine ara verilmelidir.

Yani konuşma ve dokunma aynı anda değil, dönüşümlü gerçekleştirilmelidir. Konuşmaların içeriğinin ve duygu durumunun daima olumlu olmasına özen gösterilmelidir. Zira bebeklerin algıları çok güçlüdür ve kuvözde dahi olsalar anne – babasının varlığını hissederler.

İnci Candemir

Prematüre bebeğimin gelişimini hızlandırmak için ne yapmalıyım?

En sık sorulan sorulardan birisi, prematüre doğan bebeğimin gelişimini hızlandırmak için ne yapmalıyım ?

Prematüre Hastaneden eve çıktıktan sonra birçok organı ile ilgili bir takım riskler ve sorunlar devam edebiliyor.

1.) Akciğer ile ilgili problemi olabiliyor: Dış enfeksiyon etkenlerinden iyi korunması gerekiyor, özellikle kış aylarında. Prematüre bebekler ne kadar sık hastalanırsa, ki düşük bağışıklık sistemi nedeniyle akciğer enfeksiyonlarına karşı eğilimleri oluyor ve buda gelişimlerini olmusuz etkiliyor.

Bu nedenle gelişimi desteklemek için hijyene ve kış dönemindeki enfeksiyonlara çok dikkat etmek gerekiyor.

2.) Gözleri ile ilgili sorun olabiliyor. Ailelerin bebeklerinin göz muayene ve takiplerine önem vermeleri gerekiyor, ki eğer gerekirse gerekli girişim için geç kalınmasın.

3.) Nörolojik takip önemli, yani bu bebeklerin merkezi sinir sistemlerinin gelişimi ile ilgili sorun olabiliyor. Ailerlerin bebeklerinin davranışlarını yakından izlemesi ve uyaran çeşitliliğini artırması çok önemli. Bebeğin işaret dilini anlamak, ihtiyaçlarını zamanında karşılamak, bol bol ten teması yapmak, konuşmak ve oyun oynamak beyin gelişimini teşvik etmek için yapılabileceklerin başında gelmektedir.

4.) Beslenme, ailelerin en hassas olduğu konulardan birisidir.Bebeğim ne zaman kilo alacak, ne zaman boyu uzayacak ve ne zaman yaşıtlarına yetişecek gibi kaygılar çok yaygın olabiliyor.

Oysa altını çizmek gerekiyor ki, bu bebeklerin hızlı şekilde kilo alması ve çok hızlı büyümesi çok iyi bir şey değil. Hekimler bunun tam tersini teşvik ediyor ve prematüre bebeklerin kendi hızında, kendi ritminde büyümelerinin daha sağlıklı olduğunu vurguluyor.

Tıp anladı ki prematüre bebeklerin yavaş yavaş, kendi hızlarında büyüyerek zaman içinde akranlarını yakalamaları çok daha sağlıklı.

Prematüre veya çok düşük doğum ağırlığına sahip bebekler çok hızlı kilo alacak olurlarsa, ileriki yaşlarında diabet, karaciğer, kalp ve damar problemleri çok daha fazla olabiliyor.

Beslenme yönünden kilo artışı doktor tavsiyesi dahilinde normal gitmeli,yani aileler bebeklerine çok hızlı kilo ve gerekenden fazla kilo aldırmak için acele etmemelidir.

Prematüre ve düşük doğum ağırlığına sahip bebeklerde, kıt kanat yani az ile idare etme sistemi gelişiyor. İleriki dönemde dış dünyada çok fazla besin almaya başlayınca bir bozukluk gelişiyor.

Bu bebeklerde ailelerin beslenmeye birden yüklenip çok hızlı kilo artışı yaratacak bir caba içine girmemeleri gerekiyor. Prematüre doğan bebeklerin gelecekteki sağlığını korumak için buna çok dikkat etmek gerekiyor.

Prematüre bebeğimin gelişimini hızlandırmak için ne yapmalıyım?

Tekeli Ailesinin PBED ile Tanışması

Tekeli Ailesinin PBED ile Tanışması

Oğlumuz adel tekeli 24,5 haftalıkken 720 gr. Olarak 25. Mayıs 2015 tarihinde dünyaya gözlerini açtı. İlk bebeğimiz 2014 yılında 4 aylıkken doğmuş ve doğarken yitirdiğimiz için büyük bir travma ve stres ile Adel’i karşılayabildik.

Adel, ilk doğduğu an kalbi durmuş ve nefes alamamıştı,  ama doktor müdahalesi ile yarım saatte hayata merhaba demişti.

Doğduğu hastanenin yoğun bakımında yaklaşık 6 ay yattı.  Bu sürecin 4. Ayında çıkmaza girdiğimiz günlerde, yoğun bakım doktorumuzun tavsiyesi üzerine PBED kurucusu  İnci Candemir, in kitabını 12 saatte bitirdim ve içimde büyük umutlar oluştu.

Ama bir o kadarda,  ülkemizdeki prematüre bebek, hastane doktor ve yoğun bakım koordinasyonunun yetersiz olduğunu sorgulamaya başladık eşimle. Neden kitaptaki yazılan süreçleri bir ebeviyen olarak uygulayamıyoruz veya  eğitim alıp, bebeğimizle iletişim kuramıyoruz diye ciddi ciddi  düşünmeye  ve analiz etmeye başladık.

Ve sonunda inci hanım ile iletişim kurmaya karar verdik, inci hanım ile buluştuğumuz gün bizim için ve adel için kırılma noktası oldu, nihayet bizim hislerimize tercüman olan, kaygılarımızı anlayan ve çözüm bulan, minumum şartlarda maksimum sonuç üretebilen kişi ile eğitimlerimize başladık.

Bu süreçte oğlumuz iki kez taburcu oldu ve iki kez tekrar hastaneye yattı. Her iki travmada yine yanıbaşımızda 24 saat  iletişime açık İnci Candemir vardı.

Bu panik ve korku ortamından inci hanım sayesinde kurtulduk ve onun yölendirmesi ile başka bir yerde olanakların yeterli olduğu ve ailece kalabileceğimiz bir hastanede yoğun bakımda 3 gece oğlumuzla geçirdik.

Şimdi daha önce yaşadığımız krizler devam etse bile  İnci Hanım ve PBED sayesinde hepsini atlatabiliyoruz . Halen İnci Hanım bize desteğine ve yol göstermesine tüm sabrı ve idealist yapısıyla devam ediyor.

Özet olarak;

İyiki  670 gr. İle hayata tutunmak kitabını okumuşum ve pbed ile tanışmışım, ülkemizde bu konuda sadece hastanelerin ve modern tıbbın  yeterli olacağını düşünmüyorum.

Eğer pbed ile tanışmasaydık neler olurdu bilemem ama bu krizi atlatabileceğimizi hiç düşünmüyorum.

Teşekkürler pbed teşekkürler inci candemir.

Ertuğrul & Olga & Adel Tekeli

 

Anne ve babalara prematüre bebeklerinden mesaj var

Eve prematüre bebek bakımı hakkında anne ve babaların bilmesi gerekenleri aşağıda yer alan 6 başlıkta bulabilirsiniz.

Anne ve babalara prematüre bebeklerinden mesaj var

1.Beslenme

2.Sağlımı korumama yardımcı ol

3.Beceri gelişimi

4.Etkileşim ve oyun

5.Uyku

6.Kendine iyi bakmalısın

 

 1.BESLENME

– Beni beslemeye başlamadan önce tamamen uyanık olduğumdan emin olmalısın ve dikkatimi dağıtmayacak sessiz bir ortam seçmelisin.

– Beslenme refleksimin gelişmesi bana zaman tanımalı ve sabırlı olmalısın.

– Beslenme esnasında beni doğru pozisyonda tuttuğundan emin olmalısın.

– Beslenme sona erdikten sonra ve aralarında beni dik pozisyonda omuzunda dinlendirmelisin.

– Bu şekilde sindirmeye yardımcı olurken ve kusmamı önlemiş olursun.

 

2.SAĞLIMI KORUMAMA YARDIMCI OL

– Zayıf bağışıklık sistemim nedeniyle enfeksiyonlar karşısında daha yüksek risk altındayım.Beni ev dışında götüreceğin yerlere dikkat et ve bizi ziyarete gelenleri bu konuda uyarmalısın, özellikle de grip mevsiminde.

– Bana dokunacak herkesin önce ellerini yıkaması gerekiyor! Gerekirse başkalarını uyar veya bir işaret koy. El antiseptiği ’ni evde, arabada ve alt değiştirme çantamda bulundurmayı ihmal etme.

– Etrafımda sigara içilmesine izin verme.

– Rutin doktor kontrollerimi ihmal etme ve verilen aşı takvimine uy.

– Eğer hastalık belirtisi işaretler fark edersen, beni beklemeden hastane veya doktora götürmeyi ihmal etme. Hastalandığımı gösteren ilk belirtiler dudaklarda veya burumda morarma, kusma, nefes alışverişinde düzensizlik, 38 dereceyi geçen ateş ve anneme farklı görünen herhangi bir belirtti.

– Beni öksürük veya hapşıran insanlardan korumayı ihmal etme.

– Benim hakkında sormak istediğin soruların listesini doktoruma gitmeden önce not etmeyi unutma. Böylece doktor randevusunda öğrenmek istediklerini sormayı unutmamış olursun.

 

3.BERCERİ GELİŞMİ

– Tüm yeni doğan bebekler yeni şeyler öğrenirken, becerilerim de zamanla gelişecek.Elbette her bebek gibi kendi hızımda gelişeceğinden senden beni büyütürken sabırlı olamanı bekliyorum.

– Düzeltilmiş yaş hesabımı 2 yaşına kadar gelişimsel ve fiziksel olarak dikkate almalısın.Eğer doğumumdan bugüne 6 ay geçmişse ve 2 ay erken dünyaya gelmişsem, düzeltilmiş yaşım 4 aylık ‘tır.

– Erken beceri gelişim işaretlerimden bazıları, gülümseme ve daha uzun süre odaklanabilmektir.Önce oyuncakları kaba kol hareketlerimle aşırtmayı öğrenirim, daha sonra onları elimde tutmayı ve son olarak onlar ile oynamaya başlarım.

– Yapabildiklerimi ve yapamadığım için endişe duyduğun konuları takip etmeli, gelişimimi takvimine not almalısın.

– Benim hakkımda gelişimsel olarak duyduğun endişeleri doktoruma bildirmelisin.Böylece gerekli erken müdahale ve destek ile yaşıtlarımı yaklayabilirim.

 

4.ETKİLEŞİM VE OYUN

– Senin yüzüne bakmaya ve senin sesini duymayı çok seviyorum.

– Bazen bana yakından bakıp aynı anda konuşman beni fazla heyecanlandırabiliyor ve ağlamaya başlayabiliyorum.

– Yüz mimiklerimi takip edersen nasıl hissettiğimi ve stres belirtilerimi daha iyi anlayabilirsin.Eğer stres nedeniyle kızarmış veya yüzümü başka yöne çeviriyorsam, molaya ihtiyacım vardır.

– Oyun istediğim zaman gözlerimi keyifle odaklar etrafıma benimle konuşacak birini ararım.

 

 5.UYKU

– Uyku benim büyümem ve beyin gelişimim için çok gerekli.

– Uyku zamanı etrafımın huzurlu ve sesiz olmasından emin olmalısın.

– Yatağımda benim için tehlike yaratacak nesnelerin olmadığından emin ol.Yatağımdan oyuncak, fazla örtü veya yastık gibi ürünleri uzak tutmalısın.

– Uyku tulumunu güvenlik nedeniyle battaniyeye tercih ediyorum.

– Tüm yeni doğan bebekler gibi ilk 6 ay boyunca kesinlikle sırt üstünde uyumam gerekiyor. Gündüzleri uyanıkken karın üstü yatırma egzersizleri ve bol bol kanguru ten teması yaparsan boyun kas gelişimimi desteklemiş olursun.

 

 6.KENDİNİ İYİ BAKMALISIN

– Bana iyi bakabilmen için önce kendine iyi bakman gerektiğini unutmamalısın.

– Beni büyütmek her zaman kolay bir iş olmayacak. Bazen kendini üzgün ve  yetersiz hissedebilirsin, erken doğum nedeniyle suçluluk duyabilir, kızgınlık ve depresyon yaşayabilirsin. Bunların hepsi çok normal ve benim sabırsız bebekleri olan tüm annelerinin yaşadığı duygular. PBED’dan yardım ve destek alabilirsin.

– Prematüre bebek sahibi annelerde erken lohsalık sendromu yaygın olarak görülmektedir.

– Yalnızlık hissetmemek için gerekli kişilerden veya etrafından yardım istemelisin.

Uzman Dr. Gülnihal Sarman’nın Prematüre bebekleri anlatıyor

12.Kasım Uzm Dr. Gülnihal Şarman Konuşma Notları

Bir bebeğin sağlıklı olması için dünyada kabul edilen 5 koşul var:

1.Bebeğin zamanında doğması (yani 38 – 41 hafta)

2.Antibiyotik almamış olması

3.Annenin yanında olması

4.Anne sütü alması

5.   Vajinal – normal doğum yolu ile dünyaya gelmiş olması

 

1. Annelerden gelen soru:

Şimdilerde 4.5 yaşında olan ve 28 haftalık doğan ikiz bebeklerim var, anaokuluna gidiyorlar ve çok sık hastalanıyorlar. Prematüre bebek niçin daha sık nezle, grip ve soğuk algınlığı hastalıklarına yakalanıyorlar?

 

Uzm Dr. Günihal Şarman cevabı:

1.Prematüre bebeklere yeni doğan yoğun bakımda verilen antibiyotikler, bağırsak florasındaki yaralı bakteri yapısını etkilendiğinden dolayı bağışıklık sistemini zayıflatıyor.

2. Prematüre bebeklerde tüm organlar gibi ciğer gelişimi henüz olgunlaşmaya devam ettiği için üst solunum yolları enfeksiyonu yaygın olarak görülmektedir. Bu nedenle İlk 1 yıl sonbahar mevsimine geçişlerde RSV aşısının çok önemli önleyici etkisi bulunmaktadır.

3. Yeterli anne sütü veya hiç anne sütü alamayan prematüre bebeklerin hastalıklara karşı dirençleri düşük olabiliyor.

4. Uzun süreli steril ortam bağışıklık sitemini olumsuz etkiliyor. Prematüre bebek anneleri taburculuk sonrası hijyen konusunda zaman zaman fazla duyarlı olabiliyor, bu da bebeğin bakteriler ile tanışıp savaşmasına imkan vermiyor.

 

2. Annelerden gelen soru:

İlk bebeği prematüre doğan annenin ikinci hamileliğin de erken doğum ile sonuçlanma riski var mıdır ?

Uzm Dr. Günihal Şarman cevabı:

1.Erken doğumun gerçekleşme nedeni çok önemli.Ne neden olduğu kısmı iyi teşhis edilmeli ve

buna göre ikincide risk var mıdır cevabı aranmalıdır.

Riskli olan hamileliklerin mutlaka bir Perinatolog Hekim tarafından takip edilmesi gerek.Aynı

şeklide prematüre bebekleri de Neonatolog takip etmelidir.

2. İkiz hamilelikler ve özellikle tek yumurta ikizlerinde erken doğum riski yüksektir.

Yeni doğan yoğun bakımdaki kuvözlerin yaklaşık %50 ‘i ikiz bebeklere aittir.

 

Toplantıda aktarılan genel görüşler :

– Erken doğumun bilindik nedenlerinin yanı sıra, tıp dünyası hala hazırda prematüre doğumu   neden gerçekleştiğine dair net cevap bulabilmiş değil.

– Yoğun bakımdaki kısıtlı ziyaret saatleri kaldırılmalı. Aileler bebeklerini dilediklerinde görebilmeli ve dokunabilmeli. Hele hele sağlık durumu stabil bebeklerde ebeveynler sürece mutlaka dahil edilmeli. Duş alarak gelmek, herhangi bir enfeksiyon geçirmemek gibi hijyen kurallarına uyularak anne ve babanın bebeği ile ilişki kurması teşvik edilmelidir.

– Bebeklerin duyusal ve beyin organizasyonu için anne ve baba ile ten teması çok önemli. Yoğun bakım sonrasında, ev ortamında kanguru bakımı sürdürülmelidir.

– Yoğun bakımda bebeğini bekleyen annelerde doğal olarak korku duygusu hakim oluyor. Bu nedenle gerekli eğitimler ve uyumlamalar ile ‘’annelik ayarı ‘’ yapılması önemli.

– Hemşire kalitesi çok önemli. İyi eğitimli yeni doğan yoğun bakım hemşirelerini korumak ve kıymet vermek gerekli.

– Hastanelerin doğum katı ve erken doğum yapmış olan annelerin bulunduğu bölüm ayrı tutulmalıdır.

– Prematüre bebeklerin göz problemlerine ROP ilişkin önemli gelişmeler var. Göze yapılan basit bir enjeksiyon ile lazer tedavi ve körlüğün engellenmesi mümkün artık. 32 ile 40 hafta arasında göz retinası damarlanmakta ve bu dönemde gerekli teşhis yapılmaz ise bebek 3-4 aylık olduğunda geç kalınmış oluyor.

– Türkiye ‘de her yıl 120 bin bebek erken doğmakta yani hamileliklerin %10-12 sini prematüre doğum ile sonuçlanmaktadır. Bu sayı lösemili çocuklardan fazla.

– Bu bebeklerin %25 ‘i yani yaklaşık 30 bini 25 hafta ve altında doğmaktadır.Bu bebekleri ortalama 70 – 80 günlük bir yoğun bakım    sürecinden sonra 70 -80 yıllık bir hayat bekliyor. Dolaysıyla prematüre doğan bebeğin bakımını üstlenen ailere yaşam kalitesinin artılması konusunda önemli görevler düşmektedir.Aile çok önemli .

– İşitme konusunda güzel gelişmeler var. Prematüre bebekler 5-6 aylık takip sonunda işitme testini geçemiyorsa (beyin yolu sağlıklı ise ) iç kulak takılıyor ve sorun ortadan kalıyor. Bunun için Türkiye’de özel merkezler var. Uzmanına gitmek çok önemli.Çocuk yan dalları mutlaka kullanılmalıdır.

– Türkiye’deki büyük eksikliklerden birisi de Bebek ve Çocuk Hastanesinin bulunmaması.Bebekler ilgili uzmanlara ulaştırılabilmek için ordan oraya taşınıyor. Oysa tüm uzmanların bir merkezde toplanması çok önemli.

– Prematüre bebeklerde 5 Duyu sistemi.Bebeklerde Tad alma / Koku alma / Hissetme biz yetişkinlere göre çok yüksek, çünkü görme ve işitme yetişkinler kadar gelişmiş değil henüz.Görme duyusunu tarif etmek için 3 kat tülün arkasından bakmayı deneyebilirsiniz.Dolaysıyla bebek hareket edemiyor, henüz net görüp işitemiyorsa tüm algıları dokunmaya, kacaklanmaya ve anne sevgisine odaklanmakta. Bu nedenle ‘’ Dokunarak Tedavi ‘’ anneler için çok gerekli.Bebek bu nedenle her aladığında kucaklanmalıdır.

– Prematüre bebek ve aileleri için herşey hastaneden taburculuk sonrasında başlıyor.Ailelerin   geciken sorunlar ile karşılaşmamaları için doğru bilgilenmeleri çok önemli.

– Beyinin en önemli yeteneklerinden birisi plastisite özelliği. Beyin hazarlı tarafını kompanse ediyor.Erken müdahale ve ailenin doğru yaklaşımı çok etkili. Anne ‘’ yaşam terapisi ‘’ uygulamalı, yani bebeğini hayatın içine katarak eksiklikleri oyunla gidermek.

Uzman Dr. Gülnihal Sarman’nın Prematüre bebekleri anlatıyor

Annelere Eğitim ile Destek Oluyoruz

17.Kasım Dünya Prematüre gününde 17 anneye destek oluyoruz !

Prematüre Bebek Ebeveyn Danışmanlığı olarak 17 prematüre bebek annesine eğitim ve kitap hediye ediyoruz.  Prematüre bebeklerin beslenmesi, uyku, temel bakım ve gelişim gibi konularda aileleri gerekli bilgi ve eğitim ile destekliyoruz.

Katılım koşulları :

– 29.Kasım 2015 tarihine kadar incicandemir@pbed.net  adresine ’’17.Kasım’’  konu başlığı ile kişisel bilgiler ve doğum hikayesini göndermek.

– Prematüre bebeği yeni doğmuş veya en fazla 1 aylık olan prematüre bebek annesi olmak.

– Çekiliş ile belirlenecek 17 prematüre bebek annenin isimleri 30.Kasım 2015 tarihinde  Facebook PBED sayfası ve Instagram @incicandemir_pbed  üzerinde duyurulacaktır.

Annelere Eğitim ile Destek Oluyoruz

Prematüre Bebek Ebeveyn Danışmanlığı olarak 17 prematüre bebek annesine eğitim ve kitap hediye ediyoruz.  Prematüre bebeklerin beslenmesi, uyku, temel bakım ve gelişim gibi konularda aileleri gerekli bilgi ve eğitim ile destekliyoruz

Prematüre Bebek Ebeveyn Danışmanlığı, bebekleri erken doğan ailelere destek sağlayan, prematüre bebek bakımı ve gelişimi hakkında bilgi veren bir eğitim programdır.

Ebeveynlerin sürece dahil edilerek bebeklerinin iyileşmesine ve gelişmesine katkı sağlanması amaçlanmaktadır.

Yurt dışında hastane bünyelerinde hizmet veren PBED, Türkiye ‘de mesleğinin ilk ve tek temsilcisidir.

‘’Prematüre bebekler farklı bir başlangıçtır ve prematüre bebek demek , prematüre ebeveyn demektir.’’

Ebeveynliğe adım atmak, yani anne baba olmak, yenidoğan bebeğin bakımını ve sorumluluğunu üstlenmek başlı başına bir yüktür.

Bu yolculuğa, erken doğan bir bebeğin anne babası olarak başlarken, prematürelik gerçeğine uyum sağlamak üzere bilgi desteği ve bebeğin temel bakım konusunda eğitim gereklidir.

Erken doğum ile sonuçlanan hamilelikler, anne için bedensel ve ruhsal travmalara sebep olmaktadır.

Kuvözdeki bebeğinden uzak kalan anne, yaşadığı belirsizlik nedeniyle korku, çaresizlik ve suçluluk gibi baş edilmesi güç duygular ile karşılaşır.

Hastaneden evine taburcu olan bebeğin bakımı, beslenmesi gibi temel ihtiyacları ve birçok soru karşısında yaşanan bilgi eksikliği annenin kaygılarını artırmaktadır.

İlk günden itibaren prematüre bebeklere tıbbi hizmet vermek kadar, ailelerine de destek ve bakım konusunda eğitim vermek gereklidir.

Prematüre Bebek Ebeveyn Danışmanlığı, anne babayı bilgi ile destekleyerek bebeğinin iyileşmesine ve gelişmesine katkı sağlamayı amaçlayan bir eğitim programdır.

Prematüre bebekler, annelerinin kalbinde büyür

Kasım ayı benim gibi erken doğum yapmış, prematüre bebek anneleri için çok özel bir aydır. Dünya Prematüre Günü olarak anılan 17 Kasım tarihi tüm dünyada ve ülkemizde mor renkli kurdela ile farkındalık kazandırmayı amaçlamaktadır. Bir düşünün anne olma adaylığınız süresince almış olduğunuz hamilelik kıyafetleri üzerinde etiketleri ile dolabınızda giyeceğiniz günü bekliyorsunuz. Henüz bebek odası, mobilyaları veya puseti dahi seçilmemişken. Hiç beklenmedik bir hastanenin yeni doğan yoğun bakım bölümündeki kuvözün önünde mini minnacık bebeğiniz için dua ederken buluyorsunuz kendinizi.

Hayalini kurduğunuz doğum sonrası kurdelalar ile süslü, mutlu kavuşma sahnesi bir kenara, bebeğinin mis kokulu pamuk tenine dahi dokunamamak derin bir düş kırklığı, kayıp ve hatta travma duygusu yaratır anne üzerinde. Benim gibi prematüre bir bebeğin annesi olarak bu mücadeleyi vermiş ve geride bırakmış anneleri kutlamak ve bu farklı yolculuğun başında olanlara güç vermek, yanınızdayız diyebilmek için 17 Kasım tarihi çok değerli bir gün.

Yaşam sınırında, 5 buçuk aylık ve 670 gram doğan prematüre bir bebek annesi olarak yaşadığım tecrübeyi bu alanda aldığım Prematüre Bebek Ebeveyn Danışmanlığı eğitim programı ile birleştirerek Türkiye’ deki diğer prematüre bebek sahibi annelere destek sağlıyorum. Bu nedenle her gün en sık karşılaştığım soru “Prematüre bebek sahibi annelere ne tavsiye edersiniz” şeklinde oluyor. Prematürelik gerçeği ile tanışan ailelere 10 saatlik eğitim programının ilk günden, son güne değin verdiğim en önemli ancak uygulanması en zor mesaj şudur.

“Siz iyi olursanız, bebeğiniz de iyi olur .”  Zira anne ile bebeğin bağı kuvöz ortamında dahi devam eder ve bebekler annelerini hissederler. İlerki dönemle eve taburcu olan bebek, annesinin duygularını aynalar. Tıbbi belirsizlikler nedeniyle yaşanan derin korku elbette ebeveynlerin iyi ve güçlü duygular içinde olmasını engelemektedir. Bu nedenle prematüre bebek sahibi ebeveynlere destek ve bilgi sağlanması gereklidir.

‘’Prematüre bebekler, annelerinin karnında değil annelerinin kalbinde büyürler.’’

Prematüre bebekler, annelerinin kalbinde büyür

Kasım ayı benim gibi erken doğum yapmış, prematüre bebek anneleri için çok özel bir aydır. Dünya Prematüre Günü olarak anılan 17 Kasım tarihi tüm dünyada ve ülkemizde mor renkli kurdela ile farkındalık kazandırmayı amaçlamaktadır.

Prematüre bebeklerin beyin gelişimi nasıl olur?

Prematüre bebeklerin beyin gelişimi nasıl olur?

Prematüre bebekler yaşamla tanıştıkları andan itibaren, gelişimsel olarak hazır olmadıkları çevreden kaynaklanan girdiler ile başetmek zorundadırlar.

Erken doğan bebeğin diğer organlar gibi beyin gelişimi, yani nöronların doğru bağlantıları tamamlamaları ve gelişimleri kuvöz koşullarında tamamlanmıştır.

Bu konuda uzun süre yeni doğan yoğun bakım bölümünde kalan bebeklerin beyinlerinde  neler olup bittiği  , ne gibi izler geride kaldığı , nasıl etkilendikleri halen araştırılmaktadır.

Ancak bebeğin merkezi sinir sisteminin bu koşullarda olumlu etkilendiğini söylemek mümkün değil.

Hamileliğin 3.cü trimester bebeğin beyinin ani ve hızlı olgunlaştırmayı gerçekleştirdiği önemli bir dönemidir. Bu nedenle 32 haftadan önce doğan bebeklerde nörolojik özellikler doğumdan sonra oluşur.

Yeni doğan yoğun bakım bölümünde bebeğin duygusal ihtiyaçları sınırlı şekilde karşılanmıştır , bu nedenle hastaneden taburcu olan bebekler sosyo-duygusal sorunları bir süre daha taşırlar.

Bu anlamda ev ortamında bebek hem fiziki hemde duygusal olarak yeni bir uyum geliştirmesi gerekmektedir.

Prematüre bebekler korumacı ve özel ilgi ile büyüler , beyin gelişimleri için doğrusu ve gereken de budur.

Ebeveynler düşen görev, bebeklerinin davranışlarını doğru okumaları ve bebeklerini kolayca yorabilecek fazla uyaranlara karşı farkındalık içinde olmalarıdır.

Bebek beyini yeni nöron bağlantıları ile sürekli gelişim gösteren bir organdır.

Beyin gelişirken 2 temel koşulla bağlıdır.

– Genetik yapı ve özellikleri (yaradılış)

– Etkileşim sonunda yaşanan deneyim (beslenmek)

Her bebek gelişmeyi (filizlenmeyi) bekleyen trilyonlarca nöron ( sinir hücresi) ile dünyaya gelir.

Eğer yeterli uyarılma sağlanmaz ise nöron (sinir hücreleri) bağlantıları sağlanmadan kurur.

Doğum esnasında hücreler arasındaki bağlantı hızlı değildir. Beyin pozitif uyaranlara maruz kaldığı ölçüde bağlantılar hızlanmaya başlar.

Beyin doğru uyaranlar ile beslendiği sürece trilyonlarca nöron bağlantısının oluşma potansiyeline sahitiptir.

– Doğum esnasında sinir hücrelerinin bağlantısı %25 oranında gerçekleşmiştir.

– Bebek 1 yaşına geldiğinde ise nöron bağlantıları %75 oranında tamamlanmıştır.

– Çocuk 3 yaşına geldiğinde ise bağlantıların %90 sı tamamlanmıştır.

Beyin gelişirken güvenli ve pozitif bir ortamda beslenirse uygun bağlantıları

(öğrenme kalıpları) oluşmaktadır. Fazla uyaran (ortamdaki stres) olumsuz etkide bulunabileceği gibi atipik sinir hücresi kalıpların gelişmesine neden olabilir.

İlk 1 yıl boyunca fiziksel ve zihinsel gelişim için “güvenli bağlanma” sağlayacak ten ve göz teması, dokunma, konuşma alanlardaki beslenme çok önemi rol oynar.

Yeni doğanlarda etkileşime en güzel örneklerden birisi ekte yer alan deney çalışması videosunda yer almaktadır.

Prematüre Bebek Ebeveyn Danışmanlığı Nedir ?

Prematüre Bebek Ebeveyn Danışmanlığı Nedir ?

Prematüre Bebek Ebeveyn Danışmanlığı, ailelere yoğun bakım süreçine destek sağlar ve bebeklerin gelişimi için doğru bakımın uygulanmasına rehberlik eder.

Ebeveynlerin prematürelik gerçeği hakkında yol gösterici bilgi ile desteklenmeleri çok önemlidir.

PBED, aileleri yoğun bakım süreçine dahil etmeyi ve erken doğum ile kesintiye uğrayan anne – bebek ilişkisini sağlıklı bir sürece oturtmayı amaçlamaktadır.

Araştırmalar, yoğun bakımdaki bebeklerin iyileşmesi için tıbbi destek kadar aileleri ile ilişki içinde olmaları gerektiğini kanıtlamıştır. Uygun uyaranlar ile kuvöz ortamında sağlanan anne – baba dokunuşu, ten teması ve sesi prematüre bebekler için iyileştirici etki yapmaktadır.

Prematüre Bebek Ebeveyn Danışmanlığı, aileyi desteklemek üzere erken doğumun gerçekleştiği andan itibaren devreye girer.Bebek yoğun bakımda kaldığı sürece ebeveynlerin bebekleri için neler yapabilecekleri konusunda bilgilenme sağlanır.

Hastaneden taburcu olan bebeğin evdeki bakımı ve gelişimi hakkında aileye eğitim verilir. Ebeveynler genelikle bebeklerinin fiziksel gelişimini önemserken, sosyo-duygusal gelişimini gözardı ettikleri gözlemlenmektedir.

Prematürelik bir risktir. Bu risk hiçbir zaman ortadan kalkmadığı için ailelere neyi – niçin – nasıl yapmaları gerektiği konusunda bilgi verilmesi ve erken müdahale için kaynaklara yönlendirme önemlidir.

Kuvözdeki bebeğimi ne zaman kucağıma alabilirim ?

Kuvözdeki bebeğimi ne zaman kucağıma alabilirim ?

Kuvözde kalan bebeğinizi ilk kez kucağınıza almak en önemli ve mutlu dönüm noktalarından birisidir.

Prematüre bebekler düşük doğum ağırlığına sahip oldukları ve tıbbi olarak desteklenmeleri gerektiğinden, anne ve babası dokunmak için günler veya haftalarca beklemek zorunda kalabilir.Bir yeni doğan yoğun bakım hemşiresinin görevindeki en kıymetli an, prematüre bebeğin ailesinin kucağına yerleştirilmesine yardım etmektir.

Kuvözdeki bebeğin kuçağa alınmaya hazır olup olmadığına karar vermeden önce değerlendirme yapılması gerekir.Ebeveyn – bebek temaslarının, özellikle kanguru bakımın karşılıklı olarak bebek ve ebeveyne fayda sağladığı bilinmektedir.Ancak bu temas bebek hazır olmadan sağlanır veya fazla uyaranlara dikkat edilmezse bazı riskler ortaya çıkabilir.

Genel olarak aşağıda yer alan işaretler mevcut ise, bebeğin temasa hazır olduğunu anlamak mümkündür.

 

Bebeğin stabil olması:

Prematüre bebekler hayatlarının ilk günlerinde nabız ve kalp atışlarını düzenlenmeye çalışarak geçirirler.Doktor ve hemşireler bebeğin solumunu düzenlemek için oksijen desteği sağlarken, nabız dalgalanmaları bazen Intraventricular hemorrhage (beyin karıncıklarında kanama) meydana getirebilir.Prematüre bebeklerin dolaşım sistemleri en küçük yer değişikliği ile etkileyebileceği için ilk günler çok büyük hassasiyet gerektirir.

 

Monitör kabloları ve tüpler:

Yeni doğan yoğun bakımdaki bebekler birçok tıbbi teşhizata ve kabloya bağlıdır. Birçok bağlantı takip amaçlı elektrot kablolarından oluşsada, bazıları damaryoluna veya çiğerlere inenen tüplerdir.Dolaysıyla bebeğinizi kucağınıza almadan önce doktorun veya hemşirenin söz konusu bağlantıların konumlarının güvenli olduğunu onaylamaları gerekmektedir.

 

Ebeveyn tarafından bakımın üstlenmesi:

Kucağa alınmaya uygun olan bebeklerin, kuvöz içindeki bakımları (bez değişitirme, banyo – silme, pozisyonlama gibi ) ebeveynleri tarafından sağlanabilir.Bebeğe dokunma işlemi tolere edilmesi gereken bir uyaran olduğu için ilave oksijen desteği ihtiyaç gösterebilir, buna ebeveynin hazırlıklı olması gerekir.

 

Operasyon sonrası toplarlanma:

Eğer bebek bir operasyon geçirmişse, dokunmak veya kucağa almak için operasyona bağlı müdahalelerin( tüp veya katerter bağlantısı) uygunluk göstermesi beklenmelidir.

 

Ciltteki nem seviyesi:

İleri prematüre bebeklerin ciltleri henüz olgunlaşmadığı için kolaylıkla nem kaybına bağlı olarak dehidrasyon meydana gelebilir.Kuvözdeki ortam nem bariyerini korduğu için bazı bebekleri 27 haftadan önce kucağa almak uygun olmayabilir.

 

Doktor ve hemşirenin onayı:

Yeni doğan doktor ve hemşireleri prematüre veya hasta bebekler konusunda uzman kişilerdir.Meslekleki donanıma sahip bu kişilerin görevi size bebeğinizi sağlıklı olarak teslim edebilmek olduğundan dolayı, görüşlerini dikkate almak gerekir.Eğer bebeğinizi kucaklamaya onay vermiyorsalar, mutlaka doğru bildikleri birşey vardır.